Zaakceptuj i lecz

Oddawanie moczu jest procesem kontrolowanym za pomocą unerwionych mięśni pęcherza moczowego, dróg moczowych i dna miednicy. Na skutek rozmaitych czynników ciśnienie w pęcherzu wrasta, co może prowadzić do mimowolnego wycieku moczu. Z problemem zmaga się ponad 300 milionów kobiet na świecie. Zaczyna się od delikatnego popuszczania kilku kropel moczu podczas wysiłku, kichania, kasłania lub od częstego odczuwania potrzeby skorzystania z toalety, mimo że w rzeczywistości pęcherz nie jest całkowicie wypełniony. Objawy mogą się różnić w zależności od rodzaju oraz stopnia zaawansowania choroby.

Schorzenie ma ścisły związek z kobiecą fizjologią. Organizm kobiety przechodzi wiele zmian - od ciąży po menopauzę - które mocno obciążają pęcherz i mogą wywoływać jego dysfunkcje. Podczas ciąży, kiedy rosnący płód uciska narządy, niewielka ilość moczu uwalniana jest podczas kichnięcia, lekkiego kaszlu, a nawet śmiania się. Wraz z przyjściem dziecka na świat problem powinien minąć, ale z kolei poród może się wiązać z uszkodzeniem nerwów i pęcherza oraz osłabieniem mięśni dna miednicy, co również prowadzi do utraty kontroli nad oddawaniem moczu. W okresie klimakterium i po menopauzie spada natomiast poziom estrogenu, co powoduje osłabienie mięśni dna miednicy kontrolujących pęcherz. Wiąże się z tym częste odczuwanie parcia na pęcherz, nawet gdy nie jest w pełni wypełniony. Spadek poziomu tego hormonu jest także odpowiedzialny za pogorszenie się stanu wyściółki dróg moczowych, co wpływa na przepływ moczu.

Do najczęstszych przyczyn schorzenia należą także: infekcje dróg moczowych, otyłość, zaparcia, złe odżywianie się, palenie, choroby płuc, wcześniejsze problemy zdrowotne z drogami moczowymi lub nerkami, ciężka praca fizyczna, chirurgia lub urazy miednicy.

Wysiłkowe, naglące czy mieszane? – jakie są rodzaje nietrzymania moczu?

Do wysiłkowego nietrzymania moczu dochodzi w efekcie nagłego napięcia powłok brzusznych podczas wysiłku fizycznego. Jest to zazwyczaj lekki wyciek z pęcherza tylko kilku kropel lub sporadycznie skapującego moczu, często podczas kichania, kasłania, śmiania się lub wykonywania ćwiczeń. Do najczęstszych przyczyn należą: ciąża i poród, zmiany hormonalne u kobiet, wzmożona aktywność fizyczna lub praca fizyczna, infekcje dróg moczowych.

Gdy wskutek spontanicznych ruchów i skurczów pęcherza odczuwane jest parcie na pęcherz – częsta i nagła potrzeba oddania moczu, niekiedy tak silna, że trudno zdążyć do łazienki, mowa o naglącym nietrzymaniu moczu. Czynnikami wyzwalającymi problem mogą być: spożywanie kofeiny, napojów gazowanych i alkoholu, infekcja dróg moczowych, dysfunkcja nerwów związana z urazem, cukrzycą, stwardnieniem rozsianym lub urazem rdzenia kręgowego, choroby układu nerwowego, w tym choroba Alzheimera i Parkinsona, a także uboczne działanie przyjmowanych leków.

U osób, które obserwują u siebie zarówno nieszczelność pęcherza z powodu wysiłku fizycznego, kichania lub śmiechu, jak i częstą silną potrzebę natychmiastowego skorzystania z łazienki, najprawdopodobniej rozwinęło się tzw. mieszane nietrzymanie moczu. Jego przyczyny są takie same jak w przypadku obu poprzednich typów schorzenia.

Nietrzymanie moczu się leczy!

Warto się pogodzić z tym, że w pewnym wieku jest to raczej nieuniknione. Zrozumienie problemu i zaakceptowanie go pozwoli kobiecie podjąć leczenie, bardziej o siebie zadbać i cieszyć się pełnią życia.

