Ból oka może pojawić się nagle np. na skutek urazu mechanicznego lub dostania się pod powiekę ciała obcego, co jest dość częstą przyczyną wizyt na SOR. Niestety, nadal zapominamy o zasadach BHP, które pozwalają chronić jeden z najważniejszych narządów zmysłu przed poważnymi uszkodzeniami. Nawet z pozoru proste prace mogą spowodować, że do oka dostaną się np. opiłki metalu lub substancja chemiczna. Ryzyko uszkodzenia oczu znacząco zmniejsza się, gdy korzystamy z wysokiej jakości okularów ochronnych nie tylko podczas pracy zawodowej, ale także wykonując różne obowiązki w domowym zaciszu.
Ważne! Wielu wypadków, które prowadzą do uszkodzenia wzroku, a nawet całkowitej utraty wzroku, można uniknąć, dbając o bezpieczeństwo podczas wykonywania różnych prac. Co więcej, powinniśmy wiedzieć, że na nasze oczy w bardzo niekorzystny sposób wpływa długotrwałe wpatrywanie się w ekran telewizora, monitora i urządzeń mobilnych oraz bagatelizowanie objawów wad wzroku. Warto pamiętać, że systematyczne odwiedzanie okulisty w celu sprawdzenia zdrowia narządu wzroku, pozwala rozpocząć leczenie ewentualnych schorzeń oczu na wczesnym etapie ich rozwoju i uniknąć poważnych powikłań.
Jakie są częste przyczyny bólu oka?
Przyczyną bólu oczu mogą być zarówno oddziałujące na narząd wzroku czynniki środowiskowe, jak i choroby narządu wzroku oraz choroby ogólnoustrojowe, których objawem może być nie tylko ból lub inny dyskomfort, odczuwany w obrębie gałki lub gałek ocznych, ale także zaburzenia widzenia, ból głowy, mdłości i zawroty głowy.
Ból oczu ma różne podłoże oraz cechuje się odmiennym nasileniem. Towarzyszy np. klasterowym bólom głowy, zapaleniu spojówek, alergii, a także może być jednym z objawów zapalenia zatok. Może pojawić się nagle lub stopniowo narastać, zaczynając utrudniać normalne funkcjonowanie. Nagły ból oka, któremu towarzyszy uczucie dyskomfortu pod powieką oraz łzawienie oka, może wskazywać na dostanie się do oka ciała obcego.
Ważne! Wyjmowaniem ciała obcego z oka powinien zająć się specjalista. Z powodu urazu mechanicznego gałki ocznej może rozwinąć się współczulne zapalenie oka. Jedną z możliwych przyczyn bólu oczu jest także oparzenie słoneczne, do którego dochodzi na skutek oddziaływania na gałki oczne promieniowania UV.
Coraz częściej ból oka jest spowodowany przez zespół suchego oka, który rozwija się na skutek niedoboru wydzieliny łzowej. Zespół suchego oka może mieć także związek z naszym trybem życia i wykonywaną pracą.
Ból oka czasami wskazuje na poważne schorzenia. Może go wywołać np. ostry lub przewlekły stan zapalny poszczególnych struktur narządu wzroku np. zapalenie błony naczyniowej, zapalenie twardówki, zapalenie rogówki, zapalenie brzegów powieki, zapalenie gałki ocznej i zapalenie spojówek, zapalenie tkanek oczodołu, zapalenie woreczka łzowego. Inne z przyczyn bólu oka to np. ostry atak jaskry, ropień oczodołu, ropień woreczka łzowego, a także guz oczodołu.
Ból oczu w przebiegu zapalenia spojówek
Ból oczu często spowodowany jest przez zapalenie spojówek. Choroba może rozwinąć się na skutek działania różnych czynników. Do zapalenia spojówek może doprowadzić zakażenie bakteryjne, wirusowe i grzybicze, a także kontakt z alergenami. Jednym z powikłań alergii jest także ropień powiek. Zapalenie spojówek może towarzyszyć sezonowym infekcjom np. przeziębieniu oraz rozwinąć się na skutek obniżonej odporności organizmu w okresie rekonwalescencji.
Objawy zapalenia spojówek to m.in. ból oczu, któremu towarzyszą przekrwienie i opuchlizna spojówek, ból głowy, nadwrażliwość na światło, swędzenie oczu, nadmierne łzawienie oraz wyciek ropnej wydzieliny. Zdarza się, że na skutek zapalenia spojówek chorzy mają rano problem z otworzeniem oczu, bo wydzielina zlepia górną i dolną powiekę.
Zapalenie spojówek rzadko rozwija się tylko w jednym oku. Jeżeli systematycznie nawraca, to może wskazywać na różne choroby ogólnoustrojowe oraz zaburzenia związane z funkcjonowaniem układu immunologicznego.
