Pojawienie się bólu w klatce piersiowej zawsze wywołuje niepokój. W większości przypadków nie jest to jednak objaw wskazujący na problemy kardiologiczne – ból w klatce piersiowej powodują m.in. zaburzenia w pracy przewodu pokarmowego, zgaga i refluks żołądkowo-przełykowy. Ból w okolicy mostka często pojawia się również pod wpływem przykrych emocji, wskazując m.in. na zaburzenia o podłożu nerwicowym – dawniej ból w okolicy serca, który miał związek z emocjami, nazywano nerwicą serca. Ból w klatce piersiowej, który zlokalizowany jest za mostkiem to objaw, który może mieć również związek np. ze schorzeniami kręgosłupa. Nie należy jednak go bagatelizować – w przypadku wystąpienia dolegliwości bólowych w okolicy serca należy skonsultować się z lekarzem!
Sygnały alarmowe, które mogą wskazywać na związek bólu w klatce piersiowej z chorobami serca, to m.in.:
- ból w okolicy serca promieniujący pod łopatki, do lewego ramienia, lewego barku lub szyi i żuchwy,
- pieczenie za mostkiem,
- drętwienie lewej ręki,
- kołatanie serca,
- narastające uczucie niepokoju,
- ból brzucha, który zlokalizowany jest w środkowym nadbrzuszu lub w okolicy prawego łuku żebrowego,
- osłabienie,
- uczucie duszności.
Powyższe dolegliwości to symptomy zawału serca, które wymagają natychmiastowej konsultacji lekarskiej. Niekiedy schorzenia kardiologiczne nie wywołują charakterystycznych objawów – ich typowe symptomy częściej występują u mężczyzn.
Jakie objawy daje dusznica bolesna?
Dusznica bolesna, inaczej dławica piersiowa, to zespół objawów, które związane są z obniżoną wydolnością mięśnia sercowego. To jedna z postaci choroby niedokrwiennej serca. Objawy dusznicy bolesnej przypominają objawy zawału mięśnia sercowego. Jednak nie mamy w tym przypadku do czynienia z martwicą komórek mięśnia sercowego.
Zaburzenia przepływu krwi przez naczynia wieńcowe, które wywołują związane z niedokrwieniem mięśnia sercowego objawy, to wskazanie do rozpoczęcia leczenia, które pozwala zmniejszyć częstość napadów dusznicy bolesnej oraz poprawić kondycję serca. Co więcej, przestrzeganie zaleceń lekarza pozwala na zmniejszenie ryzyka zgonu oraz ryzyka rozwoju innych schorzeń mięśnia sercowego.
Dusznica bolesna rozwija się wskutek zmniejszenia przepływu krwi przez naczynia wieńcowe serca i wiąże się z dużym ryzykiem choroby wieńcowej. Napadowy ból w klatce piersiowej, który wywołuje m.in. wysiłek fizyczny, powinien skłonić do wykonania badań diagnostycznych. Stwierdzenie typowego bólu występującego w dusznicy bolesnej kwalifikuje pacjenta do przeprowadzenia oceny ryzyka choroby wieńcowej, a także zmiany diety i trybu życia oraz rezygnacji z używek, bo czynniki te są najczęstszą przyczyną choroby niedokrwiennej serca.
Rodzaje dławicy piersiowej
Wyróżniamy dwa rodzaje dławicy piersiowej. Są to:
- Dławica piersiowa stabilna – jest związana z przewlekłą niewydolnością naczyń wieńcowych. Charakteryzuje się występowaniem objawów o niewielkim nasileniu.
- Dławica piersiowa niestabilna – związana jest ze stanem przedzawałowym (ostry zespół wieńcowy).
Czynniki ryzyka wystąpienia objawów dusznicy bolesnej i sposoby ich redukcji
Czynniki ryzyka choroby niedokrwiennej serca to m.in.:
- stosowanie diety bogatej w tłuszcze nasycone,
- siedzący tryb życia,
- przewlekły stres,
- palenie papierosów,
- nadużywanie alkoholu.
Czynniki ryzyka rozwoju dławicy piersiowej w negatywny sposób wpływają na funkcjonowanie organizmu, powodując m.in. wzrost ciśnienia tętniczego krwi, wzrost poziomu cholesterolu, cukrzycę oraz nadwagę i otyłość. Zmiana diety i trybu życia pozwala poprawić ogólną kondycję organizmu i redukuje ryzyko związane z przedwczesnym zgonem.
U osób z nadciśnieniem tętniczym zalecane jest postępowanie mające na celu jego obniżenie za pomocą metod niefarmakologicznych (dieta ze zmniejszoną zawartością tłuszczów zwierzęcych, aktywność fizyczna) lub metod farmakologicznych.
W przypadku nadwagi zalecana jest redukcja masy ciała pod kontrolą lekarza – redukcja masy ciała pozwala dodatkowo odciążyć osłabione serce, wpływając na skuteczność leczenia i powinna uwzględniać nie tylko odpowiednio zbilansowaną dietę, ale także dopasowaną do wydolności aktywność fizyczną. Osoby z grupy ryzyka muszą bezwzględnie zrezygnować z picia alkoholu i palenia papierosów!
Choroba niedokrwienna serca (inaczej choroba wieńcowa) i towarzysząca jej dławica piersiowa najczęściej diagnozowana jest u mężczyzn powyżej 45. roku życia i kobiet powyżej 55. roku życia. Osoby zagrożone rozwojem choroby niedokrwiennej serca powinny pamiętać o systematycznym wykonywaniu badań profilaktycznych.
Rozpoznanie dusznicy bolesnej
Na etapie diagnostyki choroby niedokrwiennej serca wykonywane są m.in. badania laboratoryjne, badanie echo serca, badanie EKG oraz inne badania specjalistyczne.
Leczenie dławicy piersiowej
Leczenie dławicy piersiowej uwzględnia modyfikację trybu życia, leczenie farmakologiczne, które ukierunkowane jest m.in. na redukcję wysokiego poziomu złego cholesterolu. Niekiedy niezbędne jest wykonanie specjalistycznej operacji, której celem jest usprawnienie przepływu krwi przez naczynia wieńcowe.
Czytaj też:
Podczas zakupów sprawdzimy, czy nie grozi nam udar. Badacze opracowali nową metodę, wykorzystując sklepowe wózkiCzytaj też:
Ból nóg po przejściu określonego dystansu oznacza chromanie przestankowe. Skąd taki objaw?
Źródła:
- Frycz-Kurek i wsp., Stabilna choroba wieńcowa — epidemiologia, diagnostyka, wybór postępowania, Choroby Serca i Naczyń, Via Medica 2008, tom 5, nr 3, s. 125-133
- Andrzej Szczeklik, Piotr Gajewski, Interna Szczeklika, Medycyna Praktyczna, Kraków, 2014
- Grupa Robocza Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC) do spraw postępowania w przewlekłych zespołach wieńcowych, Wytyczne ESC dotyczące rozpoznawania i leczenia przewlekłych zespołów wieńcowych (2019), Zeszyty edukacyjne. Kardiologia Polska, 1, 202