Cukrzyca jest jedną z częściej diagnozowanych chorób autoimmunologicznych. Schorzenie to najczęściej rozwija się u dzieci, młodzieży i młodych dorosłych. Chorzy na cukrzycę typu 1 stanowią około 10% wszystkich chorych na cukrzycę. Cukrzyca typu 1 jest związana ze znacznym upośledzeniem naturalnych mechanizmów wytwarzania insuliny oraz całkowitym brakiem wytwarzania tego hormonu, dlatego chorzy wymagają zastosowania odpowiedniej terapii, która pozwala dostarczyć insulinę do organizmu.
Co to jest cukrzyca?
Cukrzyca to jedna z częściej diagnozowanych chorób z autoagresji. Oznacza to, że rozwija się ona pod wpływem niszczenia zdrowych komórek organizmu przez nieprawidłowo funkcjonujący układ immunologiczny. W przypadku osób zdrowych za produkcję insuliny odpowiadają komórki beta trzustki.
Na czym polega cukrzyca typu 1?
W cukrzycy typu 1 dochodzi do ich niszczenia, co skutkuje poważnymi zaburzeniami w wydzielaniu insuliny lub całkowitym brakiem wydzielania tego hormonu. Cukrzyca typu 1 najczęściej jest chorobą, która rozwija się we wczesnym dzieciństwie. Początkowe objawy schorzenia mogą być niemal niezauważalne, jednak na skutek stopniowego upośledzania funkcjonowania trzustki, stają się one bardzo charakterystyczne. Ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 1 zwiększa się, gdy w rodzinie występują przypadki tej choroby.
Cukrzyca typu 1 a cukrzyca typu 2
W przeciwieństwie do cukrzycy typu 2, której możemy zapobiec, nie ma skutecznego sposobu na uniknięcie zachorowania na cukrzycę typu 1. Choroba ta stwarza ryzyko wystąpienia różnych powikłań, dlatego bardzo ważne jest jej szybkie wykrycie oraz rozpoczęcie leczenia. Cukrzyca typu 1 powoduje, że organizm nie może pobierać energii z dostarczonej mu glukozy, co skutkuje nienaturalnym podwyższeniem jej poziomu we krwi. To z kolei prowadzi do uszkodzeń naczyń włosowatych i innych powikłań.
Zbyt wysoki poziom glukozy oraz brak prawidłowych mechanizmów jej spalania prowadzą także do wytwarzania zbyt dużej ilości ciał ketonowych. Kwasica cukrzycowa (kwasica ketonowa) to ogromne zagrożenie dla zdrowia i życia pacjentów. Co więcej, w przypadku cukrzycy typu 1 może dojść do śpiączki cukrzycowej.
Przyczyny cukrzycy typu 1
Nie zostały poznane dokładne przyczyny rozwoju schorzenia. Wiadomo, że do rozwoju choroby mogą przyczynić się m.in. infekcje bakteryjne i wirusowe oraz substancje chemiczne, które przedostają się do organizmu. Skłonność do wystąpienia cukrzycy typu 1 jest dziedziczona wraz z genami, jednak przypadki choroby w rodzinie nie są równoznaczne z jej wystąpieniem np. u dziecka chorego rodzica.
Do przyczyn cukrzycy typu 1 zalicza się także przyjmowanie niektórych leków. Bezpośrednią przyczyną rozwoju choroby jest dość szybko postępujący proces niszczenia komórek trzustki, które odpowiedzialne są za wytwarzanie insuliny. Początkowo produkcja insuliny jedynie się zmniejsza lub hormon ten nie działa w pełni efektywnie, jednak z czasem dochodzi do całkowitego zaprzestania produkcji insuliny przez organizm.
Jakie objawy daje cukrzyca typu 1?
Objawy cukrzycy typu 1 są dość charakterystyczne. Początkowo choroba nie powoduje dolegliwości zdrowotnych, jednak z czasem pojawiają się m.in.:
- nienaturalna senność,
- uczucie suchości w jamie ustnej,
- osłabienie,
- utrata masy ciała,
- bardzo duże pragnienie, którego nie można ugasić,
- częstomocz i wielomocz,
- osłabienie odporności i zwiększona podatność na infekcje.
O cukrzycy świadczy także dość charakterystyczny, acetonowy zapach z ust, który jest nieco podobny do zapachu alkoholu. Z tego względu osoby chore na cukrzycę, u których występują objawy kwasicy, są często postrzegane jako osoby pod wpływem alkoholu.
U chorych podczas wzrostu poziomu glukozy we krwi występują m.in. chwiejny chód i inne zaburzenia neurologiczne (splątanie, bełkotliwa mowa), zawroty głowy i omdlenia. Brak odpowiednio szybkiej reakcji może doprowadzić do śpiączki cukrzycowej oraz śmierci. Ważne: kwasica ketonowa występuje nie tylko u osób chorych na cukrzycę typu 1! Dotyczy ona także chorych na cukrzycę typu 2 i jest stanem bezpośrednio zagrażającym życiu.