Urlop może poczekać? Sprawdź, czemu nie warto z nim zwlekać

Dlaczego urlop ma tak duże znaczenie? Nie chodzi wyłącznie o to, że nie trzeba wstawać rano i wyjeżdżać do pracy. Współcześnie jesteśmy na co dzień „bombardowani” ogromną ilością różnego rodzaju bodźców (wzrokowych, słuchowych, czuciowych etc.). Żyjemy w nieustannym pośpiechu i ciągle brakuje nam czasu nie tylko na sen, rozwijanie zainteresowań czy pielęgnowanie relacji z bliskimi, ale również „bycie sam na sam ze sobą”. To wszystko sprawia, że stajemy się poirytowani, przeciążeni i sfrustrowani. Przestajemy panować nad emocjami i radzić sobie z obowiązkami. Wyładowujemy swój gniew na bliskich i znajomych. W efekcie czujemy się winni, narasta w nas złość i po raz kolejny wybuchamy. Cały ten mechanizm przypomina zamknięte koło.

Urlop zmniejsza ryzyko depresji i wzmaga kreatywność

Nasze ciało potrzebuje odpoczynku tak samo, jak picia czy jedzenia. Gdy go nie otrzymuje mózg zaczyna się „strajkować”. Pojawiają się zaburzenia koncentracji i trudności w funkcjonowaniu poznawczym. W rezultacie wykonanie powierzonych zadań kosztuje nas dużo więcej wysiłku i energii. Udowodniono, że brak wypoczynku zwiększa ryzyko występowania wypalenia zawodowego oraz depresji o ponad połowę. Sprzyja również pojawieniu się innych problemów zdrowotnych, takich jak choćby udar, zawał serca, cukrzyca, nadciśnienie czy otyłość. Podczas wakacji – gdy dystansujemy się od codziennych spraw, pracy i obowiązków – mózg przechodzi swego rodzaju „reset”. Dotyczy to zwłaszcza kory mózgowej. Kiedy relaksujemy się, „bujamy w obłokach”, nie skupiając swojej uwagi na żadnej konkretnej czynności dochodzi do głosu tak zwana sieć aktywności spoczynkowej, która odpowiada między innymi za rozwój kreatywności, twórczego myślenia oraz inteligencji społecznej. Nie bez powodu najlepsze pomysły przychodzą nam do głowy wtedy, gdy wcale nie staramy się na nie wpaść.

Wakacje a jakość snu

Podczas urlopu nocny wypoczynek staje się bardziej efektywny. Wydłużeniu ulega faza snu głębokiego, podczas której organizm najlepiej się regeneruje. Na tym etapie człowiek zupełnie izoluje się od bodźców z zewnątrz. Spada ciśnienie krwi, zwalniają przemiany metaboliczne zachodzące w ustroju. Podobnie jak akcja serca. Przyspiesza natomiast wzrost nowych komórek i proces gojenia ran. Naukowcy są zdania, że sen głęboki może wzmacniać układ immunologiczny i zmniejszać ryzyko infekcji. Oczywiście, jeśli trwa wystarczająco długo, czyli nie krócej niż godzinę (jeden cykl).

Podróżowanie wyzwala empatię i uczy sztuki doceniania

Podróżowanie, poznawanie nowych miejsc i ludzi rozwija też wiele ciekawych cech i umiejętności, między innymi empatię i otwartość. Zdobywanie kolejnych doświadczeń pozwala zmienić perspektywę, spojrzeć na swoje życie z dystansu i zrozumieć, że nie jest ono tak kiepskie i nijakie, jak zwykliśmy myśleć. Wręcz przeciwnie. Ma w sobie wiele różnych barw i odcieni. Nie jest idealne, co nie znaczy, że przestaje być wartościowe. A jeśli nie możesz nigdzie wyjechać, przynajmniej wyjdź z domu i nie siedź w czterech ścianach. Spędzaj czas aktywnie. Ruszaj się, spotykaj z przyjaciółmi, idź z dziećmi do kina. Rób to, co sprawia Ci autentyczną przyjemność.

Źródło: K. Jurewicz, Sieci spoczynkowe i ich rola w zrozumieniu organizacji funkcjonalnej mózgu, Kosmos. Problemy nauk biologicznych, t. 69, nr 1, 2020