Estragon (łac. Artemisia dracunculus) to roślina przyprawowa, która od dawna ceniona jest m.in. przez europejskich kucharzy. Zioło to najprawdopodobniej pochodzi z Azji. Do Europy sprowadzono estragon w XIV wieku, jednak pierwsze wzmianki o jego zastosowaniu i wyjątkowych właściwościach znajdują się w datowanej na XIII wiek książce arabskiego zielarza. Estragon to zioło, które w kuchni stosuje się jako aromatyczną przyprawę do tłustych potraw. Inne nazwy estragonu to m.in. wężowe ziele, bylica draganek i bylica estragon. Łacińska nazwa estragonu – Artemisia dracunculus – jest związana z kształtem liści tej rośliny, które przypominają smocze języki.
Warto dowiedzieć się więcej na temat działania i zastosowania estragonu jako rośliny leczniczej i przyprawowej, bo wyjątkowe właściwości estragonu sprawiają, że można stosować to zioło w celu wsparcia leczenia często diagnozowanych schorzeń i dolegliwości zdrowotnych.
Jak wygląda estragon?
Estragon to wieloletnia bylina o dość imponujących rozmiarach – twarde łodygi estragonu mogą osiągać nawet 150 cm wysokości. Na łodygach osadzone są soczyście zielone, wąskie liście o zaostrzonych końcach. Kwiaty estragonu mają żółtą lub białą barwę, niestety w naszej strefie klimatycznej rzadko możemy podziwiać je w pełnym rozkwicie.
Choć jest rośliną wieloletnią, nie jest odporny na działanie niskich temperatur, dlatego uprawa estragonu wymaga ochrony przed mrozem. Odpowiednio uprawiany staje się ozdobą ogrodu.
Estragon (Artemisia dracunculus) – roślina o wielu cennych właściwościach
Estragon jest od wielu wieków cenionym ziołem. Tradycyjnie stosowany jest m.in. w Persji jako poprawiająca apetyt przyprawa do różnych przystawek. Estragon odznacza się charakterystycznym smakiem, który nieco przypomina smak anyżu. Nie każdy lubi smak estragonu, jednak warto przekonać się do tej rośliny przyprawowej, bo może na tym skorzystać nasze zdrowie.
Estragon nie bez przyczyny nazywany jest królem przypraw. Zarówno świeże liście estragonu, jak i suszony estragon są źródłem m.in. witamin, olejków eterycznych, flawonoidów i kwasów fenolowych.
Ciekawostka: niegdyś estragon stosowany był jako lek na ukąszenia węży. Nazywany był wężowym zielem, co jest związana z dość nietypowym wyglądem systemu korzeniowego estragonu, który przypomina wijącego się węża. Estragon jako aromatyczna przyprawa cieszy się ogromną popularnością we Francji, Niemczech oraz w krajach arabskich.
Estragon jest obecnie rzadko stosowany w postaci naparów. Zwykle stanowi jeden z wielu składników mieszanek ziołowych np. na poprawę funkcjonowania układu pokarmowego – ekstrakty estragonu usprawniają trawienie oraz redukują nieprzyjemne dolegliwości wywołane przez zaburzenia w pracy jelit i żołądka. Tradycyjnie estragon znajdował niegdyś zastosowanie jako zioło na wzmocnienie organizmu, a także był stosowany w celu oczyszczania organizmu z pasożytów.
Obecnie estragon powraca do łask nie tylko jako przyprawa, ale także roślina lecznicza, która wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwgrzybicze i bakteriobójcze. Na szczególną uwagę zasługuje m.in. wysoka zawartość witaminy A oraz innych naturalnych antyoksydantów, które redukują wolne rodniki tlenowe oraz zmniejszają ryzyko transformacji nowotworowej.
Możemy wzbogacić codzienną dietę, dodając estragon do słodkich i wykwintnych dań np. pieczonych owoców i innych deserów, mięs, warzyw gotowanych, duszonych i zapiekanych, a także napojów i octu. Warto wiedzieć, że estragon jest niezastąpioną przyprawą w diecie bezsolnej, bo korzystnie wpływa na aromat serwowanych potraw, podkreślając ich naturalny smak.
