Żelazo (Fe) jest niezbędne do tego, by organizm mógł prawidłowo funkcjonować. Bierze udział w wytwarzaniu hemoglobiny (składnika czerwonych krwinek), która transportuje tlen do tkanek i mięśni. Zbyt niski poziom żelaza powoduje, że organizm jest niedotleniony, a my boleśnie odczuwamy tego skutki.
Najczęstsze przyczyny niedoboru żelaza
Aby uniknąć niedoboru żelaza, dorosły mężczyzna powinien dostarczać organizmowi 10 mg tego związku dziennie, a kobieta – 18 mg. Na niedobory żelaza częściej cierpią kobiety niż mężczyźni. Jedną z przyczyn jest utrata krwi w trakcie obfitych miesiączek. Powodem niedoborów mogą być również:
- ciąża,
- dieta uboga w żelazo,
- choroby jelit,
- choroby nerek,
-
choroba wrzodowa żołądka,
- nowotwory,
- przyjmowanie leków na nadciśnienie,
- antybiotykoterapia,
- aktywność fizyczna.
Objawy niedoboru żelaza
Wczesne objawy niedoboru żelaza mogą być niemal niedostrzegalne, im większy deficyt tego pierwiastka, tym są one silniejsze.
1. Ciągłe zmęczenie, problemy z koncentracją
Jednym z najbardziej charakterystycznych objawów niedoboru żelaza jest przewlekłe zmęczenie i problemy z koncentracją. Przyczyną jest niewystarczająca ilość tlenu, która dociera do tkanek i mięśni. Te nie wytwarzają odpowiedniej ilości energii, stąd odczuwamy zmęczenie i pojawiają się problemy z koncentracją.
2. Zawroty i bóle głowy
Zawroty głowy spowodowane są lekkim niedotlenieniem mózgu, do jakiego dochodzi na skutek zbyt niskiego poziomu czerwonych krwinek. Zawrotom głowy mogą towarzyszyć również bóle głowy.
3. Szybkie męczenie się
Jeśli podczas nawet niewielkiego wysiłku czy wejścia po schodach oddychamy szybciej i „łapie” nas zadyszka, to sygnał, że w organizmie brakuje żelaza. Zdarza się, że zadyszce towarzyszy duszność i uczucie braku powietrza.
4. Blada cera i bladość śluzówki
Typowym objawem niedoboru żelaza jest także blada cera i bladość śluzówek na wewnętrznej stronie dolnych powiek (która przy odpowiednim poziomie żelaza powinna mieć intensywnie czerwoną barwę). Poziom czerwonych krwinek odpowiada bowiem za intensywność koloru krwi.
5. Sucha skóra, wypadające włosy i łamliwe paznokcie
Sucha skóra, łamliwe włosy i paznokcie to również objaw niedoboru żelaza. Tlen trafia do tych miejsc dopiero po zaspokojeniu potrzeb mięśni i narządów wewnętrznych. Dlatego wraz z deficytem tego pierwiastka pogarsza się ich kondycja.
Nietypowy objaw niedoboru Fe w organizmie
Zdarza się, że niektóre osoby cierpiące na deficyt żelaza odczuwają dziwne łaknienie. Objawia się ono ochotą na kredę, glinę, krochmal czy surowy ryż. Obserwacja tego typu zachowania często pomaga w rozpoznaniu anemii z niedoboru żelaza u dzieci.
Do czego prowadzi brak żelaza?
Niedobór żelaza prowadzi do anemii (zwyczajowo określanej jako niedokrwistość) i osłabienia organizmu. Może dojść również do upośledzenia funkcjonowania układu immunologicznego i zmniejszenia odporności.
Jakie badanie wykazuje niedobór żelaza?
Niedokrwistości z niedoboru żelaza nie można samodzielnie zdiagnozować. Badanie stężenia żelaza we krwi zleca lekarz (prawidłowy zakres poziomu żelaza (Fe) mieści się w przedziale 11–33 µmol/l lub 60–180 µg/dl). Robi się je równolegle z badaniem morfologii lub jako kolejne badanie, po stwierdzeniu niedokrwistości, czyli obniżonych wartości hematokrytu, stężenia hemoglobiny i liczby erytrocytów.
W przypadku niedoboru żelaza jego suplementacja odbywa się pod kontrolą lekarza.
Czytaj też:
Cierpisz z powodu przewlekłego zmęczenia? Te pokarmy mogą ci pomócCzytaj też:
Ten zdrowy napój może zaburzać wchłanianie żelaza. Nie przesadzaj z nim