Instytucje takie jak Światowa Organizacja Zdrowia i Centra Kontroli i Prewencji Chorób przedstawiły swoje zalecenia. Najważniejsze z nich to dokładne mycie rąk mydłem i wodą lub odkażanie żelami antybakteryjnymi.
Czytaj też:
Koronawirus w Polsce. NFZ odpowiada na najczęściej zadawane pytania
Choroby skóry a mycie rąk
Mycie rąk jest jednym z najlepszych sposobów na spowolnienie rozprzestrzeniania się chorób zakaźnych. Jednak u osób ze szczególnie suchą skórą lub chorobami skóry, takimi jak wyprysk lub łuszczyca, zbyt częste mycie rąk może spowodować uszkodzenie skóry i ból. Nadużywanie mydeł i środków dezynfekujących nawet w przypadku osób ze zdrową skórą może powodować wysuszanie i pękanie skóry.
Dr Zainab Laftah, dermatolog i rzecznik British Skin Foundation wyjaśnił:
– Częste stosowanie środków dezynfekujących i mycie rąk może usunąć białka w naskórku, prowadząc do naruszenia bariery skórnej, a tym samym do ryzyka infekcji. Ponadto mydła mogą powodować drażniące zapalenie skóry dłoni, które ma postać suchej, łuszczącej się, swędzącej czerwonej skóry, szczególnie w przestrzeniach między palcami i na kostkach.
Aby tego uniknąć, dr Laftah zaleca stosowanie zwykłego kremu nawilżającego. Osoby z istniejącymi wcześniej chorobami skóry są bardziej narażone na uszkodzenie skóry. Mogą więc odnieść korzyść z mycia rąk za pomocą kremu nawilżającego(!), który zawiera składnik przeciwbakteryjny, na przykład chlorheksydynę lub chlorek benzalkoniowy. Zauważa jednak, że ostatnie badanie wykazało, że środki dezynfekujące do rąk zawierające te składniki biobójcze były mniej skuteczne niż żele do rąk na bazie alkoholu w zwalczaniu koronawirusa.
Oprócz nawilżania ważne jest również dokładne osuszenie dłoni. Jest to ważne z dwóch powodów: po pierwsze, zarazki łatwiej przenoszą się między mokrymi rękami. Po drugie, jak wyjaśnia dr Laftah, „sama woda ma działanie wysuszające na skórę, zmniejszając zawartość naturalnych olejów w skórze podczas parowania, a tym samym osłabiając barierę ochronną skóry”. Ogólnie rzecz biorąc, dr Laftah zaleca jedną z następujących dwóch opcji:
- Umyć mydłem lub środkiem nawilżającym i wodą, a następnie nawilżyć.
- Użyj żelu do rąk na bazie alkoholu, a następnie nawilż. Jednocześnie nawilżenie może zagrozić właściwościom przeciwdrobnoustrojowym żelu do rąk.
Dodaje, że „środek nawilżający, który pieni się, może działać jako substytut mydła i będzie mniej wysuszał ręce; dlatego osoby z popękaną skórą mogą uznać go za bardziej kojący”.
Następnie dr Adil Sheraz, dermatolog i rzecznik British Skin Foundation, wyjaśnił:
– Jeśli pacjenci odczuwają potrzebę stosowania alkoholu lub żelu dezynfekującego (może to zaostrzyć wyprysk lub stan skóry), a następnie natychmiast zastosują środek zmiękczający skórę, aby zminimalizować podrażnienie skóry.
Minimalizowanie wpływu mycia rąk
Skontaktowaliśmy się z Brytyjskim Stowarzyszeniem Dermatologów, którzy chętnie podkreślali, że „nie chcą zniechęcać ludzi do przestrzegania rządowych wskazówek dotyczących zmniejszania ryzyka zakażenia koronawirusem, ponieważ mycie rąk jest kluczową częścią tego”.
Przekazują jednak następujące porady, które pomagają zminimalizować wpływ zwiększonej częstości mycia rąk na już uszkodzoną skórę:
- Nawilżacze lub emolienty są niezbędne w leczeniu zapalenia skóry dłoni. Pomagają naprawić uszkodzoną skórę zewnętrzną i zatrzymać wodę wewnątrz. Ludzie powinni stosować je wielokrotnie w ciągu dnia i zawsze, gdy skóra jest sucha.
- Pomocne może być zastosowanie środka zmiękczającego skórę po umyciu rąk. Radzą, aby niektóre osoby zastosowały emolient na dłonie przez noc pod bawełnianymi rękawiczkami.
- Podczas mycia naczyń, używania środków czyszczących lub mycia włosów dziecka, możesz chronić ręce, nosząc gumowe rękawiczki.
Czytaj też:
Co może się zdarzyć, jeśli nie będziesz myć rąk? Mowa nie tylko o koronawirusie
Leki immunosupresyjne
Niektóre choroby skóry mają czynnik immunologiczny. Z tego powodu lekarze czasami przepisują leki immunosupresyjne, w tym metotreksat i cyklosporynę. Pacjenci wyrażają zaniepokojenie i pytają, czy powinni przestać brać leki.
Według dr Sheraz'a nie ma dobrych dowodów na to, że zahamowanie odporności koniecznie zwiększa ryzyko zachorowania na COVID-19 lub że choroba ma poważniejszy przebieg u takich osób. Jednak wciąż jest wiele do nauczenia się o wirusie, dlatego bardzo ważne jest przestrzeganie zaleceń rządowych”.
Brytyjskie Stowarzyszenie Dermatologów popiera to stanowisko. Wyjaśniają, że „kremy stosowane w chorobach skóry, w odpowiednich ilościach zalecanych przez dermatologów, prawdopodobnie nie zwiększają ryzyka wystąpienia COVID-19 lub cięższej postaci choroby”.
Piszą: „Obecnie większość osób decyduje się na kontynuowanie leczenia, dopóki nie będzie dowodów, na których można oprzeć się udzielając porad. […] Każda decyzja dotycząca przerwania leczenia powinna uwzględniać fakt, że stan skóry może się pogorszyć. Dostęp do usług opieki zdrowotnej może być trudniejszy w nadchodzących miesiącach”.
– Niestety, nie ma ogólnego rozwiązania dla tych pacjentów. Decyzja będzie musiała zostać podjęta indywidualnie dla każdego przypadku. Zatrzymanie brania leków hamujących układ odpornościowy może spowodować zaostrzenie choroby podstawowej. Należy to wziąć pod uwagę.
Czytaj też:
Dezynfekcja rąk – co należy o niej wiedzieć?