Aspiryna lub inaczej kwas acetylosalicylowy (ASA) jest popularnym lekiem, stosowanym do leczenia bólu. Wykazuje również działanie przeciwzapalne i powoduje rozrzedzenie krwi. I właśnie ze względu na swoją ostatnią właściwość, może stwarzać niebezpieczeństwo dla niektórych osób. To jednak nie wszystko, co trzeba wiedzieć o aspirynie.
Aspiryna zawiera salicylan, który pochodzi z kory wierzby. Jego zastosowanie zostało po raz pierwszy zarejestrowane w czasach Hipokratesa, gdy miało uśmierzać ból i zwalczać gorączkę. Dzisiaj aspirynę bardzo często wykorzystuje się u osób tuż po zawale, ponieważ lek ten zapobiega powstawaniu skrzepów. Osoby z wysokim ryzykiem zakrzepów krwi, udaru mózgu i ataku serca mogą w długich okresach stosować aspirynę w małych dawkach.
Aspiryna – działanie
Aspiryna jest niesteroidowym lekiem przeciwzapalnym (NLPZ), który wykazuje następujące działanie:
-
łagodzi ból bez znieczulenia lub utraty przytomności,
-
zwalcza gorączkę,
- rozrzedza krew, zapobiegając powstawaniu skrzepów,
-
w większych dawkach redukuje stan zapalny.
Aspiryna nie powoduje otępienia i dezorientacji. Z założenia nie powinna też wykazywać działania narkotycznego i nie powinna prowadzić do uzależnień.
Aspiryna – zastosowanie
Aspiryna jest jednym z najczęściej stosowanych leków do leczenia łagodnego i umiarkowanego bólu, migreny i gorączki.
-
W przypadku łagodnego do umiarkowanego bólu aspirynę stosuje się samodzielnie. W przypadku bólu od umiarkowanego do silnego często stosuje się ją wraz z innymi opioidowymi lekami przeciwbólowymi i NLPZ.
-
W dużych dawkach może leczyć lub łagodzić np. objawy gorączki rematycznej i reumatycznego zapalenia stawów.
-
W małych dawkach aspirynę stosuje się m.in. w celu zapobiegania tworzeniu się zakrzepów krwi i zmniejszenia ryzyka ataku niedokrwiennego i niestabilnej dławicy piersiowej, a także aby zapobiec udarowi czy w leczeniu udaru.
Aspiryna – środki ostrożności
Aspiryna nie jest zwykle odpowiednia dla osób w wieku poniżej 16 lat, ponieważ może zwiększać ryzyko zespołu Reye'a, który może pojawić się po wirusie, takim jak przeziębienie, grypa lub ospa wietrzna. Może prowadzić do trwałego uszkodzenia mózgu lub śmierci. Jednak specjalista może przepisać aspirynę dziecku pod nadzorem, np. jeśli cierpi na chorobę Kawasaki, i zapobiegać powstawaniu zakrzepów krwi po operacji serca. Kobiety w ciąży i karmiące piersią mogą przyjmować aspirynę tylko pod nadzorem lekarza.
Każdy, kto przygotowuje się do operacji, powinien powiedzieć lekarzowi, jeśli przyjmuje regularną aspirynę. Może zaistnieć konieczność przerwania przyjmowania aspiryny na co najmniej 7 dni przed operacją.
Aspiryna może wchodzić w interakcję z innymi lekami. Są to m.in.:
-
przeciwzapalne środki przeciwbólowe,
-
metotreksat, stosowany w leczeniu raka i niektórych chorób autoimmunologicznych,
-
selektywne leki przeciwdepresyjne wychwytu serotoniny (SSRI),
-
warfaryna, lek przeciwzakrzepowy.
Należy zawsze poinformować lekarza o lekach, które się przyjmuje. Aspiryna działa w celu zmniejszenia ryzyka zawału serca i udaru, ponieważ zmniejsza skłonność krwi do krzepnięcia. Oznacza to jednak, że kwas acetylosalicylowy zwiększa również skłonność do krwawień.
Aspiryny nie powinny przyjmować osoby, które:
-
mają wrzody,
-
zmagają się z zaburzeniami krzepliwości krwi,
-
mają alergię na aspirynę lub dowolny niesteroidowy lek przeciwzapalny,
-
są narażeni na krwawienie z przewodu pokarmowego lub udar krwotoczny,
-
regularnie piją alkohol,
-
są w trakcie leczenia stomatologicznego.
To tylko kilka przeciwwskazań. Dokładne informacje znajdują się w ulotce, ale można też zapytać lekarza, czy w naszym przypadku można stosować aspirynę.
Każda lek na receptę i bez recepty ma zalety i ryzyko - nawet tak powszechny i znany lek jak aspiryna. Stosowanie aspiryny może powodować poważne skutki uboczne, takie jak krwawienie z żołądka, krwawienie w mózgu, niewydolność nerek i niektóre rodzaje udarów. Żadne lekarstwo nie jest całkowicie bezpieczne. Dokładnie analizując wiele różnych czynników, lekarz dobiera właściwe metody leczenia.
Aspiryna – skutki uboczne
Najczęstsze działania niepożądane aspiryny to:
-
podrażnienie żołądka lub jelit,
-
niestrawność,
-
nudności.
Inne, możliwe skutki, które występują rzadziej:
-
nasilenie objawów astmy,
-
wymioty,
-
zapalenie żołądka,
-
krwawienie z żołądka,
-
siniaki.
Rzadkim skutkiem ubocznym niskiej dawki kwasu acetylosalicylowego jest udar krwotoczny.
Czytaj też:
Jarmuż – cudowne właściwości prozdrowotne i przepis na smaczne chipsy