Termometr bezdotykowy (pirometr) sprawdzi się zwłaszcza w przypadku najmłodszych dzieci, które nie mają tyle cierpliwości, by przez kilka minut siedzieć z termometrem pod pachą. Przydadzą się także rodzicom, dla których każda oszczędność czasu jest ważna. Jak jednak działają tego rodzaju urządzenia? Czy prawdziwym jest stwierdzenie, że są mniej dokładne niż termometry tradycyjne, dawniej rtęciowe dzisiaj wypełnione galinstanem i termometry stykowe, czyli takie, które tylko na chwilę przykłada się do czoła?
Jak działa termometr bezdotykowy?
Wydawałoby się, że skoro pirometr nie ma styczności z ciałem, nie określi jego temperatury prawidłowo. Jest jednak inaczej – termometr bezdotykowy dokonuje pomiaru na podstawie promieniowania cieplnego wytwarzanego przez każde ciało. Im wyższa temperatura, tym i większe promieniowanie. Urządzenia te skupiają promieniowanie, wykorzystując w tym celu specjalistyczny system optyczny. Skupiona wiązka trafia potem do detektora, gdzie zostaje przetworzona na sygnał elektryczny. Wynik pomiaru opracowywany jest na podstawie pozyskanego sygnału elektrycznego, za co odpowiedzialny jest układ pomiarowy z wyświetlaczem.
Pirometry umożliwiają pomiar temperatury nawet z odległości kilku centymetrów, a wyniki można zapisywać w karcie pamięci urządzenia i później porównywać.
Rodzaje termometrów bezdotykowych
Termometry bezdotykowe całkowitego promieniowania (radiacyjne) – mierzą temperaturę, wykorzystując całkowite promieniowanie cieplne, które wytwarza ciało. Zachowują dokładność 0,5-2 procent skali pomiarowej. Ich dokładność znacząco pogarszają takie czynniki jak para wodna, dym czy pył.
Termometry bezdotykowe barwowe – mogą być monochromatyczne, ale także dwu-, trzy- i więcej barwowe, w swoim działaniu wykorzystują jedną określoną długość fal (dwie lub więcej) do dokonania pomiaru. Termometry dwubarwowe, najpopularniejsze z nich, zachowują dokładność 0,5-2 procent zakresu pomiarowego.
Termometry bezdotykowe pasmowe – do pomiaru wykorzystują jedynie niektóre z pasm promieniowania cieplnego. Pozwalają na uzyskanie dokładności wskazań, wynoszącej 0,25-2 procent skali pomiarowej.
Dokładność wszystkich rodzajów termometrów bezdotykowych jest więc bardzo podobna, różni je za to mechanizm działania.
Na co zwrócić uwagę podczas zakupu termometru bezdotykowego?
Ważny jest nie tylko rodzaj pirometru, ale również jego funkcje. Do jednej z najważniejszych należy możliwość autokalibracji, czyli sygnalizowania i dopasowywania się do temperatury otoczenia. Przydatna będzie także opcja użycia termometru nie tylko do pomiaru ciepłoty ciała, ale i wody do kąpieli dziecka czy mleka. Pirometr powinien też być bezpieczny i nie przenosić patogenów. Jego użytkowanie ułatwi również możliwość wyłączenia dźwięku na noc (by praca urządzenia nie obudziła dziecka w nocy), a także podświetlany ekran czy sygnalizowanie prawidłowej odległości od ciała podczas mierzenia za pomocą specjalnych diod.
Przed wyborem konkretnego sprzętu warto również zwrócić uwagę, czy posiada on certyfikaty, atesty, czy jego skuteczność potwierdziły badania kliniczne. Dobrze, by pirometr miał funkcję automatycznego wyłączania po jakimś czasie, jeśli dana osoba zapomni go wyłączyć samodzielnie. Przyda się również pamięć pomiarów oraz gwarancja i możliwość kontaktu z serwisem.
Jak mierzyć temperaturę przy pomocy termometru bezdotykowego?
Na to, czy pomiar wskazany przez pirometr będzie dokładny, ma wpływ wiele czynników. Przede wszystkim, zarówno temperatura urządzenia, jak i otoczenia musi być stała. Tzn. jeśli termometr będzie użyty w chłodnym mieszkaniu od razu po przyjściu z gorącego miasta, może wskazać błędny wynik. Nie pomagają również przeciągi. Najlepiej, by termometr już od kilkudziesięciu minut znajdował się w danym pomieszczeniu, jeszcze przed użyciem.
Pamiętaj również, by dokładnie stosować się do instrukcji użytkowania i przykładać termometr w okolicy tej części ciała, którą wskazał producent, np. czoła czy pachy. Konieczne jest też przestrzeganie wymaganej odległości przy wykonywaniu pomiaru, zazwyczaj są to 2-4 cm od ciała, czasem 4-8 cm. Twoja skóra powinna być sucha i czysta, podobnie z szybką pirometru.
Termometr bezdotykowy powinien też być przechowywany w suchym miejscu, w którym wilgotność nie przekracza 85 procent, czyli zdecydowanie nie w łazience.
Czy termometr tradycyjny jest lepszy niż bezdotykowy?
To zależy, kto ma jakie oczekiwania. Osoby dorosłe i starsze dzieci nie potrzebują droższego termometru bezdotykowego, ponieważ nie sprawi im problemu pomiar wykonany termometrem dotykowym, a dokładność uzyskanych wyników będzie podobna. Nie da się bowiem stwierdzić, że termometr tradycyjny jest dokładniejszy od bezdotykowego lub odwrotnie, wszystko zależy od wielu czynników, jak te wyżej wspomniane.
Na pewno pirometr ułatwi życie młodym rodzicom, ponieważ dziecko nie musi go trzymać np. pod pachą i wynik uzyskuje się w kilka sekund, a wiele urządzeń ma też dodatkowe, praktyczne funkcje.
Jaka jest cena termometru bezdotykowego?
Termometr bezdotykowy można kupić już za kilkadziesiąt złotych (a jego ceny sięgają kilkuset złotych), jednak przed zakupem warto sprawdzić stosunek jakości do ceny.
Czytaj też:
Boisz się koronawirusa? Koniecznie zaopatrz się w to urządzenie