Naukowcy ze School of Public Health należącej do University of California, Los Angeles opublikowali niedawno raport na temat wpływu domowych urządzeń spalających gaz ziemny na jakość powietrza i zdrowie.
Raport powstał z myślą o mieszkańcach Kalifornii, ale można przyjąć, że niesie informacje cenne dla wszystkich.
– Celem tego raportu jest dostarczenie informacji mieszkańcom Kalifornii o tym, jak zanieczyszczenia pochodzące z zasilanych gazem urządzeń wpływają na powietrze i jakie niosą skutki zdrowotne. Agencje działające w Kalifornii zwykle koncentrują się na emisji gazów cieplarnianych i ich wpływie na zmiany klimatu, ale dużo mniej uwagi poświęcają temu, jak paliwa kopalne używane w domach mogą pogorszyć jakość powietrza i wpłynąć na zdrowie publiczne – powiedziała główna autorka raport prof. Yifang Zhu.
Jego autorzy odkryli, że podczas gotowania stężenie tlenku węgla i dwutlenku azotu mogą przekroczyć normy stanowe i krajowe. Problem szczególnie dotyczył dwutlenku azotu.
Kuchenki gazowe – klasyczne urządzenie do ekonomicznego gotowania
Kuchenki gazowe w Polsce wciąż są podstawą w wielu domach. Pozwalają dość szybko ugotować ciepły posiłek czy zagrzać wodę, obsługuje się je z łatwością, a butle gazowe są powszechnie dostępne. We współczesnym budownictwie mieszkalnym kuchenka gazowa coraz częściej zastępowana jest płytą indukcyjną na prąd, ale w mniejszych miastach i na wsiach wciąż dużą popularnością cieszy się gaz.
Zaletą kuchenek gazowych są niskie koszty eksploatacji. Butla gazowa wystarcza na miesiąc gotowania posiłków dla całej rodziny, a jej koszt jeszcze do niedawna wynosił kilkadziesiąt złotych na miesiąc. Dziś cena ta wzrosła do około 100 złotych, ale gotowanie na gazie wciąż jest bardziej ekonomiczne niż na płytach indukcyjnych.
Czy kuchenka gazowa jest zdrowa?
Kuchnie gazowe są ekonomiczne i wydajne, ale pojawia się coraz więcej doniesień na temat ich szkodliwości. W czasie spalania gazu emitowane są związki takie jak dwutlenek węgla i dwutlenek azotu, które mogą przenikać do żywności. Po gotowaniu należy dobrze wywietrzyć pomieszczenie lub skorzystać z dobrego okapu, by pozbyć się emitowanych związków.
Gotowanie na gazie jest jednak mniej szkodliwe niż pieczenie potraw w gazowym piekarniku. W Polsce większość gospodarstw korzysta z kuchenek gazowych z piekarnikiem elektrycznym (prawie 57 procent). Pieczenie potraw w piekarnikach gazowych prowadzi do wzrostu emisji gazów cieplarnianych oraz pyłów PM2,5 i PM10, które nie tylko zanieczyszczają powietrze, ale również negatywnie wpływają na drogi oddechowe.
Co wydziela kuchenka gazowa?
Gotowanie na palnikach gazowych wywołuje emisję tlenków azotu i cząstki pyłu zawieszonego, przede wszystkim PM 2,5, których nagromadzenie wewnątrz może być szkodliwe dla zdrowia. Ryzyko wzrasta zwłaszcza wtedy, gdy pomieszczenie nie jest wystarczająco wentylowane. Spalanie gazu przyczynia się do wzrostu rocznej emisji dwutlenku węgla, nie należy też lekceważyć kwestii zdrowotnych. Tlenki azotu i pyłów zawieszonych emitowanych przez kuchenkę gazową mogą przyczynić się do rozwoju chorób układu oddechowego, wiąże się je również z rozwojem astmy oraz chorób układu krążenia.
Czy opary z gazu są szkodliwe?
Przy gotowaniu na kuchence gazowej i dokładnym wentylowaniu pomieszczenia (włączaniu dobrego okapu kuchennego oraz otwieraniu okien) kuchenka gazowa nie będzie oddziaływała tak negatywnie na zdrowie jak w niewielkich i źle wentylowanych pomieszczeniach. Warto o tym pamiętać i zawsze uchylać okno w czasie gotowania.
Jak wynika z danych badaczy, jeśli dziecko wychowuje się w domu, w którym gotuje się na gazie, znacznie wzrasta ryzyko rozwoju astmy oskrzelowej. Może ono być porównywalne do tego, jakie szacuje się w przypadku dzieci, których rodzice są palaczami.
Jak kuchenka gazowa szkodzi zdrowiu?
W czasie gotowania pomieszczenie wypełnia się związkami (głównie tlenków azotu), które przyczyniają się do zanieczyszczenia powietrza w pomieszczeniach. Szkodliwe substancje unoszą się w powietrzu i wnikają do dróg oddechowych. Naukowcy wskazują, że ekspozycja na działanie tego rodzaju gazów jest szkodliwa głównie dla małych dzieci i może zwiększać ryzyko rozwoju astmy.
Na przykład w sytuacji, kiedy płyta kuchenna i piekarnik działały razem przez godzinę, stężenie dwutlenku azotu przekraczało normy w 90 proc. uwzględnionych w modelu scenariuszy. Z kuchenek mogą też uwalniać się cząstki stałe i formaldehyd.
Naukowcy piszą o takich możliwych zagrożeniach długotrwałej ekspozycji na szkodliwe związki, jak większe ryzyko chorób układu oddechowego, układu krążenia, a nawet nowotworów i przedwczesnej śmierci.
Stężenie szkodliwych gazów jest największe w mieszkaniach, ze względu na stosunkowo małą powierzchnię.
Jak podkreślają badacze, duże znaczenie odgrywa wentylacja. Jeśli więc ktoś gotuje na kuchence gazowej, powinien zadbać o dobre wietrzenie.
mat/ zdrowie.pap.pl
Czytaj też:
Układ oddechowy – ile o nim wiesz? Sprawdź swoją wiedzę w naszym quizie!Czytaj też:
Jak ugotować ryż, by szkodliwego arsenu było w nim jak najmniej
Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy tygodnika Wprost.
Regulamin i warunki licencjonowania materiałów prasowych.