Rak okrężnicy – objawy, diagnostyka i leczenie

Rak okrężnicy – objawy, diagnostyka i leczenie

Dodano: 
Rak okrężnicy
Rak okrężnicy Źródło: Shutterstock / Anatomy Image
Rak okrężnicy to podstępna choroba nowotworowa, której objawy mogą sugerować mniej groźne dolegliwości np. zaparcie lub niestrawność. Jak objawia się rak okrężnicy? Co zwiększa ryzyko zachorowania? Wyjaśniamy.

Rak okrężnicy to jeden z nowotworów jelita grubego. Rak jelita grubego jest bezpośrednio związany m.in. ze stosowaną dietą. W profilaktyce raka jelita grubego kluczową rolę odgrywa zdrowe odżywianie. Z powodu raka jelita grubego umiera każdego roku w Polsce ponad 60 proc. zdiagnozowanych pacjentów; choroba ta częściej wykrywana jest u mężczyzn. Większość przypadków raka jelita grubego diagnozowanych jest u osób po 50. roku życia; nowotwór jelita grubego rzadko diagnozowany jest u osób młodych.

Rak jelita grubego – co warto wiedzieć?

W przypadku nowotworów, które rozwijają się jedynie w obrębie błony śluzowej jelita ryzyko występowania przerzutów, jest minimalne. Inaczej jest w przypadku zmian nowotworowych, które naciekają położone głębiej tkanki. Postępujący naciek komórek nowotworowych jest przyczyną pojawienia się przerzutów odległych. Do przerzutów dochodzi poprzez krew – początkowo powstają one w obrębie jamy otrzewnej, pęcherza moczowego, prostaty, jamy macicy, płuc i wątroby. Wraz z postępem choroby zaczynają obejmować także inne narządy np. mózg i układ kostny.

Rak jelita grubego to ogólna nazwa dla chorób nowotworowych, które rozwijają się w obrębie dolnego odcinka przewodu pokarmowego. Nowotwór złośliwy jelita grubego może zaatakować każdy z jego odcinków; to samo tyczy się nowotworów łagodnych. Większość spośród przypadków raka jelita grubego stanowi rak odbytnicy (rak odbytu). Rzadziej diagnozowany jest rak esicy, rak kątnicy i zstępnicy. Na podstawie wieloletnich badań, udało się ustalić, że rak jelita grubego częściej zlokalizowany jest w lewej połowie okrężnicy. Umiejscowienie guza pierwotnego ma wpływ na to, jakie dolegliwości odczuwa osoba chora.

Przyczyny raka jelita grubego

W przypadku raka jelita grubego mamy do czynienia z występowaniem kilku czynników ryzyka, które możemy wyeliminować. Na występowanie raka jelita grubego ma wpływ przede wszystkim bogata m.in. w czerwone mięso i produkty wysoko przetworzone dieta oraz niewystarczająca podaż błonnika pokarmowego. Ryzyko zachorowania na raka jelita grubego zwiększają również przewlekłe choroby zapalne jelit np. wrzodziejące zapalenie jelita grubego, polipy jelita grubego oraz czynniki genetyczne. Nie bez wpływu na ryzyko zachorowania na raka okrężnicy pozostaje palenie tytoniu, spożywanie alkoholu i zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV).

Rak okrężnicy – objawy

Ważne! Objawy raka jelita grubego pojawiają się na późniejszym etapie choroby, dlatego w przypadku tej choroby kluczowa jest profilaktyka.

Objawy raka jelita grubego, który zlokalizowany jest po lewej stronie okrężnicy, to przede wszystkim przewlekłe lub nawracające dolegliwości bólowe, których charakter przypomina kolkę jelitową, zaburzenia rytmu wypróżnień i uczucie niepełnego wypróżnienia, ból lub inny dyskomfort w okolicy podbrzusza i krocza, a także objawy sugerujące różne problemy z układem pokarmowym np. biegunka, zaparcia, mdłości, wymioty. W zaawansowanym raku jelita grubego dość charakterystycznym objawem jest obecność jasnoczerwonej krwi na stolcu. Objaw ten może być błędnie łączony z chorobą hemoroidalną.

O tym, że nasz organizm zmaga się z rakiem jelita grubego, który zlokalizowany jest z prawej strony okrężnicy, mogą świadczyć m.in. objawy przypominające zapalenie wyrostka robaczkowego, czyli ból brzucha po prawej stronie, ból w okolicy pępka, mdłości, wymioty, obecność krwi utajonej w stolcu, charakterystyczny, ciemny kolor stolca. Krew utajona nie jest widoczna gołym okiem – w celu jej wykrycia niezbędne jest badanie kału.

W przypadku raka okrężnicy mogą przez długi czas (nawet kilka lat) występować różne dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego, których stopień nasilenia jest niewielki, co sprzyja ich bagatelizowaniu. Objawy raka okrężnicy to również m.in.:

  • ucisk w jamie brzusznej po prawej lub lewej stronie,
  • ból promieniujący do krzyża,
  • szybka utrata masy ciała i brak apetytu,
  • długo utrzymująca się podwyższona temperatura ciała.

W przypadku raka odbytnicy mamy do czynienia z objawami bardzo podobnymi do objawów nowotworów, które zlokalizowane są po lewej stronie okrężnicy. Objawy wywoływane przez nowotwór jelita grubego, który rozwija się w odbytnicy to m.in. ból brzucha, zmiana rytmu wypróżnień, poranne rozwolnienie, kłucie w obrębie krocza i ud, świeża krew na stolcu, ogólne złe samopoczucie i brak sił witalnych.

Rak jelita grubego – diagnostyka

Jeżeli ryzyko zachorowania na raka jelita grubego jest wysokie, trzeba w szczególności zadbać o eliminację szkodliwych czynników, a także pamiętać o systematycznych badaniach profilaktycznych, do których zaliczamy kolonoskopię, czyli badanie endoskopowe. Kolonoskopia pozwala pobrać wycinek do badania histopatologicznego.

Ważne! Do badania histopatologicznego pobierane są nie tylko wycinki zmian wskazujących na nowotwór, ale także np. polipów.

Jeżeli pobrany wycinek zawiera komórki nowotworowe, konieczne jest przeprowadzenie dodatkowych badań, które pozwolą ocenić ogólną kondycję organizmu i ujawnić ewentualne przerzuty. Na tym etapie diagnostyki wykonuje się m.in. tomografię komputerową jamy brzusznej, USG jamy brzusznej oraz RTG klatki piersiowej. Rak jelita grubego u kobiet wiąże się z koniecznością wykonania badań narządów rozrodczych. W tym celu wykonywane jest m.in. przezpochwowe badanie USG i biopsja aspiracyjna endometrium jamy macicy, jeżeli zostaną ujawnione zmiany, które mogą wskazywać na przerzuty.

Sposoby leczenia raka jelita grubego

Rak jelita grubego leczony jest metodą chirurgiczną. W leczeniu chirurgicznym stosuje się m.in. inwazyjne leczenie laparoskopowe. Jeżeli proces chorobowy jest na bardzo zaawansowanym stadium i obejmuje znaczną powierzchnię jelita, to może zostać usunięte całe jelito grube. W celu uzupełnienia leczenia chirurgicznego stosuje się chemioterapię oraz przeciwciała monoklonalne.

Czytaj też:
Zespół jelita drażliwego: przyczyny, objawy, leczenie IBS