Toksoplazmoza to choroba, którą wywołują pierwotniaki toxoplasma gondii. Zwykle przebiega bezobjawowo, ale dla pewnych grup osób niesie wysokie ryzyko. Co trzeba o niej wiedzieć?
Czym jest toksoplazmoza?
Toksoplazmoza to choroba pasożytnicza. Powszechnie uważa się, że można się nią zarazić od kotów. To nie jest do końca prawda, ale rzeczywiście pierwotniak toxoplasma gondii mnoży się w jelitach kotów, a następnie zostaje wydalony razem z kałem w postaci oocyst. W razie bezpośredniego kontaktu z odchodami kota i niezachowaniem higieny istnieje ryzyko zakażenia toksoplazmozą.
Pasożyty mnożą się w organizmie człowieka, powodując reakcje zapalne. Mogą również przyczynić się do powstania cyst, które nie dają żadnych objawów.
Jak można zarazić się toksoplazmozą?
Toksoplazmozą można zarazić się nie tylko przez kontakt z odchodami kota, ale przede wszystkim:
- po spożyciu surowego lub półsurowego mięsa (drobiu, wieprzowiny, cielęciny)
- po spożyciu zakażonych, nieumytych warzyw
- po spożyciu skażonej wody
- przez transfuzję krwi
- przez przeszczep
Czytaj też:
Pasożyty – jak je wykryć i kiedy się odrobaczać?
Jakie są objawy toksoplazmozy?
W przypadku toksoplazmozy nabytej choroba pasożytnicza najczęściej nie daje żadnych objawów. W innych przypadkach przyjmuje ona postać:
- węzłową – objawia się powiększeniem węzłów chłonnych, gorączką
- oczną – objawia się jako zapalenie siatkówki i naczyniówki oka
- uogólnioną – u osób, które mają obniżoną odporność mogą wystąpić zmiany w płucach, sercu
- mózgową – choroba objawia się w postaci zapalenia mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych
Inaczej jest w przypadku toksoplazmozy wrodzonej.
Toksoplazmoza w ciąży
Choroba ta niesie ryzyko dla rozwijającego się płodu, dlatego każda kobieta w ciąży musi zrobić badanie w kierunku toksoplazmozy. Wykonuje się je w pierwszym trymestrze ciąży, najczęściej do ukończenia 10. tygodnia ciąży. Badanie to polega na sprawdzeniu przeciwciał igG i igM. Badania ponawia się w trzecim trymestrze.
Jeśli wyniki badań są dodatnie, kobieta dostaje antybiotyki, które mają zapobiec zakażeniu płodu. Są to leki z grupy makrolidów, bezpieczne dla dziecka. W przypadku przeniknięcia pasożytów przez łożysko konieczna jest zmiana leków na kwas folinowy i pirymetaminę.
Toksoplazmoza może doprowadzić do zaburzeń neurologicznych u dziecka, padaczki, zaburzeń mowy, a także małogłowia, wodogłowia, zapalenia siatkówki.
Czytaj też:
Spodziewasz się dziecka? Oto wszystko, co musisz wiedzieć o zatruciach pokarmowych w ciąży
Czym jest toksoplazmoza wrodzona?
Efektem zarażenia chorobą w ciąży są wady wrodzone u dziecka. Występują one u 30 procentach zarażonych dzieci, ale dzieje się tak w przypadku, gdy przed ciążą kobieta w ogóle nie miała kontaktu z pasożytem. Do wad wrodzonych należą:
- powiększenie wątroby i śledziony
- zwapnienie śródczaszkowe
- małogłowie
- wodogłowie
-
żółtaczka
- skaza krwotoczna
- padaczka
- opóźnienie rozwoju umysłowego
Badania na toksoplazmozę
Diagnostyka w kierunku toksoplazmozy polega na oznaczeniu przeciwciał igM i igG. Wykonuje się również badania genetyczne (PCR), aby wykryć pasożyty w płynie mózgowo-rdzeniowym i owodniowym, próby biologiczne, usg, rezonans magnetyczny i tomografię komputerową.
Czytaj też:
Masz w domu kota? Zaskakujący związek między COVID-19 a toksoplazmozą