Grypa – sezonowa choroba zakaźna. Przyczyny, objawy i leczenie

To bardzo zaraźliwa choroba wywoływana przez wirusa grypy, który najczęściej atakuje od października do kwietnia. Choroba gwałtownie rozprzestrzenia się przez górne drogi oddechowe, czasami atakując też płuca. Grypa nie jest zwykłym przeziębieniem – może zwalić z nóg na kilka tygodni, a do tego wywołać poważne komplikacje zdrowotne.

Objawy grypy u dorosłych, niemowląt i dzieci

Znane objawy grypy to:

• wysoka temperatura utrzymująca się przez 3-4 dni
• zatkany nos lub katar
• zimne poty i dreszcze
• bóle ciała, w tym ból głowy
• zmęczenie.

Nie wszyscy chorzy na grypę będą mieli wszystkie te objawy. Na przykład można mieć grypę bez gorączki. Objawy grypy zwykle pojawiają się nagle.

Objawy grypy u dorosłych

Dorośli z następującymi objawami powinni pilnie szukać pomocy medycznej:

• trudności w oddychaniu
• ból lub ucisk w klatce piersiowej, lub brzuchu
• zawroty głowy, splątanie lub utrata czujności
• drgawki
• brak oddawania moczu, co może wskazywać na odwodnienie
• silny ból, osłabienie i niestabilność
• gorączka lub kaszel, który odchodzi i wraca
• pogorszenie innych istniejących schorzeń.

Objawy grypy u dzieci

Dzieci często mają podobne objawy jak dorośli, ale mogą również mieć objawy żołądkowo-jelitowe, takie jak nudności, wymioty i biegunka. Jeśli dziecko ma następujące objawy, potrzebuje pomocy medycznej:

• trudności w oddychaniu
• niebieskawą twarz lub usta
• ból w klatce piersiowej podczas oddychania
• silne bóle ciała
• odwodnienie, na przykład nieoddawanie moczu przez 8 godzin i płacz suchymi łzami
• brak czujności lub interakcji z innymi
• gorączkę powyżej 40°C lub jakakolwiek gorączka u dziecka poniżej 12 tygodnia życia
• gorączka lub kaszel, który ustępuje, ale potem powraca
• pogorszenie jakichkolwiek innych schorzeń.

Objawy grypy u niemowląt

Grypa może być niebezpieczna dla niemowląt. Jeśli pojawią się objawy, rodzic powinien zwrócić się o pomoc lekarską. Objawy grypy u niemowlęcia to:

• duże zmęczenie
• kaszel i ból gardła
• zatkany nos lub katar
• gorączka 37°C lub wyższa
• wymioty lub biegunka.

Uwaga! Dziecko potrzebuje pomocy medycznej w nagłych wypadkach, jeśli:

• nie chce, aby ktokolwiek je trzymał
• ma niebieski lub szary odcień skóry
• oddycha szybko lub ma trudności z oddychaniem
• ma gorączkę z wysypką
• ma objawy, które ustępują, ale powracają
• wykazuje oznaki odwodnienia, na przykład brak oddawania moczu
• nie budzi się ani nie wchodzi w interakcje
• występują silne i uporczywe wymioty.

Jak wyleczyć grypę?

Większość ludzi jest w stanie leczyć grypę w domu. Połączenie zmian w stylu życia i leków dostępnych bez recepty może pomóc złagodzić objawy. Leki przeciwbólowe mogą pomóc w radzeniu sobie z bólami głowy i ciała. Lekarz może polecić najlepsze opcje.

Niektóre środki przeciwbólowe, takie jak aspiryna, nie są odpowiednie dla dzieci poniżej 16 roku życia. Stosowanie aspiryny w tym wieku może prowadzić do stanu zwanego zespołem Reye'a.

Leki na grypę

Grypę wywołuje wirus, więc antybiotyk nie wyleczy choroby. Lekarz przepisze antybiotyki tylko wtedy, gdy obok grypy występuje infekcja bakteryjna. Jednak leki przeciwwirusowe mogą pomóc, gdy osoba ma grypę.

Domowe środki na grypę

Kiedy dana osoba ma grypę, ważne jest, aby:

• zostać w domu
• jeśli to możliwe, unikać kontaktu z innymi ludźmi
• odpoczywać w cieple
• spożywać dużo płynów i zdrowej żywności
• unikać alkoholu
• odstawić palenie, ponieważ zwiększa to ryzyko powikłań.

