Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) kilkanaście dni temu ogłosiła oficjalny koniec pandemii COVID-19. Również w naszym kraju niebawem zostanie zniesiony stan zagrożenia epidemicznego. Ma to nastąpić 1 lipca 2023, w związku z tym czeka nas wiele zmian. Dotyczą one osób niepełnosprawnych – ich orzeczenia o niepełnosprawności stracą ważność. Nastąpią także zmiany w ulgach dla krwiodawców. Ponadto wrócą obowiązkowe badania okresowe w pracy.
Obowiązkowe badania okresowe w pracy po pandemii
Wraz z początkiem maja na stronach Rządowego Centrum Legislacji został opublikowany projekt rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego. To oznacza, że każdy pracodawca ponownie będzie musiał wypełniać swój obowiązek skierowania pracownika na badania profilaktyczne.
Do tej pory ze względu na epidemię koronawirusa, która wiązała się z różnego rodzaju obostrzeniami i ograniczonym dostępem do lekarzy, był on zawieszony. Od marca 2020 pracodawcy nie musieli wystawiać takich skierowań, jednak od 1 lipca 2023 ponownie będą do tego zobowiązani. Gdy wrócą już przepisy sprzed okresu pandemii – każdy pracownik, który nie wykonał badań okresowych, będzie miał na to 180 dni. Dotyczy to tych firm, które skorzystały z wprowadzonego prawa do tego, by nie zlecać takich badań. Teraz konieczne będzie nadrobienie tych zaległości.
Po co wykonuje się badania okresowe do pracy?
Obowiązkiem pracodawcy jest kierowanie pracownika na badania lekarskie (tzw. badania profilaktyczne) zarówno przed jego przystąpieniem do pracy, jak i w trakcie trwania stosunku pracy. Nie może on dopuścić nowego pracownika do wykonywania obowiązków na określonym stanowisku bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do tego. Wstępne badania lekarskie nie są jednak wymagane w przypadku powtórnego przyjęcia danej osoby do pracy na konkretnym stanowisku, jeśli kolejna umowa o pracę jest zawarta w ciągu 30 dni od czasu zerwania lub wygaśnięcia poprzedniej.
Z kolei badania potrzebne w trakcie stosunku pracy to:
- Badania kontrolne – pracodawca ma obowiązek skierowania na nie pracownika w przypadku jego niezdolności do pracy, która trwa dłużej niż 30 dni i jest spowodowana chorobą. Mają one na celu sprawdzenie, czy jego stan zdrowia pozwala na dalsze wykonywanie obowiązków na danym stanowisku.
- Badania okresowe – przeprowadza się je, by ustalić zdolność pracownika do pracy na danym stanowisku (są one wykonywane co 2-4 lata w zależności od stanowiska).
Czy można nie wykonać badań okresowych do pracy?
Każdy pracownik ma obowiązek poddania się takim badaniom. Skierowanie na nie wydaje pracodawca i to on pokrywa wszelki koszt, który jest z nimi związany. Pracownik takie badania powinien wykonać w trakcie godzin swojej pracy – jest wtedy zwolniony z wszelkich obowiązków.
Brak ważnych badań okresowych uniemożliwia wykonywanie pracy. Taki pracownik nie powinien zostać do niej dopuszczony. W przeciwnym razie pracodawcę może spotkać kara w postaci grzywny wynoszącej od 1000 zł do 30 000 zł w związku z naruszeniem zasad BHP. Z kolei pracownik w sytuacji, gdy nie wykona badań – traci prawo do wynagrodzenia.
Czytaj też:
ZUS odda część składek zdrowotnych za 2022 rok. Chcesz odzyskać pieniądze, złóż wniosekCzytaj też:
Nowa lista leków refundowanych. Jakie zmiany wejdą od 1 maja