Ból oka a zapalenie zatok
Ból oka może mieć również związek ze stanem zapalnym, który toczy się w obrębie zatok przynosowych lub zatok czołowych. Zapalenie zatok najczęściej poprzedza nieżyt górnych dróg oddechowych. Na skutek związanego z infekcją kataralną nadkażenia bakteryjnego może dojść do namnażania się bakterii w zatokach oraz pojawienia się bólu, który odczuwany jest w okolicy oka, nosa, szczęki i czoła. Nierzadko zapalenie zatok powoduje również opuchliznę na twarzy, silny ból głowy i zawroty głowy. Zapalenie zatok może mieć ostry lub przewlekły przebieg. W przypadku przewlekłego zapalenia zatok pojawia się znaczne ryzyko związane z nadkażeniem szkodliwymi drobnoustrojami oka, szczęki, ucha środkowego, a nawet mózgu.
Ból oka w przebiegu stanów zapalnych struktur oka
Oko znajduje się w oczodole, który pełni funkcję ochronną. Budowa oka uwzględnia m.in. twardówkę, rogówkę, siatkówkę i naczyniówkę, których obrębie może rozwinąć się stan zapalny. Stan zapalny poszczególnych struktur często nazywane jest „zapaleniem oka”. Ból oka oraz inne objawy np. swędzenie powiek, zaburzenia ruchomości gałki ocznej, zaczerwienienie, pieczenie i zaburzenia widzenia mogą powodować różne choroby oczu np.:
- zapalenie błony naczyniowej,
- zapalenie twardówki,
- zapalenie siatkówki,
- guz oczodołu.
Schorzenia narządu wzroku o podłożu zapalnym są jednym z objawów chorób ogólnoustrojowych, dlatego nie należy bagatelizować ich objawów. W przypadku chorób gałki ocznej może pojawić się nie tylko ból, ale także nieostre widzenie, zmiana wyglądu rogówki, zmiana wyglądu tęczówki oraz zmiana kształtu źrenicy. Jeżeli wygląd gałek ocznych zaczyna się zmieniać, to nie należy zwlekać z wizytą u okulisty. Wszystkie zmiany w wyglądzie gałek ocznych oraz zmiany dotyczące zaburzeń widzenia wymagają natychmiastowej konsultacji lekarskiej!
Ból oka w zespole suchego oka
Częstą przyczyną bólu oka jest również zespół suchego oka. Mechanizmy rozwoju zespołu suchego oka są dość skomplikowane. Uwzględniają zarówno wpływ czynników wewnętrznych, do których zaliczamy niektóre schorzenia przewlekłe np. cukrzycę i choroby autoimmunologiczne, jak i niekorzystne oddziaływanie czynników środowiskowych. Jednym z czynników ryzyka wystąpienia zespołu suchego oka jest częste korzystanie z komputera, tabletu, smartfona, bo wpatrując się w ekrany, rzadziej mrugamy. Zespół suchego oka to choroba powierzchni oka, która ma związek z brakiem ochrony gałki ocznej w postaci filmu łzowego. Na skutek działania różnych czynników gałka oczna wysycha, co powoduje ból i podrażnienia. Na zespół suchego oka wskazują m.in. uczucie piasku pod powiekami, szybkie męczenie się oczu, pieczenie gałki ocznej i zaburzenia widzenia.
Ból oka, który pojawia się na skutek braku odpowiedniego nawilżenia gałki ocznej, jest dość charakterystyczny – najczęściej występuje uporczywe szczypanie i pieczenie, które nasila się podczas zamykania powiek. Na zespół suchego oka nie działają dostępne bez recepty krople łagodzące podrażnienia. Zespół suchego oka wymaga przede wszystkim znalezienia i eliminacji wywołującej schorzenie przyczyny. Jeżeli zostanie ona wykryta, to możliwy jest dobór sposobu leczenia, który pozwoli skutecznie nawilżyć gałkę oczną, redukując uciążliwe dolegliwości.
Leczenie bólu oka
Objawy chorób narządu wzroku, do których zaliczamy nagły i przewlekły ból oka lub ból oczu, wymagają zasięgnięcia porady specjalisty. Z bólem oka powinniśmy udać się do okulisty, który po wykonaniu niezbędnych badań, zaleci odpowiednia leczenie. Jednym z badań, które powinny zostać wykonane na etapie diagnostyki bólu oka, jest badanie dna oka. Ujawnia ono nieprawidłowości w funkcjonowaniu narządu wzroku, które nie są możliwe do wykrycia podczas innych badań okulistycznych.
Ból oka nie powinien być bagatelizowany. Jeżeli pojawia się nagle, to może wskazywać np. na uraz gałki ocznej na skutek przedostania się pod powiekę ciała obcego. Ból oka, zaczerwienienie, swędzenie powiek i obrzęk mogą być spowodowane nie tylko stosunkowo niegroźnymi chorobami, ale także poważnymi schorzeniami, które wymagają specjalistycznego leczenia, bo mogą doprowadzić do poważnych powikłań m.in. częściowej lub całkowitej utraty wzroku.
Leczenie bólu oka uwzględnia m.in. stosowanie kropli lub maści oraz innych leków, których zadaniem jest np. redukcja stanu zapalnego. Nowoczesna okulistyka pozwala na leczenie wielu poważnych schorzeń oczu w sposób małoinwazyjny, dlatego nie warto zwlekać z wizytą u specjalisty. W czasie leczenia niezbędna jest szczególna ochrona oczu przed działaniem czynników drażniących np. promieniowaniem UV.
Czytaj też:
Czujesz ból w okolicy brwi? Sprawdź, co może ci dolegać