Systematyczny przegląd i metaanaliza odpowiednich danych w literaturze naukowej koncentruje się na dziewięciu badaniach klinicznych, w których łącznie odnotowano ewolucję 6577 pacjentów z COVID-19 w pięciu krajach. Autorzy wnioskują, że otyłość sama w sobie jest czynnikiem sprzyjającym szybkiemu przejściu do krytycznej choroby wymagającej intensywnej opieki i znacznie zwiększającym ryzyko zgonu. Powiązany projekt badawczy był wspierany przez Fundację Badawczą São Paulo – FAPESP.
„Kilka czynników przyczynia się do progresji krytycznej choroby w otyłym organizmie. Jednym z nich jest ograniczona zdolność do wytwarzania interferonów [klasy białek wydzielanych przez komórki obronne i niezbędnych do hamowania replikacji wirusa] i przeciwciał. Ponadto tkanka tłuszczowa działa jako rezerwuar dla wirusa, utrzymując go w organizmie przez dłuższy czas” – powiedziała Silvia Sales-Peres, profesor z Uniwersytetu São Paulo (USP) w Bauru i główny badacz projektu.
Wyjaśniła, że potencjalnie wyższe miano wirusa nie jest jedynym problemem, z którym borykają się pacjenci z wysokim wskaźnikiem masy ciała(BMI). Ostatnie badania pokazują, że przewlekły stan zapalny niskiego stopnia, typowy dla otyłości – spowodowany nadmierną ekspansją komórek tłuszczowych – sprawia, że burza zapalna cytokin wywołana przez SARS-CoV-2 jest jeszcze bardziej szkodliwa dla płuc.
„Otyli pacjenci zwykle zgłaszają się z upośledzoną funkcją oddechową, ponieważ tkanka tłuszczowa brzucha ściska przeponę i uniemożliwia jej normalne poruszanie się” – powiedział Sales-Peres. „Podsumowując, różne współistniejące czynniki sprawiają, że pacjenci ci są bardziej predysponowani do uzależnienia od wentylacji mechanicznej i innych rodzajów intensywnej terapii, jeśli zachorują na COVID-19. W analizowanych przez nas badaniach zmarło 9,4% otyłych pacjentów leczonych na oddziałach intensywnej terapii”.
Skala ryzyka
BMI to miara tkanki tłuszczowej proporcjonalna do wzrostu i masy ciała, która dotyczy dorosłych mężczyzn i kobiet i jest uznawana za międzynarodowy standard rozpoznawania niedożywienia i otyłości. Oblicza się go, dzieląc wagę w kilogramach przez wysokość w metrach do kwadratu. Ogólnie rzecz biorąc, nadwaga odpowiada BMI 25 lub więcej, podczas gdy 30 lub więcej wskazuje na otyłość. Prawie 60% Brazylijczyków ma nadwagę, a około 20% jest otyłych – wynika z badania telefonicznego Ministerstwa Zdrowia dotyczącego czynników ryzyka chorób przewlekłych (Vigitel).
„Wyższy stopień podatności na nowego koronawirusa, gdy dana osoba osiągnie określoną liczbę w skali BMI, nie jest przypadkiem. Upośledzona produkcja przeciwciał i przewlekły stan zapalny sprzyjają progresji COVID-19 u osób z nadwagą” – powiedział Sales-Peres. „Nasza analiza wykazała również, że ryzyko związane z otyłością jest jeszcze większe w przypadku palaczy lub osób ze współistniejącymi chorobami, takimi jak cukrzyca, nadciśnienie i choroby płuc”.
Czytaj też:
Każdy przypadek COVID-19 wydaje się inny. Z jakiego powodu?