Jeśli dana osoba szuka porady lekarskiej na temat objawów grypy, lekarz prawdopodobnie zapyta o objawy i przeprowadzi badanie fizykalne. Do badania lekarz może również pobrać wymaz z gardła.

Szczepienie przeciwko grypie

Szczepienie jest dobrowolne, ale zalecane. Najlepiej zaszczepić się na początku sezonu grypowego, czyli jesienią. Po podaniu szczepionki odporność rozwija się w ciągu dwóch–trzech tygodni i utrzymuje się 6–12 miesięcy. Ponieważ wirus grypy szybko się zmienia, co roku szczepionka ma nieco inny skład. Jest on opracowywany w oparciu o nowe szczepy wirusa, które wywołują grypę w danym sezonie. Dlatego szczepić się należy co roku.

Jakiś czas temu Ministerstwo Zdrowia poinformowało o akcji bezpłatnych szczepień przeciwko grypie dla wszystkich osób pełnoletnich. Akcja ruszyła 23 listopada. Szczepiąc się przeciwko grypie, na jednej wizycie możesz przyjąć też szczepionkę przeciwko COVID-19.

Jak odróżnić grypę od przeziębienia i COVID-19?

Ludzie często mylą grypę z przeziębieniem oraz chorobą COVID-19, ponieważ niektóre objawy są podobne.

Objawy wspólne przeziębienia i grypy mogą obejmować:

• katar lub zatkany nos
• ból gardła
• kaszel
• dyskomfort w klatce piersiowej
• zmęczenie.

Różnice:

1. Przeziębienie nie powoduje gorączki, podczas gdy grypa zwykle tak.
2. Objawy przeziębienia zwykle pojawiają się stopniowo, podczas gdy objawy grypy dość szybko.
3. Objawy przeziębienia są zwykle mniej poważne niż objawy grypy.
4. Po grypie osoba może nadal odczuwać zmęczenie przez kilka tygodni.
5. Grypa z większym prawdopodobieństwem może prowadzić do powikłań i może zagrażać życiu.

Objawy wspólne COVID-19 i grypy mogą obejmować:

• gorączkę
• kaszel
• zmęczenie
• ból gardła
• bóle mięśni
• ból głowy
• trudności w oddychaniu
• biegunkę

Różnice:

1. Zmiana/utrata smaku lub zapachu są wysoce specyficzne dla COVID-19. Jeśli zauważysz zmianę/utratę smaku lub zapachu, zapisz się na test diagnostyczny na obecność COVID-19.
2. Jeśli jedynym objawem choroby jest katar lub zatkany nos, prawdopodobnie jest to zwykłe przeziębienie lub grypa, ale jest mało prawdopodobne, aby był to COVID-19.

Najczęstsze powikłania po grypie

Powikłania po grypie obejmują wirusowe lub bakteryjne zapalenie płuc, odwodnienie oraz infekcje ucha i zatok (zwłaszcza u dzieci). Grypa może pogorszyć długotrwałe stany chorobowe, takie jak zastoinowa niewydolność serca, astmę lub cukrzycę. Może również wywołać zapalenie mięśni, problemy z ośrodkowym układem nerwowym i poważne problemy z sercem.

Na powikłania po grypie szczególnie narażone są osoby: powyżej 65 roku życia, dzieci w wieku od 6 miesięcy do 4 lat, mieszkańcy domów opieki, dorośli i dzieci z chorobami serca lub płuc, ciężarna kobiety oraz osoby z osłabionym układem odpornościowym (w tym osoby z HIV/AIDS).

Jak zapobiegać chorobie?

Szczepienie przeciw grypie może pomóc w zapobieganiu grypie, ale nie jest w 100% skuteczne. Dodatkowo powinniśmy przestrzegać określonych zasad stylu życia, aby zmniejszyć ryzyko infekcji. Wskazówki obejmują:

• przestrzeganie zasad higieny, w tym częste mycie rąk
• utrzymanie silnego układu odpornościowego poprzez przestrzeganie zdrowej diety
• rzucenie lub unikanie palenia, ponieważ palacze są bardziej narażeni na powikłania
• trzymanie się z dala od ludzi, którzy mają grypę.

Jeśli zachorujesz na grypę, skontaktuj się z lekarzem w ciągu 48 godzin od pojawienia się objawów. Prawdopodobnie otrzymasz lek przeciwwirusowy na grypę. Jeśli przyjmiesz leczenie odpowiednio wcześnie, pomoże złagodzić objawy grypy i szybciej wyzdrowieć.

Najnowsze informacja na temat grypy znajdziesz na tej stronie.