Zajady – przyczyny i objawy. Jak przebiega leczenie zapalenia kątów ust?

Zajady – przyczyny i objawy. Jak przebiega leczenie zapalenia kątów ust?

Dodano: 
Zapalenie kątów ust
Zapalenie kątów ust Źródło: Shutterstock
Zajady to zmiany skórne występujące najczęściej w kącikach ust. Popękana skóra w obrębie warg powoduje m.in. ból i dyskomfort. Nieleczone zajady mogą utrzymywać się długo, dlatego też warto zdecydować się na terapię. Podpowiadamy, jak leczyć zajady i czy sprawdzą się domowe sposoby.

Zajady to potoczne określenie zapalenia kątów ust (inaczej kątowego zapalenia warg). Schorzenie objawia się pękaniem ust (najczęściej w ich kącikach), a także tworzeniem się nadżerek. Choroba dotyczy osób w różnym wieku, a leczenie zajadów zależy od przyczyny ich powstawania.

Dlaczego dochodzi do zapalenia kącików ust? Przyczyny powstawania zajadów

Zajady pojawiają się w wyniku infekcji – patogeny, które najczęściej odpowiadają za zakażenie to drożdże, a także gronkowce lub paciorkowce. Zwykle sprzyja temu wilgotne środowisko, dlatego też stan zapalny zaostrza m.in. częste oblizywanie warg, ssanie kciuka oraz zaburzenia wydzielania śliny (np. nadmierne ślinienie u dzieci). To również częsty problem osób, u których występuje nawykowe oblizywanie warg.

Zajady mogą być również konsekwencją niedoborów witamin. Zapalenie kątów ust może być wynikiem braku witaminy z grupy B, najczęściej B2, B6 i kwasu foliowego (B9). Ponadto zdarza się, że tworzą się, gdy w organizmie brakuje żelaza – zajady są charakterystycznym objawem niedokrwistości (popularnie nazywanej anemią). Ponadto zapalenie kątów ust może mieć związek z niedoborem witaminy C.
Popularną przyczyną zajadów są także alergie kontaktowe np. na materiał, z którego są wykonane sztućce (często jest to nikiel) lub stosowane kosmetyki.

Ponadto zajady występują często u osób, które noszą protezy dentystyczne lub aparaty ortodontyczne. Wśród przyczyn powstawania zajadów wymieniane są też:

  • stosowanie niektórych leków (np. izotretynoiny w leczeniu trądziku),
  • nieprawidłowa higiena jamy ustnej,
  • występowanie niektórych schorzeń (np. cukrzyca),
  • niską odporność (np. u osób mających zdiagnozowane zakażenie wirusem HIV),
  • suchość w jamie ustnej,
  • zbyt szerokie otwieranie ust itp.

Jak wyglądają zajady?

W miejscu połączenia wargi górnej z dolną pojawia się pęknięcie – zwykle obustronne, jednak może być też jednostronne. Zmiana może krwawić, dlatego często na późniejszym etapie pojawiają się strupki, skóra się łuszczy i jest spierzchnięta. Dodatkowo występuje uczucie pieczenia, owrzodzenie i zaczerwienienie, czasami również obrzęk. W wyniku bolesnych pęknięć w kącikach ust pojawia się dyskomfort.

Co ważne, zajady pojawiają się nie tylko w kącikach ust, dlatego też są mylone z opryszczką wargową. Warto podkreślić, że opryszczka przebiega z wytworzeniem bolesnych pęcherzyków wypełnionych płynem surowiczym i trwa krócej niż zapalenie kątów ust. To dwie istotne kwestie, które pozwalają odróżnić zajady od opryszczki wargowej.

Czytaj też:
Zmiany na języku mogą być oznaką 5 poważnych chorób. Obejrzyj go dobrze rano!

Maść na zajady – popularny sposób polepszenia kondycji kącików ust

Aby szybko pozbyć się zapalenia kącików ust, należy leczyć. Warto zastosować maść na zajady z apteki. Pomaga ona złagodzić ich objawy – dolegliwości bólowe, podrażnienie i uczucie pieczenia. Tym samym skutecznie wpływa na komfort chorego.

Ponadto tego typu preparaty na zajady pomagają zabezpieczyć skórę wokół kącików ust i m.in. zmniejszyć ryzyko rozprzestrzeniania się patogenów, a także zniwelować łuszczenie i pierzchnięcie skóry. Dodatkowo maść na zajady pomaga odżywić usta oraz przyspiesza ich regenerację.

Leczenie zajadów – o czym jeszcze warto pamiętać?

Aby zajady zniknęły, warto wykonać posiew, który pomoże określić, czy przyczyną zapalenia kącików ust są patogeny. Jeśli tak, to po wizycie u lekarza pierwszego kontaktu, konieczne będzie zastosowanie preparatów przeciwgrzybiczych lub przeciwbakteryjnych.

W leczeniu zajadów w niektórych przypadkach konieczne może okazać się wykonanie testów alergicznych. Z kolei, jeśli zajady powstały w wyniku niedoborów witamin, konieczne będzie ich uzupełnienie. W tym celu przydatne mogą być suplementy, jak i zmiana diety na zdrową i zbilansowaną.

Ponadto pomocne będą produkty takie jak: krem z witaminą B2 (wystarczy nanieść na usta niewielką ilością tłustego kremu) czy pomadka z aloesem, miodem czy ekstraktem z nagietka, która łagodzi ból i stan zapalny poprzez regenerację skóry ust i wokół nich.

Są również domowe sposoby na zajady takie jak: przykładanie plastrów ogórka (przynosi ulgę), okłady z miodu lub czosnku (działają przeciwzapalnie) czy natłuszczanie oliwą z oliwek (regeneruje), jednak badania naukowe nie potwierdzają, że są one w stanie wyleczyć zajady.

Jak długo trwa leczenie zajadów?

Warto zastosować skuteczne sposoby leczenia, gdyż wtedy zajady znikną nawet w 2. tygodnie. Przy czym warto też pamiętać, że nieleczone zajady to schorzenie, które może trwać tygodniami. Zatem istotne jest leczenie, które będzie dopasowane do przyczyny powstawania problemu – tylko wtedy terapia będzie efektywna.

Czytaj też:
Guzek pod pachą – dlaczego się pojawia? Oto najczęstsze przyczyny
Czytaj też:
Plaga chorób autoimmunologicznych. Dowiedz się, co sprzyja ich rozwojowi

Źródła:

  • Papierz U., Żegota A., Dudko A., Kłosek S., Zapalenie kątów ust – jak nie popełnić błędu?, Dermatologia po Dyplomie, 5/2018
  • Trzmiel D., Lis-Święty A., Bergler-Czop B., Klinika zakażeń grzybiczych skóry i jej przydatków w praktyce lekarza rodzinnego – problem ciągle aktualny, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2011, Tom 17, Nr 4
  • pzh.gov.pl