Ponieważ szczepionki COVID-19 są stosunkowo nowe, ich długoterminowe skutki uboczne nie są jeszcze w pełni poznane. Jednak warto zapoznać się z tym, co już wiemy. Okazuje się, że szczepionka na koronawirusa może wywołać m.in. ból mięśni, zmęczenie i gorączkę – ale to nie wszystko.
Szczepionka na koronawirusa
Do tej pory dwie szczepionki wiodą prym w wyścigu o skuteczne antidotum przeciwko koronawirusowi. Są to wytwory koncernu Pfizer (we współpracy z BioNTech) oraz firmy Moderna. Ta pierwsza została już dozwolona do użytku w Wielkiej Brytanii, oraz uzyskała akcept Food and Drug Administration (FDA) na użycie w nagłych wypadkach. Szczepionka firmy Moderna dalej walczy o taką zgodę i jest już na zaawansowanym etapie badań klinicznych.
Szczepionki Pfizer i Moderna zostały opracowane na podobnych zasadach. Obie wykorzystują informacyjny RNA (mRNA), który koduje część genu białka wypustek w SARs-CoV-2 (koronawirusa). Szczepionka, zamiast wprowadzać nieaktywnego wirusa do organizmu, wykorzystuje fragmenty materiału genetycznego z SAR-CoV-2. Dzięki temu organizm tworzy odpowiedź immunologiczną i wytwarza przeciwciała SAR-CoV-2. W wyniku istnienia przeciwciał organizm eliminuje białko i mRNA i chroni się przed przyszłą infekcją COVID-19.
Szczepionki Pfizer i Moderna zawierają podobne składniki, tylko inaczej ułożone. (...) Nigdy wcześniej nie było szczepionek opartych na mRNA – mówi ekspert chorób zakaźnych Amesh A. Adalja z Johns Hopkins Center for Health Security.
Jakie są skutki uboczne szczepionki COVID-19?
Chociaż każda szczepionka jest nieco inna, eksperci twierdzą, że po zastosowaniu dowolnej z nich mogą wystąpić następujące skutki uboczne związane z zawartością szczepionki:
- Ból ramienia w miejscu wstrzyknięcia szczepionki
- Gorączka lub dreszczy
- Zmęczenie (znużenie)
- Ból głowy
- Ból stawów
- Ból mięśni
Dodatkowo pracownicy ochrony zdrowia uczulają osoby, u których w przeszłości występowały „poważne reakcje alergiczne” na szczepionkę Pfizer i odradzają jej stosowanie. Jak zauważa prof. Stanley Weiss z New Jersey Medical School, „szczepionka Pfizer nie była testowana na osobach z poważnymi alergiami”. Dodatkowo ci, u których w przeszłości występowały ekstremalne reakcje alergiczne, są zwykle bardziej narażeni na skutki uboczne substancji zawartych w szczepionce.
Jakie skutki uboczne szczepionki zgłosiły już firm Pfizer i Moderna?
W wyniku niezależnych badań oba koncerny opublikowały listy skutków ubocznych swoich szczepionek.
Firma Pfizer przyznała, że u niektórych pacjentów wystąpiły działania niepożądane w postaci:
- Zmęczenia (3,8%)
- Bólu głowy (2%)
Firma Moderna poinformowała, że najczęstsze działania niepożądane wśród pacjentów to:
- Zmęczenie (9,7%)
- Bóle mięśni (8,9%)
- Ból stawów (5,2%)
- Ból głowy (4,5%)
- Ból (4,1%)
- Ból w miejscu wstrzyknięcia (2,7%)
- Zaczerwienienie w miejscu wstrzyknięcia (2%)
Skutki uboczne szczepionki na COVID-19 zgłoszone przez firmy pokrywają się więc z listą skutków ubocznych, które standardowo mogą wywoływać substancje zawarte w szczepionce. Ze wstępnych szacunków wynika, że szczepionka firmy Pfizer daje mniej skutków ubocznych. Jednak miarę upływu czasu organizacje takie jak FDA będą nadal gromadzić szczegółowe dane na temat reakcji ubocznych szczepionek.
Eksperci komentują działanie szczepionek
Co ciekawe, eksperci uspokajają w temacie skutków ubocznych szczepionki. Thomas Russo, profesor i ekspert ds. chorób zakaźnych z Nowego Jorku powiedział, że „[Efekty uboczne] zwykle trwają tylko jeden dzień. Nie są poważne ani niepokojące”. Porównał działania niepożądane szczepionki na COVID-19 do szczepionki na grypę: „Na przykład szczepionka przeciw grypie może również powodować bolesność ramienia, obrzęk w miejscu wstrzyknięcia, niewielką gorączkę i inne skutki uboczne, gdy organizm zaczyna wytwarzać odpowiedź immunologiczną”.
Czytaj też:
Naukowcy pracują nad szczepionką przeciw SARS-CoV-2 dla kobiet w ciążyCzytaj też:
Osoby, które przeszły COVID-19 nadal powinny dostać szczepionkę. Oto dlaczego