Trudno wyobrazić sobie np. tradycyjną kuchnię hiszpańską, włoską, francuską i niemiecką bez estragonu. Suszone ziele estragonu znajdziemy m.in. w składzie chętnie stosowanych na całym świecie ziół prowansalskich. Estragon w kuchni polskiej także zajmuje zaszczytne miejsce wśród przypraw stosowanych m.in. do mięs, jajek i ryb.
Jak smakuje estragon?
Estragon ma specyficzny, gorzkawy smak. Wyraźnie wyczuwalne są w nim korzenne nuty oraz anyżowy aromat. Smak estragonu jest bardzo intensywny, dlatego dodawany jest do potraw w niewielkiej ilości. Co ważne – nie należy gotować estragonu – powinien być dodawany do potraw po zakończeniu obróbki termicznej.
Estragon ma właściwości lecznicze. Na co pomaga?
Ziele estragonu jest źródłem cennych dla zdrowia związków. W jego składzie znajdziemy m.in. witaminę A i witaminę C, olejek estragonowy, fitosterole, flawonoidy oraz składniki mineralne np. żelazo, cynk i potas. Jak już zostało wspomniane, estragon wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwgrzybicze i bakteriobójcze. Co więcej, estragon działa dobrze na trawienie (zwiększa wydzielanie soków żołądkowych i żółci), a także działa moczopędnie i rozkurczowo, wykrztuśnie, łagodnie uspokajająco oraz nasennie. Niegdyś był stosowany jako naturalny środek znieczulający na ból zębów oraz stanowił ważny składnik naparów ziołowych, które stosowane były w celu usunięcia z organizmu pasożytów.
Ze względu na właściwości lecznicze estragonu jest on stosowany w medycynie naturalnej na problemy trawienne, schorzenia dróg moczowych, podagrę i choroby reumatyczne, wrzody żołądka oraz dwunastnicy, a także zewnętrznie na skórę jako środek przeciwgrzybiczy. Napar z estragonu stosowany jest także na skórę głowy w celu redukcji łupieżu. Estragon okazuje się również skutecznym sposobem na uciążliwe objawy refluksu, wzdęć i inne dolegliwości ze strony układu pokarmowego.
Warto wykorzystać jego właściwości podczas infekcji sezonowych, które przebiegają z mokrym kaszlem, w stanach nadmiernego pobudzenia nerwowego, które utrudniają zasypianie, a także w celu ogólnego wsparcia organizmu np. w okresie przemęczenia oraz rekonwalescencji. Tradycyjnie estragon stosowany jest także w braku łaknienia – skutecznie poprawia apetyt.
Do czego stosować estragon jak zrobić napar?
Estragon stanowi idealne dopełnienie różnych dań. Świetnie komponuje się ze smakiem np. pieczonego, duszonego i grillowanego mięsa wieprzowego, wołowego, baraniego, drobiowego oraz dziczyzny, ryb i owoców morza, warzyw, jajek, a także m.in. owocowych deserów.
Tradycyjnie dodawany jest do kiszonek np. kiszonej kapusty, octu ziołowego, marynat oraz sosów, stanowiąc obowiązkowy składnik sosu tatarskiego, sosów śmietanowych i musztard (szczególnie podkreśla smak octu). Dodatek estragonu wzbogaca również smak napojów np. orzeźwiających kompotów i naparów z suszu owocowego.
Jeśli zależy nam na poprawie trawienia oraz w razie wzdęć, możemy przygotować napar z estragonu. W tym celu łyżkę świeżego lub suszonego estragonu zalewamy szklanką wrzącej wody. Parzymy pod przykryciem 15 minut, a następnie przecedzamy i pijemy szklankę naparu dwa razy dziennie.
Czytaj też:
Zioła na wątrobę – jakie warto stosować doraźnie, a które wspomogą leczenie wątroby?Czytaj też:
Zioła na cukrzycę – co warto stosować jako uzupełnienie terapii (nie zamiast leczenia)?
Źródła:
- Fitoterapia i leki roślinne pod red. Elizy Ramer Zarawskiej, Wydawnictwo Lekarskie PZWL
- Balcerek M., Modnicki D., Estragon odkrywany na nowo, Panacea Nr 1 (22), styczeń – marzec 2008 str. 9-11
- Burnie G. i inni, Botanica. Rośliny ogrodowe, Könemann, 2005