Szkliwo to najtwardsza tkanka występująca w ciele człowieka. Chroni zęby przed naprężeniami mechanicznymi powstającymi podczas żucia i bierze udział w przeciwdziałaniu próchnicy. Jest wytwarzane przez ameloblasty podczas rozwoju zęba. Kiedy proces ten dobiega końca, komórki obumierają. W konsekwencji organizm nie ma możliwości naprawy lub regeneracji uszkodzonego szkliwa, które staje się podatne na pęknięcia i ukruszenia. Eksperci z University of Washington znaleźli sposób, by poradzić sobie z tym problemem.
Wypełnienie ubytków szkliwa bez borowania i bólu
Naukowcy przekształcili komórki macierzyste w ameloblasty, dzięki wykorzystaniu różnych związków chemicznych i wyspecjalizowanych protein o ulepszonym działaniu, które przygotowano w laboratorium. Następnie „nakłonili” powstałe komórki do produkcji małych, trójwymiarowych, wielokomórkowych miniorganów, zwanych organoidami. Stworzyły one struktury podobne do tych obecnych w rozwijających się zębach i zaczęły uwalniać białka odpowiedzialne za formowanie, a także mineralizację szkliwa. czyli ameloblastynę, enamelinę oraz tuftelinę. Jak podkreśla Hai Zhang, profesor stomatologii odtwórczej i jeden z autorów badania, „to pierwszy bardzo ważny krok na drodze do długoterminowego celu, jakim jest opracowanie terapii opartych na komórkach macierzystych i naprawa uszkodzonych zębów oraz regeneracja tych, które zostały utracone”.
Ekspert dodał, że razem ze swoim zespołem badawczym chce udoskonalić całą procedurę – tak, aby szkliwo powstałe w wyniku indukowanego procesu miało właściwości podobne do tych, jakimi charakteryzuje się tkanka naturalnych zębów. Zamierza opracować sposoby wykorzystania tego „budulca” do odbudowy uszkodzonych zębów. Jednym z celów naukowców z University of Washington jest stworzenie tak zwanych żywych wypełnień, które położyłyby kres ubytkom oraz innym defektom w tkance zębów, a w przyszłości stały się alternatywą dla współcześnie wykorzystywanych rozwiązań stomatologicznych (plomb, protez, implantów etc.).
Naprawa ubytków szkliwa pierwszym krokiem do regeneracji narządów?
Profesor biochemii, Hannele Ruohola-Baker, która uczestniczyła w pracy nad „żywymi wypełnieniami”, stwierdziła, że naprawa ubytków szkliwa może być dobrym wstępem do szerzej zakrojonych działań związanych z regeneracją narządów, takich jak trzustka, nerki czy nawet mózg. Choć oczywiście cały proces zajmie jeszcze sporo czasu.
Czytaj też:
Nadwrażliwość zębów – przyczyny, objawy i sposoby leczeniaCzytaj też:
Lek na odrastanie zębów? Pracują nad nim japońscy naukowcy