Choroba Addisona (zespół Addisona) to jedna z rzadkich chorób autoimmunologicznych, które rozwijają się na skutek błędnej odpowiedzi immunologicznej. Oznacza to, że układ odpornościowy atakuje zdrowe tkanki organizmu, choć nie stanowią one żadnego zagrożenia. Schorzenia autoimmunologiczne to jeden z większych problemów współczesnej medycyny, co ma związek nie tylko z ich charakterem, ale także częstym występowaniem kilku różnych chorób z autoagresji jednocześnie.
Choroba Addisona – co to jest?
Choroba Addisona nie jest typowym schorzeniem, ale zespołem objawów, które pojawiają się na skutek nieprawidłowego funkcjonowania kory nadnerczy, czyli zaburzeń w wydzielaniu glikokortykoidów oraz mineralokortykoidów. W krajach rozwiniętych częstotliwość występowania choroby to średnio 1/9000.
Choroba Addisona związana jest z niedoczynnością kory nadnerczy i jej uszkodzeniami. Uszkodzenie kory nadnerczy to proces długotrwały, który przez długi czas nie wywołuje specyficznych objawów, co powoduje poważne trudności diagnostyczne. Choroba Addisona częściej diagnozowana jest u kobiet. Średni wiek pacjentów to około 40 lat, jednak schorzenie to może rozwinąć się u osób w każdym wieku. Jedną z przyczyn choroby jest pierwotna niedoczynność kory nadnerczy, co skutkuje niedostatecznym wydzielaniem hormonów oraz zaburzeniami w funkcjonowaniu organizmu.
Zespół Addisona to choroba autoimmunologiczna, której przyczyną jest wytwarzanie przez układ immunologiczny niszczących nadnercza przeciwciał. Na skutek niewłaściwej reakcji immunologicznej zdrowe komórki ulegają stopniowemu uszkodzeniu, co przekłada się na wystąpienie różnych objawów chorobowych, które mają związek z zaburzeniami w funkcjonowaniu organizmu. Choroba Addisona może być chorobą izolowaną, co oznacza, że jest jedynym schorzeniem o podłożu autoimmunologicznym lub rozwinąć się jako jedno z wielu schorzeń z autoagresji.
Choroba Addisona – przyczyny
Jak już zostało wspomniane, choroba Addisona jest schorzeniem z autoagresji, którego przyczyną jest nieprawidłowa reakcja układu immunologicznego. Kora nadnerczy na skutek wydzielania przeciwciał, nie wytwarza odpowiedniej ilości ważnych hormonów i jest stopniowo niszczona, co przekłada się na stan zdrowia i ogólne samopoczucie osób chorych.
Choroba Addisona zaliczana jest do grupy chorób endokrynologicznych, które dotyczą układu hormonalnego. Prawidłowo funkcjonujące nadnercza regulują poziom hormonów w organizmie, jednak na skutek stanu zapalnego, pojawiają się zaburzenia w wydzielaniu kortyzolu oraz aldosteronu. Wpływa to na zdolności wysiłkowe osoby chorej, a także funkcjonowanie ważnych narządów, do których zaliczamy np. serce.
Oprócz autoagresji ze strony układu immunologicznego chorobę Addisona wywołują także inne schorzenia. Może się ona rozwinąć m.in. pod wpływem niektórych chorób wirusowych, nowotworu oraz krwotoku wewnętrznego do kory nadnerczy. Przyczyną choroby są także pierwotne zaburzenia w funkcjonowaniu kory nadnerczy, które są typowe m.in. dla niektórych zespołów wad wrodzonych.
Warto wiedzieć, że choroba Addisona często towarzyszy innym chorobom z autoagresji m.in. cukrzycy typu 1 i chorobom tarczycy.
Choroba Addisona – objawy
Objawy choroby Addisona nie są specyficzne, dlatego często bywają mylnie wiązane z przemęczeniem i przepracowaniem, a także nadmiernym obciążeniem organizmu stresem. Do często występujących objawów choroby Addisona zaliczamy m.in.:
• przewlekłe zmęczenie,
• hipotonię (niskie ciśnienie krwi),
• osłabienie siły mięśniowej,
• nietolerancję wysiłku fizycznego,
• zmiany nastroju,
• bezsenność,
• podwyższoną temperaturę ciała,
• zaburzenia w funkcjonowaniu układu pokarmowego,
• brunatne zabarwienie skóry i błon śluzowych.
Choroby kory nadnerczy prowadzą do wyniszczenia organizmu, dlatego należy konsultować z lekarzem wszystkie występujące u nas objawy chorobowe. W przypadku choroby Addisona kluczowe dla postawienia właściwej diagnozy okazują się badania biochemiczne krwi. Pozwalają one określić poziom hormonów kory nadnerczy w surowicy i osoczu krwi.
Czytaj też:
Ludzie ewoluują. A wraz z nimi – choroby autoimmunologiczne