Choroby autoimmunologiczne powstają na skutek nieprawidłowego działania układu immunologicznego, kiedy zaczyna on rozpoznawać komórki własne organizmu jako zagrożenie i produkuje skierowane przeciwko nim przeciwciała. Są nieuleczalne, więc terapia polega na zahamowaniu przebiegu choroby i łagodzeniu objawów. Lista chorób autoimmunologicznych jest długa. Do tej pory udało się wyodrębnić ponad 80 jednostek chorobowych, których przyczyna leży w układzie odpornościowym człowieka.
Lista najczęstszych chorób autoimmunologicznych
Do najczęściej spotykanych chorób autoimmunologicznych należą:
- choroba Leśniowskiego-Crohna,
- reumatoidalne zapalenie stawów (RZS),
- bielactwo,
- toczeń rumieniowaty,
- łuszczyca,
- łysienie plackowate,
- stwardnienie rozsiane,
- celiakia,
- cukrzyca typu 1,
- choroba Hashimoto.
Objawy chorób autoimmunologicznych
Objawy chorób autoimmunologicznych mogą być bardzo różne. Należą do nich:
- uczucie ciągłego zmęczenia,
- wahania nastroju,
- zaburzenia pamięci i koncentracji,
- zaburzenia jelitowe,
- wahania wagi,
- utrata siły mięśniowej,
- obniżona odporność organizmu,
- zmiany skórne.
Na choroby autoimmunologiczne częściej chorują kobiety niż mężczyźni
Badania wskazują, że z powodu chorób autoimmunologicznych 3 razy częściej chorują kobiety niż mężczyźni. W przypadkutocznia rumieniowatego kobiety chorują 10 razy częściej niż mężczyźni, natomiast w przypadku reumatoidalnego zapalenia stawów 3-krotnie częściej.
Zakażenia wirusowe i bakteryjne mogą wywoływać choroby autoimmunologiczne
Jedną z przyczyn chorób autoimmunologicznych są zakażenia wirusowe i bakteryjne, gdyż mogą one stymulować nadmierną odpowiedź układu odpornościowego. Okazuje się, że nawet infekcja wirusem grypy może aktywować niespecyficzną odpowiedź immunologiczną, dając początek cukrzycy typu I. Przykładem związku między patogenem a rozwojem schorzeń autoimmunologicznych jest również np. infekcja bakterią Proteus mirabilis, która jest związana z rozwojem reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS).
Przyczyną chorób autoimmunologicznych może być przyjmowanie leków
Badania wskazują, że niektóre leki są przyczyną chorób autoimmunologicznych. Dotyczy to osób leczonych na zaburzenia rytmu serca za pomocą prokainamidu. Aż u 10 proc. przyjmujących ten lek występują objawy podobne do objawów w toczniu układowym, które ustępują po odstawieniu leku.
Wśród innych leków, które mogą być odpowiedzialne za wywoływanie chorób autoimmunologicznych, wymienia się m.in.: penicylaminę, izoniazyd, diltiazem czy hydralazynę. Jak się okazuje wpływ na występowanie chorób autoimmunologicznych mają również niedobory witamin, a zwłaszcza niedobór witaminy D.
Geny w chorobach autoimmunologicznych
Czynnikiem zapadalności na choroby autoimmunologiczne są również predyspozycje genetyczne. Odpowiedzialne są za to nieprawidłowości w układzie zgodności tkankowej MHC (ang. Major Histocompatibility Complex) warunkującym powstanie białek. Aberracje w układzie MHC wykryto m.in. w cukrzycy typu 1 i stwardnieniu rozsianym.
Na wystąpienie chorób autoimmunologicznych mają wpływ czynniki środowiskowe
Wśród czynników środowiskowych przyczyniających się do coraz częstszego występowania chorób autoimmunologicznych wymienia się:
- nieprawidłową dietę,
- promieniowanie UV,
- kontakt z chemikaliami,
- pestycydy,
- zanieczyszczenie wody i powietrza,
- konserwanty spożywcze.
Czytaj też:
Przy problemach z tarczycą nie rezygnuj z tego produktu. Zobacz, czego unikać przy HashimotoCzytaj też:
W jaki sposób organizm broni się przed chorobami? Poznaj mechanizm działania odporności
