Nowotwory kobiece to jedna z częstszych przyczyn przedwczesnego zgonu mieszkanek Polski i świata. Dzieje się tak z kilku powodów, a jednym z nich, jest bagatelizowanie niepokojących objawów. Nadal zbyt mało kobiet systematycznie odwiedza ginekologa i z własnej woli poddaje się badaniom przesiewowym. Rak endometrium nie jest wyrokiem, jednak o tym, czy choroba zostanie wyleczona, decyduje stadium jej zaawansowania.
Nowotwory macicy
W obrębie macicy mogą rozwijać się różne rodzaje raka. Rak endometrium, czyli rak trzonu macicy, to jedna z chorób o podłożu nowotworowym, które diagnozowane są u płci pięknej. Równie częsty jest rak szyjki macicy; nieco rzadziej diagnozowane są mięsaki i mięsoraki macicy, jednak w przypadku mięsoraka zachodzi podejrzenie, że jest on wyjątkowo złośliwą odmianą raka endometrium. Nowotwory rozwijające się w macicy dotyczą przede wszystkim kobiet po 50. roku życia. Ma to związek ze zmianami hormonalnymi w okresie menopauzy. Rak endometrium i inne nowotwory macicy mogą dotyczyć także kobiet w wieku reprodukcyjnym.
Endometrium – co to jest?
Rak endometrium wywodzi się z komórek wyściełających macicę. Endometrium to błona śluzowa macicy, która w zależności od wieku kobiety ma inną grubość. W wieku reprodukcyjnym endometrium systematycznie przyrasta w celu zapewnienia odpowiedniego środowiska dla rozwijającego się zarodka oraz złuszcza się, co powoduje krwawienie menstruacyjne.
Nadmierny przerost endometrium oraz wędrowanie śluzówki macicy poza jej jamę, to stany patologiczne, które wymagają leczenia. Przerost endometrium może wskazywać na zmiany o podłożu nowotworowym. Największy przyrost endometrium występuje w drugiej fazie cyklu, wynosząc około 15 mm. Po menstruacji grubość endometrium zmniejsza się do około 9 mm. Warstwa błony śluzowej macicy w okresie menopauzy nie powinna przekraczać 12 mm. Chorobą, która powoduje wydostawanie się błony śluzowej macicy poza jej jamę, jest endometrioza. Nie należy ona do grupy schorzeń nowotworowych.
Rak endometrium – przyczyny
W przypadku raka endometrium trudno mówić o przyczynach choroby, bo nie zostały one nadal poznane. Jak w przypadku innych chorób nowotworowych, istnieją jednak pewne czynniki, które mogą zwiększać ryzyko zachorowania. Zostały one wyodrębnione na podstawie badań oraz obserwacji pacjentek. Do potencjalnych przyczyn rozwoju raka trzonu macicy, zaliczyć możemy m.in.:
- wiek powyżej 50. roku życia,
- brak ciąży,
- zaburzenia hormonalne,
- bardzo wczesne rozpoczęcie miesiączkowania,
- częste i regularne miesiączki (krótki cykl menstruacyjny),
- niektóre choroby przewlekłe (otyłość, cukrzyca, nadciśnienie tętnicze),
- przypadki raka endometrium w rodzinie,
- geny zwiększające ryzyko raka okrężnicy,
- przypadki raka piersi w rodzinie,
- niektóre choroby układu rozrodczego,
- atypowy rozrost endometrium,
- stosowanie używek,
- siedzący tryb życia.
Ryzyko zachorowania na raka endometrium jest znacznie wyższe w przypadku kobiet, które nigdy nie zaszły w ciążę i nie urodziły dziecka. Zmniejsza się na skutek każdej z kolejnych ciąż. Sporadycznie rak trzonu macicy diagnozowany jest u wieloródek. Mniejsze ryzyko rozwoju tego typu nowotworu występuje także w przypadku kobiet stosujących tabletki antykoncepcyjne. Badania dowiodły, że największy wpływ na rozwój raka trzonu macicy ma nieprawidłowe, nadmierne wydzielanie estrogenów.
Jakie objawy daje rak endometrium?
Rak endometrium nie jest wykrywany podczas przesiewowej cytologii. Badanie to pozwala wykryć raka szyjki macicy. W przypadku raka endometrium podstawowe badania wykonywane są po zaobserwowaniu niepokojących objawów. Najczęściej choroba ta diagnozowana jest z powodu występowania krwawień po menopauzie oraz krwawień pomiędzy miesiączkami. Zaniepokoić powinny także obfite krwiste lub ropno-krwiste upławy o brzydkim zapachu. Chora może uskarżać się także na ból podbrzusza, jamy brzusznej, a nawet kręgosłupa w odcinku lędźwiowo-krzyżowym.
Rak endometrium – rokowania
W przypadku raka endometrium I stopnia rokowania są bardzo pomyślne. 5-letnia przeżywalność dotyczy aż 90% pacjentek. Zaawansowany rak trzonu macicy zmniejsza szansę na wyzdrowienie i wiąże się z ryzykiem wystąpienia przerzutów.
Czytaj też:
Mammografia pozwala wykryć raka piersi. Kiedy zrobić badanie? 8 alarmujących przesłanek