Demencja czołowo-skroniowa (frontotemporal lobar degeneration, FTLD) to zespół zaburzeń o podłożu neurozwyrodnieniowym. Zmiany obejmują przede wszystkim płaty skroniowe i/lub czołowe.
Pierwsze objawy demencji czołowo-skroniowej
Otępienie skroniowo-czołowe w początkowej fazie trudno rozpoznać, a do tego choroba rozwija się powoli. W przeciwieństwie do innych typów otępienia, pamięć chorego początkowo jest dosyć dobrze zachowana. Zauważalne są natomiast zmiany w zachowaniu oraz zaburzenia mowy. Chory zaczyna mieć problemy z:
- funkcjonowaniem poznawczym,
- kontrolowaniem swojego zachowania i reakcji,
- komunikacją werbalną (środkiem przekazu jest język mówiony).
Realizowanie obowiązków zajmuje pacjentowi więcej czasu niż kiedyś. Trudno mu przystosować się do nowych sytuacji. Zamyka się w sobie. Może też wybuchać gniewem bez żadnego konkretnego powodu. Nie panuje nad swoimi emocjami. Często bywa apatyczny, zdezorientowany i zaczyna reagować agresją. Nie zdaje sobie sprawy z popełnianych błędów. Nie jest w stanie dokonać trafnej oceny zastanych zdarzeń ani „wczuć się” w sytuację innych ludzi. Traci zdolności empatyczne, a jego zachowania mają charakter stereotypowy.
Charakterystycznym objawem FTLD, który można zaobserwować również u Bruce’a Willisa, są zaburzenia mowy. Pacjent nie rozumie znaczenia podstawowych wyrazów. Powtarza zasłyszane słowa. Nie potrafi zbudować wypowiedzi i wyrazić swoich myśli w sposób werbalny.
Gdzie zgłosić się po pomoc, gdy podejrzewamy demencję?
Postawienie właściwego rozpoznania demencji czołowo-skroniowej bywa utrudnione. Procesy neurodegeneracyjne występują bowiem w przebiegu wielu różnych schorzeń, takich jak: choroba Alzheimera, choroba Picka czy pląsawica Huntingtona. Diagnostyką demencji czołowo-skroniowej powinien zająć się lekarz neurolog.
Jeśli zauważasz u siebie lub bliskiej osoby któryś z wymienionych wcześniej objawów, zgłoś się do lekarza pierwszego kontaktu i poproś o skierowanie do specjalisty. Na wizytę w ramach ubezpieczenia Narodowego Funduszu Zdrowia trzeba jednak czekać (średnio od kilku do kilkunastu tygodni). Możesz też skorzystać z usług prywatnych placówek i poradni. W takim przypadku skierowanie nie będzie Ci potrzebne.
Czytaj też:
Jak zmniejszyć ryzyko demencji o 40 proc? Wystarczy wyeliminować tę jedną rzecz
Jak przebiega diagnoza otępienia?
Proces diagnostyczny opiera się przede wszystkim na wywiadzie. Specjalista zbiera dokładne informacje na temat funkcjonowania pacjenta w życiu codziennym i przeprowadza testy sprawdzające jego umiejętności poznawcze. Może też zlecić dodatkowe badania, na przykład tomografię komputerową lub rezonans magnetyczny.
Czy otępienie jest uleczalne?
Całkowite ustąpienie objawów otępienia nie jest możliwe. Leczenie demencji czołowo-skroniowej zmierza do poprawy jakości życia pacjenta i jego najbliższego otoczenia. Terapia polega przede wszystkim na usprawnianiu funkcji poznawczych chorego – tak, by jak najdłużej zachował on poczucie samodzielności oraz niezależności. Celem podejmowanych działań jest wykształcenie mechanizmów kompensacyjnych, które pomogłyby jednostce w radzeniu sobie z wykonywaniem codziennych obowiązków i kontrolowaniem zachowania.
Czytaj też:
Małżeństwo obniża ryzyko demencji i zawału serca. Badania są jednoznaczneCzytaj też:
Choroba Alzheimera: 10 sygnałów ostrzegawczych
Źródło: