Badacze z University of Tartu szukali różnic w układzie odpornościowym młodych i starszych ludzi. Skoncentrowali się na monocytach i stwierdzili, że monocyty osób starszych nie wytwarzają tyle energii. Zaobserwowali także wzrost markerów stanu zapalnego w porównaniu z młodszymi ludźmi. Patrząc w przyszłość, badania te dają do myślenia, jak spowolnić zmiany związane z wiekiem.
Białe krwinki a starzenie się
Białe krwinki lub leukocyty obejmują wiele komórek o różnych zadaniach. Aby lepiej zrozumieć, co dokładnie robią te komórki, należy je obserwować osobno. Dlatego naukowcy z Instytutu Biomedycyny i Medycyny Translacyjnej Uniwersytetu w Tartu wraz z kolegami ze szpitala uniwersyteckiego w Tartu i estońskim centrum genomu badali określony rodzaj białych krwinek – monocyty.
Monocyty stanowią około 5-10% wszystkich białych krwinek w ludzkiej krwi. Podobnie jak w przypadku wszystkich innych leukocytów, pochodzą one z komórek krwiotwórczych szpiku kostnego, ale mają specjalne właściwości, które pomagają im zwalczać wirusy i inne patogeny. Stale się zmieniają przez życie wraz z ogólnymi zmianami w organizmie.
Według profesora immunologii molekularnej na Uniwersytecie w Tartu, Pärta Petersona, powiązania między starzeniem się a monocytami zostały już odkryte. „Na przykład wiadomo, że są one związane z procesami zapalnymi zachodzącymi w ciele. Znany jest również związek między monocytami a zwapnieniem naczyń lub miażdżycą naczyń”, powiedział Peterson.
Zwapnienie naczyń oznacza, że z powodu odkładania się martwych komórek, cholesterolu, kwasów tłuszczowych i lipidów na ścianach tętnic powstają blaszki. Z biegiem lat płytki te gęstnieją i powodują zwężenie naczyń krwionośnych. W rezultacie przepływ krwi w naczyniach krwionośnych zostaje ograniczony. „Zwapnienie jest długoterminową i złożoną zmianą w ścianach naczyń krwionośnych, ale to monocyty wpływają na stan zapalny pochodzący ze ścian naczyń krwionośnych i gromadzą się w płytkach miażdżycowych” – wyjaśnił Peterson.
W oparciu o te podstawowe informacje naukowcy chcieli zbadać, jakie zmiany zaszły w monocytach młodych ludzi, a które w monocytach osób starszych. „Odkryliśmy, że ekspresja wielu genów jest różna w monocytach osób starszych. Zmiany nastąpiły głównie w genach związanych z syntezą białek oraz w pracy mitochondriów, tj. w elektrowniach komórek. Można powiedzieć, że monocyty seniorów nie wydają się wytwarzać tyle energii, co komórki młodszych ludzi” – zauważył profesor.
Widoczny był również wzrost wewnątrzkomórkowych markerów stanu zapalnego u osób starszych, czemu prawdopodobnie towarzyszy ogólny wzrost poziomu stanu zapalnego. Istnieją również inne wewnątrzkomórkowe zmiany metaboliczne, na przykład większy odsetek niektórych lipidów zaobserwowano na przykład u osób starszych. Wiele lipidów jest ważną i naturalną częścią błon komórkowych, ale zdaniem Petersona może to prowadzić do wniosków, że nadmierne gromadzenie się związków lipidowych w monocytach może być związane z płytkami tworzącymi się na ściankach naczyń krwionośnych, a tym samym z miażdżycą naczyń.
Konieczne jest przeprowadzenie dalszych badań, by odkryć metodę na spowolnienie starzenia się.
Czytaj też:
Dieta bogata w sól osłabia antybakteryjną obronę immunologiczną