Antybiotyki zmieniają mikrobom jelitowy, ale czy zwiększają ryzyko nowotworów jelita grubego?

Antybiotyki zmieniają mikrobom jelitowy, ale czy zwiększają ryzyko nowotworów jelita grubego?

Dodano: 
Kobieta zażywa lek
Kobieta zażywa lek Źródło: Fotolia / sebra
Stosowanie doustnych antybiotyków niszczy mikroflorę jelitową. Grupa badaczy postanowiła sprawdzić, czy istnieje zależność między doustną antybiotykoterapią a ryzykiem rozwoju nowotworów jelita grubego.

Nowotwory jelita grubego

Uważa się, że w Polsce około 18 tys. osób otrzymuje diagnozę raka jelita grubego. Szacuje się też, że rak jelita grubego jest trzecim najczęstszym nowotworem pod względem zachorowalności i umieralności. Objawia się zwykle w postaci zmiany rytmu wypróżnień, kształtu stolca, naprzemiennych zaparć i biegunek czy obecności krwi w stolcu. W zaawansowanym stadium może być przyczyną anemii, osłabienia czy utraty masy ciała. Do czynników zwiększających ryzyko wystąpienia tego nowotworu należą m.in. palenie tytoniu, otyłość, dieta bogata w tłuszcze i cholesterol, a uboga w błonnik. Podwyższone ryzyko również występuje u osób z chorobą Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego lub rodzinną polipowatością jelita grubego. Jednak zdecydowana większość raków jelita grubego stwierdzana jest u osób bez obciążenia genetycznego.

Doustna antybiotykoterapia a rak jelita grubego – badania

Uczeni ze Stanów Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii postanowili przeanalizować, czy istnieje związek między doustną antybiotykoterapią i rozwojem raka jelita grubego. W czasie badania antybiotyki były przepisywane 20 278 pacjentom, u których wykryto raka jelita grubego oraz 93 862 pacjentom z grup kontrolnych, u których nie zdiagnozowano nowotworu. Oceniono czas stosowania antybiotyków, obliczając całkowitą liczbę zalecanych dni leczenia antybiotykiem od momentu rozpoczęcia obserwacji pacjentów do jednego roku przed zdiagnozowaniem nowotworu jelita grubego. Środki o skuteczności przeciw bakteriom beztlenowym (antybiotyki antyanareobowe), do których przypisano penicyliny, zwiększały ryzyko nowotworu okrężnicy nawet wtedy, gdy pacjenci stosowali je przez 1 dzień, ale ryzyko było największe, gdy antybiotykoterapia trwała przez 60 dni lub więcej. Natomiast tetracykliny zmniejszały ryzyko raka odbytnicy maksymalnie o 15 proc., jeśli były stosowane przez przynajmniej 60 dni. Obie zależności były wykazane, gdy antybiotyki były stosowane więcej niż 10 lat przed zdiagnozowaniem raka jelita grubego. Badacze uważają, że zwiększone ryzyko nowotworu jelita grubego w przypadku stosowania antybiotyków antyanaerobowych może wynikać z niszczenia szczepów bakterii w jelicie, które są beztlenowe. Wyniki badania trzeba jednak traktować z ostrożnością, gdyż brakuje w nich wielu danych, np. o diecie pacjentów, aktywności fizycznej oraz historii nowotworów występujących w rodzinie, które mogłyby być dodatkowymi czynnikami ryzyka raka jelita grubego. Bez względu na te ograniczenia, nie powinno się nadużywać antybiotyków i należy je stosować zgodnie ze wskazaniami.

Czytaj też:
Czy można poznać nowotwór po jego mikroflorze?