Do lekarza warto się udać już na początkowym etapie, gdy problem występuje epizodycznie. Specjalista po zidentyfikowaniu rodzaju nietrzymania moczu ustali plan leczenia – niekiedy wystarczy suplementacja lub przyjmowanie leków na nietrzymanie moczu, a czasem problem rozwiąże laseroterapia lub zabieg chirurgiczny.

W dolegliwościach układu moczowego u kobiet istotne jest stosowanie produktów wspierających ich prawidłowe funkcjonowanie, zawierających tylko standaryzowane ekstrakty np. wyciągi z mącznicy lekarskiej (Arctostaphylos uva-ursi L.). Jest to roślina o udowodnionym działaniu antybakteryjnym (działa na antybiotykooporne bakterie dróg moczowych; zawarte w niej związki – arbutyna i jej pochodna hydrochinon – zwalczają bakterię Escherichia coli, która najczęściej wywołuje infekcje układu moczowego). Mącznica lekarska zapobiega zapaleniom dróg moczowych, a także je leczy. Bardzo istotne w kwestii nietrzymania moczu okazują się ekstrakty z nasion dyni zwyczajnej i ziela skrzypu zwyczajnego. Badania naukowe dowodzą, że połączenie tych ekstraktów zmniejsza częstotliwość epizodów nietrzymania moczu już po stosowaniu przez 6 tygodni. Jednak finalne rezultaty można zauważyć co najmniej po 3 miesiącach stosowania. Połączenie tych ekstraktów można znaleźć np. w preparacie dla kobiet Incontinox, który zawiera również ekstrakt z owoców żurawiny, chmielu zwyczajnego,, kolendry siewnej, selera zwyczajnego, kminku, a także witaminę D. Warto pamiętać, by przyjmując preparaty na drogi moczowe, ograniczać pokarmy zakwaszające mocz, np. słodycze.

Co można zrobić samemu?

Należy przede wszystkim zadbać o prawidłowe funkcjonowanie pęcherza i dróg moczowych, a pomoże w tym zmiana stylu życia i sposobu odżywania się – dbanie o utrzymanie prawidłowej masy ciała i unikanie pokarmów niewskazanych. Drażniąco na pęcherz działają diuretyki (produkty moczopędne), takie jak: kawa i herbata z kofeiną, cytrusy, pikantne potrawy, alkohol, napoje gazowane, pomidory, cukier, miód i sztuczne słodziki, czekolada, więc warto je wyeliminować z diety lub ograniczyć ich spożywanie. U kobiet niezwykle ważne jest także zapobieganie infekcjom układu moczowego oraz skuteczne leczenie już nabytych. Zapalenie pęcherza wywołuje bowiem nie tylko ból i duży dyskomfort podczas mikcji, ale może też być jedną z przyczyn nietrzymania moczu, ponieważ zainfekowany pęcherz reaguje nadmiernie na każde, nawet niewielkie ilości zalegającego w nim moczu.

Aby wzmocnić osłabione mięśnie dna miednicy, tzw. mięśnie Kegla, okalające ujście pęcherza, pochwy i odbytnicy, warto regularnie wykonywać kilka prostych ćwiczeń. Każde z nich pozwala trenować mięśnie dna miednicy. Powinno się je wykonywać z opróżnionym pęcherzem. Początkowo łatwiej jest wykonywać ćwiczenia w pozycji leżącej i powtarzając 10 razy każde. Po kilku tygodniach warto zwiększyć liczbę powtórzeń i stopniowo przechodzić do pozycji siedzącej lub stojącej.

Szczegółowy opis i informacje dotyczące tego jak wykonywać ćwiczenia na mięśnie dna miednicy tzw. mięśnie Kegla można znaleźć w specjalistycznym poradniku dla kobiet z dolegliwościami nietrzymania moczu. Regularne ćwiczenia przynoszą efekty już po 1 miesiącu ich wykonywania, a po 3 miesiącach regularnego treningu można zauważyć satysfakcjonujące rezultaty.