Jak podwyższyć krzepliwość krwi?

Witamina K jest jedną z tych witamin, które bardzo łatwo przyjmować wraz z pożywieniem i niezwykle trudno doprowadzić do jej niedoborów. Mimo to czasem zdarza się, że ktoś zmaga się z niskim poziomem witaminy K i wcale o tym nie wie. Jednym z najbardziej charakterystycznych objawów niedoboru jest właśnie utrudnione gojenie się ran i problemy z krzepliwością krwi. Jeżeli wcześniej nie spotkałeś się z tym u siebie i od jakiegoś czasu zauważasz, że krwawienie trwa dłużej niż kiedyś, warto zainteresować się swoim zdrowiem.

Zaburzenia krzepnięcia krwi – definicja

Zaburzenia krzepnięcia krwi to dolegliwość, która oznacza nieprawidłowe krzepnięcie krwi. Może objawiać się ono dwojako: poprzez powstawanie skrzepów i zatorów, które grożą zatkaniem naczyń krwionośnych czy tętnic lub poprzez przedłużające się, nadmierne krwawienia.

W obydwu przypadkach zalecane jest podjęcie leczenia, które unormuje proces krzepliwości krwi.

Witamina K – nie jedna, a cztery witaminy

Tak naprawdę wyróżniamy cztery witaminy K:

• witamina K1 (fitomenadion, naturalna),
• witamina K2 (naturalna, produkowana przez florę jelitową),
• witamina K3 (menadion, syntetyczna),
• witamina K4 (menadiol).

Wszystkie te witaminy nazywamy potocznie witaminą K. Są rozpuszczalne w tłuszczach, który jest niezbędny do ich wchłonięcia. Tak naprawdę należy skupić jednak na dwóch witaminach:

• Witaminie K1 (filochinon), która pochodzi z roślin, zwłaszcza zielonych liściastych warzyw, takich jak szpinak i jarmuż.
• Witaminie K2 (menachinon), która powstaje naturalnie w przewodzie jelitowym i działa podobnie jak K1.

Witamina K – „K” jak Krzepnięcie

Proces krzepnięcia krwi jest szalenie ważny, ponieważ... ratuje nam życie. Dosłownie! Krzepnięcie jest procesem, który pomaga zapobiegać nadmiernemu krwawieniu zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz organizmu. Niekontrolowane krwawienie prowadzi bowiem do śmierci. Nasze ciało potrafi temu zapobiec właśnie dzięki m.in. witaminie K.

Na czym to polega?

Twoje ciało potrzebuje witaminy K, aby wyprodukować białka, które biorą udział w procesie krzepnięcia. Jeśli zmagasz się z niedoborem witaminy K, twoje ciało nie ma wystarczającej ilości tych białek. Brzmi logicznie, prawda?

Właśnie dlatego krwawienie jest jednym z najbardziej charakterystycznych objawów niedoboru witaminy K.

Wskazania do wykonania oznaczeń krzepliwości krwi

Aby sprawdzić, czy nie mamy niedoboru witaminy K i czy w procesie krzepnięcia krwi nie zachodzą jakieś nieprawidłowości, powinniśmy wykonać badania laboratoryjne. Zanim jednak to się wydarzy, warto sprawdzić, jakie są wskazania do zrobienia tych badań. Zaliczają się do nich:

• krwawienia z nosa czy dziąseł
• długie krwawienia przy zranieniu
• krwawienia pozamiesiączkowe
• obfite i długie miesiączki, które prowadzą do utraty dużej ilości krwi

W takiej sytuacji należy wykonać badanie krzepliwości krwi, by sprawdzić, czy przyczyną są niedobory witaminy K czy też choroby wątroby.

