Wewnątrz ludzkiego mózgu znajduje się niewielka struktura, zaledwie kilka centymetrów sześciennych, zwana „hipokampem”, ponieważ jej kształt przypomina konika morskiego. Hipokamp występuje dwa razy: raz w każdej półkuli mózgu. Jest uważany za centrum kontroli pamięci. Uszkodzenie hipokampa, takie jak występujące w chorobie Alzheimera i innych chorobach mózgu, powoduje zaburzenia pamięci. Ale jaką rolę odgrywa w szczególności dopływ krwi? Zespół naukowców pod kierownictwem prof. Stefanie Schreiber i prof. Emrah Duezel, zrzeszonych w DZNE i University Medicine Magdeburg, zbadał to pytanie. Naukowcy wykorzystali rezonans magnetyczny o wysokiej rozdzielczości (MRI) do zbadania dopływu krwi do hipokampu 47 kobiet i mężczyzn w wieku od 45 do 89 lat.
Czytaj też:
Nie chcesz zachorować na Alzheimera? Jedz te owoce
Podwójne zasilanie
„Od pewnego czasu wiadomo, że hipokamp jest zasilany przez jedną lub dwie tętnice. Zdarza się również, że tylko jeden z dwóch hipokampów, które występują w każdym mózgu, jest zaopatrywana przez dwa naczynia. Zależy to od poszczególnych osób. Powody są nieznane” – wyjaśnił Schreiber. „Być może istnieją genetyczne predyspozycje. Jednak możliwe jest również, że indywidualna struktura dopływu krwi rozwija się z powodu okoliczności życiowych. Wtedy osobisty styl życia wpływałby na dopływ krwi do hipokampa”.
W testach poznawczych u tych uczestników badania, u których co najmniej jeden hipokamp został podwójnie dostarczony, uzyskał ogólnie lepsze wyniki. „Fakt, że dopływ krwi jest fundamentalnie ważny dla mózgu, jest z pewnością trywialny i został szeroko udokumentowany. Dlatego skupiliśmy się szczególnie na hipokampie i sytuacji choroby naczyń mózgowych. Niewiele wiadomo na ten temat”.
Szczególna korzyść dla pacjentów
Spośród badanych 27 osób nie wykazywało objawów chorób mózgu. Pozostałych dwudziestu uczestników wykazało patologiczne zmiany w naczyniach krwionośnych mózgu, które były związane z mikropęcherzeniem. „U tych osób sporadyczna mózgowa choroba małych naczyń została zdiagnozowana przed naszymi badaniami” – powiedziała dr Valentina Perosa, główna autorka obecnego badania, która obecnie prowadzi badania podoktoranckie w Bostonie w USA. Osoby te wykazywały szerokie spektrum anomalii neurologicznych, w tym łagodne zaburzenia poznawcze.
„Zdrowi pacjenci na ogół osiągali lepsze wyniki w testach poznawczych niż uczestnicy badania z chorobą małych naczyń. Wśród uczestników z chorobą osoby z co najmniej jednym hipokampem zaopatrywanym przez dwie tętnice osiągnęły lepsze wyniki poznawcze. Szczególną korzyść odnieśli z podwójnej podaży. Może to wynikać z lepszego zaopatrzenia nie tylko krwi, ale także tlenu. To jednak tylko przypuszczenie” – powiedziała Perosa.
Czytaj też:
Serce i psychika – wiele je łączy. Oto, jak chronić ich zdrowie jednocześnie
Punkt wyjścia do terapii?
„Nasze badanie pokazuje wyraźny związek między dopływem krwi do hipokampa a wydajnością poznawczą” – podsumował wyniki Schreiber. „Sugeruje to, że przepływ krwi w mózgu może odgrywać kluczową rolę w obniżaniu wydajności pamięci, niezależnie od tego, czy jest to spowodowane wiekiem, czy chorobą”. Takie odkrycia pomagają zrozumieć mechanizmy choroby i mogą być również przydatne w opracowywaniu nowych opcji leczenia.
Badacz wskazuje: „Obecnie możemy jedynie spekulować, ponieważ nie wiemy, ale możliwe jest, że styl życia ma wpływ na formację naczyń krwionośnych zaopatrujących hipokamp. Byłby to czynnik, na który można wpłynąć, a tym samym potencjalne podejście do terapii, a także zapobiegania. To temat, który zamierzamy zbadać”.
Czytaj też:
Jak alkoholizm w rodzinie wpływa na pracę twojego mózgu?