Jedna z matek mówi pozostałym, że jej córka nie jest zaszczepiona, a zamiast tego stosuje dietę wzmacniającą odporność. W grupie rodzicielskiej na portalu społecznościowym ktoś komentuje, że nie powinniśmy ufać firmom farmaceutycznym, ponieważ ukrywają badania wykazujące, że szczepionki powodują autyzm. Te i podobne scenariusze mogą wydawać się znajome. Co robisz, gdy masz do czynienia z osobą, która kwestionuje zasadność szczepień? Czy próbujesz ją przekonać do szczepień? Ignorujesz? A może robisz coś innego?
Czytaj też:
Czy szczepić się przeciwko grypie? Odpowiada pulmunolog
Zasadność szczepień
Mówienie o szczepieniach może być naprawdę trudne: liczy się tu przecież ochrona dzieci, odpowiedzialność społeczna i szacunek dla nauki. Tak więc, jeśli jesteś zwolennikiem szczepień, możesz czuć się zakłopotany, a nawet zły, gdy ludzie nie szczepią swoich dzieci. Jeśli jesteś rodzicem, który zaszczepił dziecko, może to wydawać się szalone, gdy jakiś rodzic odrzuci szczepienia, narażając innych na ryzyko.
Jednak próba przekonania kogoś o mocnych poglądach, że się myli, może wzmocnić jego zaangażowanie w obrane stanowisko. Najlepszy sposób reagowania zależy od sytuacji. Twoje podejście będzie bardzo różne w przypadku osoby, która ma negatywne poglądy na temat szczepień, w porównaniu po prostu z osobą ostrożną.
Oto kilka opcji.
1. Nie rób tego
Takie podejście jest przydatne, jeśli spotkasz osobę o ugruntowanych przekonaniach. Może powiedzieć: „przeprowadziłem badania”. Twoja automatyczna odpowiedź może polegać na odrzuceniu ich twierdzeń. Powiesz: „nauka nie pozostawia złudzeń. Zaszczep swoje dzieci”. Ale jeśli relacja z tą osobą nie jest dla ciebie ważna lub jej zdecydowane wypowiedzi raczej nie wyrządzą krzywdy, wówczas niewiele zyskasz na zaangażowaniu. Ludzie o stałych przekonaniach nie są zbyt skłonni do zmian.
W mediach społecznościowych możesz spotkać się z aktywnym sprzeciwem wobec szczepień. Unikaj więc przedłużających się rozmów. Algorytm Facebooka uprzywilejowuje posty z dużym zaangażowaniem, więc twoje interakcje mogą przynieść im jeszcze większą uwagę. Aktywni antyszczepionkowcy mogą na przykład zacząć bruździć w twoim życiu osobistym.
Niektórzy mogą uważać szczepienia za ryzykowne. Ale przeciwstawienie się poglądom przeciw szczepionkom może przynieść korzyści: może zmniejszyć negatywne skutki i rozjaśnić temat szczepień niezdecydowanym i ostrożnym.
Która opcja jest najlepsza? Jeśli posty danej osoby i tak wywierają wpływ na innych, możesz zdecydować, że warto na nie odpowiedzieć. Po prostu utrzymuj wszelkie interakcje krótkie, rzeczowe i grzeczne. W przeciwnym razie nie rób tego.
2. Pogódź się z tym
Może to być rozwiązaniem, gdy masz przyjaciół i rodzinę, którzy mają zdecydowane poglądy i z którymi relacje są dla ciebie ważne.
Spotkanie rodzinne z twoim kuzynem, który uparcie odrzuca szczepienia, a temat pojawia się w rozmowie? Znana sytuacja. Członkowie rodziny zaczynają debatować. Z silnymi poglądami po obu stronach może to rozpętać wojnę. Tutaj możesz powiedzieć: „jest to kwestia, wobec której wszyscy mamy mocne poglądy. Moglibyśmy się po prostu kłócić, ale proponuję, abyśmy zostawili to w spokoju”.
Omówienie tematu szczepień nie zmieni zdania twojego kuzyna o głęboko zakorzenionych poglądach. Nie pozwól, aby to przeszkadzało w relacjach.
Czytaj też:
Zatrważające dane: Tylko 1 proc. dzieci w Polsce co roku szczepi się przeciwko grypie
3. Zaaprobuj szczepienia i przejdź do innych tematów
Ta opcja może być przydatna, gdy chcesz uniknąć konfliktu, a popierasz szczepienia.
Para z twojej grupy z zajęć przygotowujących do porodu deklaruje plan odroczenia szczepienia. Choć możesz się denerwować, spróbuj skoncentrować się na celu strategicznym: pokazaniu innym rodzicom, że opóźnianie szczepień nie jest normą.
Możesz powiedzieć: „Planujemy zaszczepić nasze dziecko. Uważamy, że to naprawdę ważne”. Chociaż prawdopodobnie nie przekonuje to pary, może zmniejszyć jej wpływ na innych.
4. Słuchaj, potwierdzaj i polecaj
Takie podejście może być odpowiednie, gdy jesteś z rodziną i przyjaciółmi, którzy wahają się co do szczepień. Na przykład twoja córka i zięć niechętnie zaszczepią swoje dziecko – twojego wnuka. Te relacje są dla ciebie ważne i prawdopodobnie chcesz ich zachęcić do szczepienia.
Warto zatem podjąć kilka kroków:
Zrozumienie obaw i motywacji ludzi: słuchaj, co mówią i zadawaj pytania zawierające w sobie wyjaśnienia. To pomaga lepiej zrozumieć ich motywacje. Unikaj pokusy, by wdać się w kłótnię i kontroluj swoje emocje.
Utwierdź ich w tym, że są dobrymi rodzicami: oznacza to m.in. uznanie ich obaw. Osoba, która czuje się szanowana, chętniej słucha twojego punktu widzenia. Wszyscy lubimy być dobrze traktowani. Możesz powiedzieć: „widzę, że próbujesz dać z siebie wszystko”.
Zaoferuj informacje: oznacza to podawanie faktycznych informacji istotnych dla danej osoby, wyjaśnianie twojego poglądu i dlaczego w to wierzysz. Korzystaj z wysokiej jakości rzetelnych źródeł informacji. Spersonalizuj to: „Uważam, że szczepienia są ważne, ponieważ”...
Pozostaw pole do dalszych pytań: niektórzy rodzice weryfikują swoje decyzje, na przykład podczas epidemii lub gdy dziecko jest starsze. Dobrze jest też mieć strategię wyjścia, ponieważ dyskusje na temat szczepień mogą nie mieć końca. Możesz zapytać: „Czy możemy jeszcze kiedyś o tym porozmawiać?”
Czytaj też:
Masz nadciśnienie? Zaszczep się przeciw grypie, a być może unikniesz zgonu