Objawy zaburzeń krzepnięcia krwi

Do objawów zaburzeń krzepnięcia krwi zalicza się nie tylko nadmierne krwawienia, np. z nosa czy z ran. Do innych sygnałów świadczących o nieprawidłowościach z krzepnięciem należą:

• powstające na skórze duże siniaki na skutek zwykłego uderzenia się o jakiś przedmiot
• powstające na skórze wybroczyny
• krwawienia samoistne
• przedłużające się krwawienia po urazie czy niewielkim zabiegu chirurgicznym, np. ekstrakcji zęba

Krzepnięcie krwi może być groźne

Problemów z krzepnięciem krwi nie należy lekceważyć. Zbyt słaby przepływ krwi może prowadzić do powstawania zakrzepów zatykających tętnice czy naczynia krwionośne. Zbyt silne krwawienia z kolei mogą prowadzić do powstawania wylewów krwi. Aby nie dopuścić do żadnej z tych sytuacji, warto wykonać koagulogram, by sprawdzić, czy nie mamy problemów z krzepliwością krwi.

Zaburzenia krzepnięcia krwi są trudne do wykrycia

Zaburzenia krzepnięcia krwi nie zawsze łatwo jest wykryć. Aby przeprowadzić diagnostykę, należy wykonać badanie nazywane koagulogramem. Jest to badanie laboratoryjne wykonywane z krwi, w trakcie którego badane są następujące parametry krzepnięcia krwi:

• APTT - czas koalionowo-kefalinowy;
• PT – czas protrombinowy;
• TT – czas trombinowy;
• poziom D-dimerów;
• stężenie fibrynogenu.

Tego rodzaju badanie możemy wykonać zarówno nieodpłatnie, jak i odpłatnie. Jeśli obserwujemy, że na naszej skórze często pojawiają się wybroczyny i siniaki, możemy sprawdzić poziom krzepliwości krwi.

Rozpoznanie zaburzeń krzepnięcia krwi

Aby zdiagnozować zaburzenia krzepnięcia krwi, należy wykonać szereg różnych badań. Często sprawdzane są również czynniki genetyczne, które mogą wpływać na nadkrzepliwość. Chory może trafić do poradni immunologicznej lub też poradni zaburzeń krzepnięcia krwi.

Dopiero po wykonaniu wszystkich badań i oznaczeniu parametrów krwi, lekarz może zdiagnozować, z jakim rodzajem zaburzeń krzepnięcia krwi ma do czynienia u danego pacjenta.

Przyczyny i rodzaje skaz krwotocznych

Zaburzenia krzepnięcia krwi dzielą się na:

• skazy krwotoczne naczyniowe: wrodzone (np. zespół Marfana, wrodzona łamliwość kości) oraz nabyte (wynikające np. z niedoboru witaminy C, leczenia steroidami czy zakażeń)
• skazy krwotoczne płytkowe: wrodzone (np. aplazja szpiku, zespół Glanzmanna) oraz nabyte (wynikające z niedoboru kwasu foliowego czy z przetaczania krwi)
• skazy krwotoczne osoczowe: wrodzone (np. hemofilia) oraz nabyte (wynikające z niedoboru witaminy K czy choroby wątroby)

  Leczenie zaburzeń krzepnięcia jest uzależnione od rodzaju choroby.

Witamina K – niedobór

Do innych objawów niedoboru witaminy K zalicza się: krwawienie w różnych miejscach, nawet bez skaleczenia, np. krwawienie z dziąseł, krwiaki podskórne w miejscu ucisku lub stłuczenia, krwawienie z nosa, krwawienie w układzie pokarmowym, obfite miesiączki.

Jeśli mimo tej wiedzy, uważasz, że niedobór witaminy K nie jest groźnym stanem, wyobraź sobie, że krwawienie może wystąpić w obrębie mózgu, prowadząc do udaru krwotocznego. Tak, jest to stan zagrożenia życia. Poza tym, każdy niezahamowany krwotok może doprowadzić do wstrząsu hipowolemicznego.

Pocieszający jest fakt, że niedobór witaminy K wśród dorosłych ludzi jest bardzo rzadki. Nie jest jednak niemożliwy.

