Zdrowy ludzki mózg osiąga zazwyczaj około 1,500 cm3 w wieku dorosłym, w porównaniu do 500 cm3 mózgu goryla lub 400 cm3 mózgu szympansa. Naukowcy z Cambridge postanowili odkryć sekrety biologii i znaleźć przyczynę tej różnicy.
Badania na komórkach macierzystych
Grupa badaczy zebrała komórki ludzi, goryli i szympansów, często pozostałe po badaniach medycznych lub operacjach i „przeprogramowali” je na komórki macierzyste. Następnie wyhodowali te komórki w taki sposób, aby doprowadzić do przekształcenia się w organoidy mózgowe – małe grudki tkanki mózgowej o wielkości kilku milimetrów.
Testy na maleńkich „organoidach mózgowych” ujawniły tak zwane neuronalne komórki progenitorowe. W ludzkiej tkance mózgowej dzieliły się bardziej niż te w tkance mózgowej małpy. Laboratoryjnie wprowadzone zmiany w tym mechanizmie sprawiły, że ludzki mózg tracił przewagę wzrostu, a mózgi małp stawały się bardziej podobne do ludzkiego.
„To, co widzimy w badaniach, to bardzo wczesna różnica w zachowaniu komórek, która pozwala ludzkiemu mózgowi rosnąć” – powiedziała dr Madeleine Lancaster, biolog z Laboratorium Biologii Molekularnej w Cambridge.
Modelowanie matematyczne tego procesu wykazało, że różnica w proliferacji komórek zachodzi w bardzo wczesnym etapie rozwoju mózgu, prowadząc do niemal podwojenia liczby neuronów w korze mózgowej. Odpowiedzialny za to jest gen znany jako Zeb2. W tkance ludzkiej umożliwia on komórkom dalsze dzielenie się, zanim dojrzeją.
Czytaj też:
Objawy guza mózgu to niekoniecznie ból głowy. Sprawdź, co go ujawniaCzytaj też:
Ostatnie odkrycia pokazują, dlaczego niechciane emocje pozostają z nami na dłużej