Ferrytyna to białko, którego poziom sprawdza się przy niedoborze bądź nadmiarze żelaza. Jego stężenie zmienia się w zależności od kondycji organizmu, dlatego często wykonanie badania pozwala rozpoznać, czy w organizmie toczy się jakiś stan zapalny.
Ferrytyna to białko, którego poziom sprawdza się przy niedoborze bądź nadmiarze żelaza. Jego stężenie zmienia się w zależności od kondycji organizmu, dlatego często wykonanie badania pozwala rozpoznać, czy w organizmie toczy się jakiś stan zapalny.
Co to jest ferrytyna?
Ferrytyna to białko, które odpowiada za magazynowanie jonów żelaza. Występuje we wszystkich komórkach, mięśniach, narządach (np. wątrobie). Jego poziom spada bądź rośnie w zależności od tego, w jakiej formie znajduje się organizm. Z tego względu pełni ważną rolę w diagnostyce różnych chorób.
Kiedy wykonać badanie?
Badanie poziomu ferrytyny najczęściej wykonuje się w przypadku podejrzenia anemii. Gdy pacjent narzeka na ciągłe zmęczenie i brak energii, ma bladą skórę, zawroty głowy i częste kołatania serca, lekarz zleca badanie poziomu żelaza. Wtedy sprawdza się również poziom ferrytyny.
Białko to sprawdza się także w przypadku zaburzeń miesiączkowania, bardzo szybkiej utraty na wadze, bólów brzucha. Badanie wykonuje się także w przypadku podejrzenia nowotworu, a także przewlekłej choroby zapalnej.
Na czym polega badanie?
Poziom ferrytyny sprawdza się z surowicy krwi. Badanie wykonuje się na czczo. Krew pobierana jest z żyły łokciowej, a wyniki dostępne są kolejnego dnia.
Na kilka dni przed badaniem należy powstrzymać się od spożywania napojów alkoholowych, które mogą zafałszować wynik badania.
Jakie są normy?
Wartości ferrytyny różnią się w zależności od płci i wieku pacjenta. Przyjmuje się, że prawidłowe stężenie białka oscyluje w granicach:
- kobiety: 10-200 ng/ml
- mężczyźni: 15-400 ng/ml
- niemowlęta do 1. roku życia: 12-320 ng/ml
- dzieci do 3. roku życia: 6-67 ng/ml
- dzieci do 6. roku życia: 4-67 ng/ml
Co oznacza niedobór białka?
Bardzo niski poziom ferrytyny oznacza brak zapasów żelaza. Sto alarmujący stan, który stanowi zagrożenie dla zdrowia. Może wynikać z nieodpowiedniego wchłaniania żelaza albo ze złej diety, w której brakuje tego pierwiastka.
Objawia się:
- krwawieniami z odbytnicy
- obfitymi miesiączkami
- krwotokami wewnętrznymi
Nadmiar białka
Podwyższone stężenie ferrytyny albo wręcz bardzo wysokie obserwuje się w przypadku toczących się w organizmie chorób:
- białaczki
- chłoniaka
- porfirii
-
nadczynności tarczycy
- marskości wątroby
- hemochromatozy
- raka płuc
- raka trzustki
- hemodializy
Ferrytyna a anemia
Niski poziom ferrytyny może świadczyć o niedokrwistości. Często związana jest ona z niedoborem w diecie witaminy B12, niezbilansowanym żywieniem, wirusem HIV, chorobą alkoholową.
Przyczyną mogą być też przewlekłe stany zapalne jelit lub zaburzenia wchłaniania żelaza. Czasami za rozwój anemii odpowiadają bardzo obfite miesiączki. Gdy poziom żelaza jest niski, a kobieta co miesiąc traci dużo krwi, może to spowodować chorobę.
Wyróżnia się anemię łagodną, umiarkowaną i ciężką. Choroba wymaga kontroli lekarskiej i przyjmowania przepisanych przez lekarza leków. W przypadku ciężkiej anemii konieczna jest hospitalizacja i podanie pacjentowi zastrzyków z żelazem.
Jak zapobiegać niskiemu poziomowi żelaza?
Aby zadbać o właściwy poziom żelaza w organizmie, konieczne jest przestrzeganie zbilansowanej i zdrowej diety. Powinna zawierać kasze, ryż, chleb żytni, rośliny strączkowe, szpinak, jaja, tłuste ryby, natkę pietruszki, pestki dyni, pistacje, figi. Warto sięgnąć również po mięso z indyka i niektóre owoce (porzeczki, pomarańcze).
Czytaj też:
Co dzieje się z ciałem, gdy brakuje ci żelaza? Symptomy są charakterystyczneCzytaj też:
Anemia sierpowata u dzieci – co powinien wiedzieć rodzic?Czytaj też:
Woda owsiana: niweluje uczucie głodu i ma mnóstwo witamin