Niedoborowi sprzyja:

• przyjmowanie leków przeciwzakrzepowych,
• nieprawidłowe wchłanianie tłuszczu (w wyniku jednej z poważnych chorób),
• dieta uboga w tłuszcz i witaminę K.

Jeżeli jesteś rodzicem, zapewne zastanawiałeś się, dlaczego noworodkom w pierwszych godzinach życia podaje się witaminę K. Ta procedura może uratować im życie.

Noworodki są narażone na zwiększone ryzyko niedoboru witaminy K z kilku powodów:

• mleko matki ma bardzo niską zawartość witaminy K,
• witamina K nie przenosi się dobrze przez łożysko,
• wątroba noworodka nie zużywa skutecznie witaminy K,
• noworodki nie produkują witaminy K2 samodzielnie w pierwszych kilku dniach życia.

Podanie witaminy K ma uchronić je przed ewentualnym wystąpieniem krwotoku i tzw. choroby krwotocznej. Ponadto wzmacnia naczynia krwionośne i kości.

Witamina D – dieta i suplementacja

Dobra wiadomość jest taka, że witaminę K znajdziemy w wielu produktach spożywczych. Witamina K1 występuje w dużych ilościach w zielonych warzywach liściastych, takich jak jarmuż, szpinak i boćwina. Inne źródła obejmują oleje roślinne i niektóre owoce. Witaminę K2 (menachinon) znajdziemy natomiast w mięsie, produktach mlecznych i jajach.

Na rynku znajdziesz też wiele różnych suplementów diety z witaminą K. Możesz po nie sięgnąć, jeśli zmagasz się z niedoborem. Dawkowanie oraz ewentualne skutki uboczne są zawsze rozpisane w ulotce lub na opakowaniu.

W przypadku zaburzeń krzepliwości nie wystarczy zdrowy styl życia

Leczenie zaburzeń krzepnięcia krwi polega na przestrzeganiu zasad zdrowego stylu życia, ale przede wszystkim na regularnych kontrolach u specjalisty, podawaniu leków przeciwzakrzepowych czy krwiopochodnych. U części chorych konieczne jest przetaczanie krwi.

Co jeść, aby zwiększyć krzepliwość krwi?

Aby poprawić proces krzepnięcia krwi, warto wprowadzić do diety produkty bogate w witaminę K. Znajdziemy ją przede wszystkim w truskawkach, brzoskwiniach, ale również w zielonych warzywach (brokułach, jarmużu, rukoli, sałacie rzymskiej). Oprócz tego witaminę K zawierają oleje roślinne oraz białka jaj.

Leczenie zaburzeń krzepnięcia krwi

Leczenie zaburzeń krzepnięcia krwi jest uzależnione od rodzaju problemu. U osób, które mają tendencje do powstawania skrzepów czy zakrzepów najczęściej podaje się leki, które rozrzedzają krew. Mają one zapobiec powstawaniu skrzepów, co może być bardzo niebezpieczne.

U osób, które cierpią na skazy krwotoczne, często podaje się preparaty płytek krwi lub świeżą krew. W takiej sytuacji leczenie odbywa się w szpitalu.

U wielu osób stosuje się również suplementację żelaza, która ma zapobiec niedokrwistości. Żelazo podaje się pod kontrolą lekarza. Brak żelaza może powodować anemię, a także zawroty głowy i ogólne osłabienie organizmu.

Niektóre leki są niebezpieczne dla osób z zaburzeniami krzepnięcia

Osoby, które cierpią na objawy zaburzeń krzepnięcia krwi, nie powinny stosować niektórych leków. Przede wszystkim osoby, które przyjmują leki przeciwzakrzepowe, nie powinny dodatkowo sięgać po leki zawierające kwas acetylosalicylowy. Może on doprowadzić do nasilenia krwawień. Sięgnięcie po jakiekolwiek leki powinno być skonsultowane z lekarzem.

Czytaj też:
Dlaczego warto suplementować witaminę B12?