Czy obecność żelaza w mózgu to zwiastun demencji?
Zespół naukowców odkrył, że można mierzyć postęp demencji u osób z chorobą Parkinsona na podstawie złogów żelaza w ich mózgach. Badania w kierunku rozwoju demencji przy chorobie Parkinsona zwykle koncentruje się na częściowej utracie objętości mózgu. Jednak obrazowanie mózgu zazwyczaj może wykryć te zmiany dopiero w późnym stadium choroby. W konsekwencji lekarze zazwyczaj oceniają postęp demencji, śledząc objawy. Nowe badania sugerują, że technologia bazująca na skanowaniu może wykryć demencję znacznie wcześniej i dokładniej.
Demencja i choroba Parkinsona
Według National Institute on Aging (NIA) cechy demencji obejmują utratę zdolności myślenia lub zapamiętywania. Inne objawy obejmują zmiany w zachowaniu osoby, które wpływają na jej codzienne życie.
Różne choroby mogą powodować demencję, a dana osoba może czasami mieć mieszane rodzaje demencji w tym samym czasie. Istnieje ponadto silny związek między chorobą Parkinsona a demencją. Do 50% osób z chorobą Parkinsona cierpi również na demencję. Osoby z chorobą Parkinsona mogą odczuwać sztywność stawów, drżenie oraz trudności w chodzeniu. Choroba rozwija się, gdy obumierają komórki mózgowe danej osoby, chociaż nie jest jeszcze jasne, dlaczego tak się dzieje. W skrajnym stopniu choroba Parkinsona może uszkodzić duże objętości mózgu osoby. Na tym etapie skany mogą go wykryć.
Utrata objętości mózgu często powoduje objawy demencji
Według NIA u osób z chorobą Parkinsona występuje nagromadzenie białka w mózgu, widoczne także u osób z chorobą Alzheimera. Autorzy badania zauważają, że obecność żelaza w mózgu człowieka – naturalna część procesu starzenia się – jest związana ze zwiększoną obecnością białka.
Według głównej autorki badania dr Rimony Weil z University College of London temat żelaza w mózgu cieszy się coraz większym zainteresowaniem osób badających choroby neurodegeneracyjne, takie jak choroba Parkinsona i demencja.
– W miarę starzenia się żelazo gromadzi się w mózgu, ale wiąże się to również z gromadzeniem się szkodliwych białek w mózgu, dlatego zaczynamy znajdować dowody na to, że proces ten może być przydatny w monitorowaniu postępu choroby, a potencjalnie nawet w diagnostyce.
Nowa technika skanowania
Zamiast badać postęp Parkinsona poprzez skanowanie utraty objętości mózgu, naukowcy zastosowali nową technikę zwaną mapowaniem podatności ilościowej, która wykorzystuje rezonans magnetyczny.
Zespół wybrał 97 osób z chorobą Parkinsona, u których zdiagnozowano chorobę w ciągu ostatnich 10 lat, a także grupę kontrolną złożoną z 37 równych wiekowo osób, które nie chorowały. Badacze sprawdzili obie grupy pod kątem myślenia i pamięci, a także funkcji motorycznych wpływających na równowagę i ruch.
Następnie naukowcy zastosowali nową technikę skanowania do pomiaru obecności żelaza w mózgu każdej osoby. Porównali ilość żelaza w kontekście myślenia, pamięci i funkcji motorycznych. Odkryli, że ludzie, którzy mieli więcej żelaza w mózgu, radzili sobie gorzej pod względem myślenia, pamięci i funkcji motorycznych, w zależności od lokalizacji nagromadzenia żelaza. Na przykład osoby z większą ilością żelaza w obszarach hipokampa i wzgórza, które wpływają na myślenie i pamięć, radziły sobie gorzej w tych obszarach.
Lepsza diagnostyka demencji?
Odkrycia są znaczące, ponieważ dają naukowcom nowy sposób identyfikacji rozwoju demencji znacznie wcześniej i z większą dokładnością niż obecne techniki. Byłoby to nieocenione dla naukowców prowadzących badania kliniczne nad rozwojem choroby Parkinsona i demencji, ale mogłoby być również potencjalnie cenne dla wczesnej diagnozy demencji.
Według pierwszego autora badania, George'a Thomasa naprawdę obiecujące jest odkrycie takich środków, które mogą potencjalnie pomóc śledzić różne stadia choroby Parkinsona, ponieważ mogą pomóc opracować lepsze plany leczenia na podstawie tego, jak objawia się ich stan.
Naukowcy byli zaskoczeni, jak bardzo poziomy żelaza mierzone w różnych obszarach mózgu były skorelowane z funkcjami poznawczymi i motorycznymi. Mają nadzieję, że pomiar żelaza w mózgu może być przydatny w wielu różnych stanach, takich jak ocena otępienia lub sprawdzenie, które regiony mózgu są dotknięte innymi zaburzeniami ruchowymi, nerwowo-mięśniowymi i neurozapalnymi, udarem, urazowym uszkodzeniem mózgu i nadużywaniem narkotyków.
Zespół planuje kontynuować śledzenie rozwoju demencji u uczestników badania, aby uzyskać dalsze informacje na temat tego, jak rozwój choroby koreluje z poziomami żelaza w mózgu.