Densytometria to badanie rentgenowskie, które wykonuje się, by ocenić ryzyko wystąpienia osteoporozy lub sprawić stan zaawansowania choroby. Odgrywa ono istotną rolę w leczeniu osteoporozy oraz innych chorób kości. Co trzeba o nim wiedzieć i kto powinien je wykonać?
Czym jest densytometria?
Densytometria to badanie gęstości kości. Jest ono nieinwazyjne i niebolesne, a do wykonania go wykorzystuje się aparat rentgenowski. Badanie to wykonuje się u kobiet w okresie menopauzy, seniorów, a także osób, które przeszły złamania kończyn.
Wskazania do badania
Densytometrię powinno się wykonać u:
- osób, które znajdują się w grupie ryzyka wystąpienia chorób kości i osteoporozy
- kobiet w wieku okołomenopauzalnym po 50. roku życia
- mężczyzn po 60. roku życia
- osób, które przeszły złamania kończyn lub są narażone na ich występowanie
Skierowanie na badanie
Aby wykonać densytometrię, trzeba mieć skierowanie. Zazwyczaj lekarz pierwszego kontaktu (internista lub lekarz rodzinny) w przypadku osteoporozy albo chorób kości kieruje pacjenta do poradnik zajmującej się leczeniem osteoporozy. Dopiero tam pacjent jest szczegółowo badany, specjalista przeprowadza z nim wywiad i w razie konieczności wystawia skierowanie na badanie.
Przebieg
Do densytometrii nie trzeba się specjalnie przygotowywać. Badanie jest bezbolesne i polega na wykonaniu pomiarów za pomocą aparatu rentgenowskiego. Trwa kilka minut, a w jego trakcie emitowana jest niewielka ilość promieni.
Przed badaniem pacjent jest mierzony i ważony, a następnie przyjmuje pozycję właściwą dla danego badania. Zdjęcie kręgosłupa wykonuje się na leżąco, a zdjęcie kości ramion na siedząco.
Zalecenia przed badaniem
Bezwzględnie konieczne jest zdjęcie biżuterii oraz metalowych przedmiotów z ciała przed wykonaniem badania. Trzeba też poinformować lekarza o endoprotezach czy wszczepach.
Przed badaniem niezalecane jest przyjmowanie preparatów, które zawierają wapń. Warto odstawić je 2 dni wcześniej, by nie zafałszować wyników densytometrii.
Co dalej?
Badanie pozwala zobrazować stan gęstości kości. Jeśli wyniki są prawidłowe, nie jest podejmowane żadne leczenie, a badanie należy powtórzyć za 2 lata. Przy nieprawidłowych wynikach badanie może być powtórzone wcześniej. Powinno być wykonane na tym samym aparacie, by umożliwić wiarygodny pomiar.
Interpretacja wyników
Badanie pokazuje proporcje masy kostnej w stosunku do wieku pacjenta w formie kolorowych wykresów. Pomaga ono oszacować, jaki procent masy kostnej został utracony oraz jak wypada pacjent na tle swojej grupy wiekowej.
Jakie są wyniki badania i jak je oceniać?
- od +1 do -1 to właściwy wynik, którym nie należy się martwić. Oznacza, że pacjent znajduje się w normie i że nie ma zagrożenia wystąpienia osteoporozy
- od -1,1 do -2,4 oznacza to osteopenię
- od -2,5 oznacza osteoporozę
Czy można badanie wykonać prywatnie?
Badanie densytometrii można wykonać również na własną rękę, bez skierowania od specjalisty. W taki wypadku trzeba udać się do prywatnej placówki, która zajmuje się wykonywaniem densytometrii. Takie badanie nie jest drogie, a jego cena zazwyczaj waha się od kilkudziesięciu do 100 złotych w zależności od regionu kraju, renomy kliniki oraz lekarza, który je wykonuje.
Przeciwskazania
Przeciwskazaniem do wykonania badania rentgenowskiego jest ciąża. Również mamy karmiące piersią powinny skonsultować konieczność wykonania badania ze swoim ginekologiem. Jeśli to możliwe, warto odłożyć badanie na czas po zakończeniu karmienia.
Densytometrii nie należy wykonywać u osób, które w ciągu ostatnich dni miały przeprowadzane badania obrazowe z użyciem kontrastu. W takiej sytuacji trzeba poczekać aż środek zostanie wydalony z organizmu.
Czytaj też:
Tani lek na osteoporozę może zapobiegać cukrzycy typu 2? Rewolucyjne badania