Są to naturalnie występujące w organizmie białka odpornościowe, które odgrywają istotną rolę w zwalczaniu infekcji, zwłaszcza wirusowych.
Działanie interferonu polega na pobudzaniu produkcji innych białek, które blokują namnażanie się wirusa w naszym organizmie. Te właściwości interferonu są już wykorzystywane w leczeniu takich chorób, jak m.in. przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby typu B (WZW B) oraz C (WZW C). Z ostatnich kubańskich badań wynika też, że stosowanie interferonu alfa-2b może obniżać ryzyko zgonu pacjentów z ciężkim przebiegiem COVID-19.
W swoim projekcie badawczym dr Chmielewska koncentruje się na aktywowanych przez interferony białkach IFITM (z ang. interferon induced transmembrane proteins), które znajdują się w błonach komórkowych i silnie hamują wnikanie wirusów do komórek gospodarza. Są one elementem tzw. odporności nieswoistej (którą mamy od urodzenia).
Obiecujący lek na COVID-19?
Zdolność białek IFITM do hamowania infekcji wirusowej odkryto w 2009 roku. Badania prowadzone w hodowlach komórek in vitro potwierdziły ich uniwersalną, przeciwwirusową rolę. Obecnie wiadomo, że IFITM są ważnym elementem w zwalczaniu przez organizm tak groźnych wirusów, jak: wirus grypy, Dengi, HIV, Ebola, wirus Marburg, wirus zapalenia wątroby typu C (HCV), a także większość koronawirusów, w tym SARS-CoV-1.
Dr Chmielewska bada mechanizmy działania IFITM w komórkach gospodarza. Planuje m.in. prześledzić, czy aktywacja tych białek pozwoli zahamować infekcję SARS-CoV-2 i uzyskać zadawalający efekt leczniczy.
„Proponuję nową strategię terapeutyczną przeciwko COVID-19, polegającą na pobudzeniu przeciwwirusowej odpowiedzi immunologicznej pacjenta. Ponieważ odpowiedź ta jest uniwersalna, czyli skierowana przeciwko wielu różnym wirusom, proponowane przeze mnie podejście terapeutyczne będzie można w przyszłości wykorzystać nie tylko w walce z chorobą COVID-19, ale również z innymi groźnymi chorobami wirusowymi” – skomentowała wirusolożka.
Walka z pandemią
Badania dr Chmielewskiej są finansowane przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej z funduszy europejskich pochodzących z programu Inteligentny Rozwój w ramach grantu POWROTY. Na realizację badań wirusolożka otrzymała prawie 200 tys. zł, przyznanych w wyniku tematycznego konkursu na finansowanie nowych zadań badawczych związanych z pandemią COVID-19.
Konkurs przeprowadziła Fundacja na rzecz Nauki Polskiej. Jego łączny budżet wynosił 15 mln zł. Środki zostały przyznane na realizację 14 projektów.
Czytaj też:
„Czy ja umrę?” – zapytała 7-latka. Para lekarzy i ich troje małych dzieci przeszli COVID-19