W czasie pandemii COVID-19 zalecane było korzystanie ze środków dezynfekujących, jako ochrona w ramach walki z wirusem. To właśnie wtedy stały się one bardzo popularne – ludzie dezynfekowali prawie wszystko – od klamek, po biurka, a nawet zakupy. Niedawno WHO ogłosiło koniec pandemii COVID-19, jednak duża część osób robi to nadal. Choć wydaje się to słuszne, to nie zawsze tak jest. Naukowcy ostrzegają przed „obsesją dezynfekowania”, ponieważ może to źle wpływać na nasze zdrowie.
Częste dezynfekowanie może być szkodliwe dla zdrowia
Na łamach czasopisma „Environmental Science&Technology” naukowcy ostrzegają przed nadużywaniem środków przeciwbakteryjnych. Może się ono wiązać z różnego rodzaju problemami zdrowotnymi, ale też rozwojem odporności na środki przeciwdrobnoustrojowe. Z badania wynika, że czwartorzędowe związki amoniowe (ang. quaternary ammonium compounds, QAC), są coraz częściej stosowane podczas codziennego funkcjonowania właśnie poprzez korzystanie z produktów do dezynfekcji (ale występują też na przykład w produktach do pielęgnacji osobistej). Według autorów badania związki te mogą przyczyniać się do astmy, zapalenia skóry, niepłodności, występowania wad wrodzonych i innych problemów zdrowotnych. Mogą też powodować oporność na antybiotyki, a to z kolei prowadzi do powstawania opornych na leki wirusów i bakterii.
„Oporność na antybiotyki już przed pandemią przyczyniała się do milionów zgonów rocznie” – powiedziała Erica Hartmann, współautorka nowego badania, które bada niebezpieczeństwa związane z dezynfekcją i zastępczyni profesora inżynierii cywilnej i środowiskowej na Northwestern University. „Nadmierna dezynfekcja, szczególnie z użyciem produktów zawierających QAC, zagraża jej nasileniu”.
Gdy nie jest to konieczne – zrezygnuj z dezynfekcji
Te szkodliwe związki mogą pozostawać na powierzchniach i w powietrzu oraz kurzu długo po wyschnięciu produktu, narażając w ten sposób więcej osób niż tylko początkowego użytkownika. Badacze stwierdzili, że średnie poziomy tych substancji chemicznych we krwi ludzi wzrosły od początku pandemii.
Autorzy badania zalecają, by nie stosować produktów zawierających QAC, gdy nie jest to konieczne. W wielu przypadkach wystarczy zwykłe mydło i woda. „Wykonany przez nas przegląd badań naukowych pokazuje, że dezynfekcja tymi chemikaliami w wielu przypadkach jest nieprzydatna, a nawet szkodliwa” – powiedziała Courtney Carignan z Michigan State University, jedna z autorek publikacji. Środki dezynfekujące są konieczne tylko w szczególnych sytuacjach, na przykład, gdy ludzie są chorzy, w trakcie epidemii, itp.
Jakie produkty zawierają niebezpieczne QAC?
QAC znajduje się w powszechnie stosowanych środkach dezynfekcyjnych: mokrych chusteczkach, płynach do dezynfekcji rąk, sprayach. Są one często używane w domach, szkołach, a także miejscach pracy. Te chemikalia mogą występować także w przedmiotach do zastosowań medycznych, farbach, tekstyliach oraz produktach do higieny osobistej. Do jednego z najczęściej stosowanych QAC zalicza się chlorek benzalkoniowy, ale w tej grupie jest też kilkadziesiąt innych związków zawartych w produktach do użytku codziennego.
Czytaj też:
Zrób przegląd apteczki. Nie chodzi tylko o termin przydatności lekówCzytaj też:
Mimo końca pandemii koronawirus wciąż groźny. Ponad 400 pacjentów w szpitalach