Nadwrażliwość zębów powinna skłonić do wizyty w gabinecie dentystycznym, bo często związana jest m.in. z postępującą erozją szkliwa zębowego, która zwiększa ryzyko rozwoju próchnicy. Jeżeli pod wpływem bodźców termicznych, a także słodkich, ostrych, kwaśnych i zimnych pokarmów oraz napojów pojawia się ostry ból w okolicy zęba, to konieczne jest wykonanie badania stomatologicznego, które pozwoli wykryć przyczynę nadwrażliwości zębów.
Nadwrażliwość zębów wywołuje bardzo nieprzyjemne dolegliwości. Choć możliwa jest redukcja związanego z nią bólu za pomocą specjalistycznej pasty do zębów, to w wielu przypadkach nie wystarczy zmiana nawyków pielęgnacyjnych. Zanim zaczniemy stosować domowe sposoby na nadwrażliwość zębów, warto skonsultować się ze specjalistą. W gabinecie stomatologicznym można uzyskać fachową poradę i pomoc dopasowaną do przyczyny nadwrażliwości zębów.
Przyczyny nadwrażliwości zębów
Najczęściej nadwrażliwość zębów powodują m.in.:
- nieprawidłowa higiena jamy ustnej np. korzystanie z bardzo twardych szczoteczek do zębów, zbyt intensywne szczotkowanie zębów, długotrwałe stosowanie nieodpowiednio dobranych past wybielających zęby;
- choroby dziąseł i przyzębia np. zapalenie dziąseł i paradontoza;
- uszkodzenia szkliwa zębowego w okolicy szyjki zęba – erozji szkliwa sprzyja m.in. picie napojów gazowanych, zgrzytanie zębami (bruksizm), a także refluks żołądkowo-przełykowy i zaburzenia odżywiania (związane z bulimią wymioty);
- obgryzanie paznokci, które może skutkować starciem zębów oraz mikrouszkodzeniami szkliwa zębowego;
- wady zgryzu.
Nadwrażliwość zębiny może być również związana z postępującą próchnicą i innymi schorzeniami, które rozwijają się w obrębie twardych tkanek zęba. Najczęściej mamy do czynienia z wieloczynnikową etiologią schorzenia, co dodatkowo nasila nieprzyjemne dolegliwości oraz sprawia, że leczenie nadwrażliwości zębów przebiega wieloetapowo.
Osoby cierpiące na nadwrażliwość zębów muszą nie tylko rozpocząć leczenie stomatologiczne, ale także odpowiednio dbać o nadwrażliwe zęby. W przypadku zębów wrażliwych niezbędne jest stosowanie specjalistycznych past do szczotkowania zębów, które tworzą warstwę chroniącą odsłonięte szyjki zębowe przed działaniem wysokiej i niskiej temperatury, a także obecnych w pokarmach i napojów związków chemicznych.
Nadwrażliwość zębów wiąże się z koniecznością m.in. eliminacji z diety napojów gazowanych, ostrych przypraw, kwaśnych pokarmów, a także słodyczy.
Objawy nadwrażliwości zębów
Objawy związane z nadwrażliwością zębów są dość charakterystyczne. Zaliczamy do nich m.in.:
- ból zęba lub ból zębów, który pojawia się podczas picia zimnych i gorących napojów, a także spożywania gorących i zimnych pokarmów;
- dolegliwości bólowe, które pojawiają się na skutek kontaktu z kwasami np. po spożyciu cytrusów lub innych kwaśnych pokarmów,
- ból wywołany dotykiem w okolicy zęba,
- ból podczas nitkowania i szczotkowania zębów,
- ból podczas gryzienia i żucia,
- ból spowodowany oddychaniem przez zęby.
Nadwrażliwość najczęściej dotyczy kłów i zębów przedtrzonowych. Może wywoływać bardzo silne dolegliwości bólowe, które uniemożliwiają spożywanie niektórych pokarmów oraz picie np. kawy, herbaty lub schłodzonej wody.
Eliminacja czynników drażniących nie jest metodą leczenia nadwrażliwości zębów – trzeba pamiętać, że brak bólu nie oznacza wyleczenia. Proces erozji szkliwa może postępować, prowadząc do rozwoju próchnicy, dlatego warto skorzystać z pomocy stomatologa. Specjalista dopasuje sposób leczenia do indywidualnych potrzeb, a także pomoże dobrać odpowiednią pastę i szczoteczkę do zębów. Niekiedy niezbędne jest specjalistyczne leczenie np. paradontozy, zapalenia dziąseł lub wad zgryzu. W przypadku wrażliwości zębów możemy mieć także do czynienia z chorobami, które nie rozwijają się w jamie ustnej np. refluksem żołądkowo-przełykowym. Przyczyną nadwrażliwości zębów często jest również zgrzytanie zębami, które ma związek m.in. z przewlekłym stresem.
Nadwrażliwość zębów rzadko pojawia się bez przyczyny, dlatego leczenie objawowe, które stosowane jest na własną rękę, zwykle nie przynosi efektów.
Sposoby leczenia nadwrażliwości zębów
Wrażliwe zęby wymagają specjalistycznego leczenia. Niezbędne jest wykrycie przyczyn, które spowodowały odsłonięcie zębiny i kanalików zębowych. Metody leczenia nadwrażliwości zębów możemy podzielić na:
- metody domowe – stosowanie zaleconej przez stomatologa pasty do zębów, w której składzie znajdują się m.in. związki fluoru i wapnia, a także sole cynku, potasu i żelaza, korzystanie z odpowiednio dobranej szczoteczki do zębów oraz stosowanie zmniejszających ból płukanek;
- zabiegi stomatologiczne nieinwazyjne – leczenie ukierunkowane na zmniejszenie przewodnictwa nerwowego i zamknięcie kanalików zębinowych;
- zabiegi stomatologiczne inwazyjne – leczenie z zastosowaniem wypełnień, które stosowane są przy mocno zniszczonym szkliwie, pokrywanie recesji dziąsłowych przy obniżeniu dziąseł, a także laseroterapia.
Jedną z częściej stosowanych metod leczenia nadwrażliwości zębów jest lakierowanie zębów specjalnym preparatem, które przynosi natychmiastową ulgę. Wybór metody leczenia nadwrażliwości zębów uzależniony jest jednak od przyczyny występowania nieprzyjemnych dolegliwości.
Co ważne – nadwrażliwości zębiny możemy zapobiegać, dbając o zdrowie jamy ustnej. Aby prawidłowo dbać o zęby, należy pamiętać nie tylko o ich systematycznym szczotkowaniu, nitkowaniu i stosowaniu płynu do płukania jamy ustnej, ale także odwiedzaniu stomatologa co najmniej 2 razy w roku.
Czytaj też:
Poważne problemy z jelitami jako efekt zaniedbywania higieny jamy ustnejCzytaj też:
Złamany lub wybity ząb można uratować. Ten prosty trik pomoże w tym
Źródła:
- A. Haładyj, Problemy zdrowotne jamy ustnej – nadwrażliwość zębiny w powiązaniu z zapaleniem dziąseł, Stomatologia po Dyplomie, 02, 2019
- J. Zielińska-Zborowska, Paulina Buczkowska-Puślecka, Anna Wędrychowicz-Welman, Marta Mrall-Wechta, Etiologia i diagnostyka nadwrażliwości zębiny – przegląd piśmiennictwa, DENTAL FORUM /1/2014/XLII
- M. Chomyszyn-Gajewska, Zwiększona wrażliwość zębiny – współczesne poglądy na temat zapobiegania i leczenia, Dental and Medical Problems. 2009; 46(1), s. 110–117