W Polsce co roku diagnozuje się około 1200 przypadków nowotworów u dzieci. Terapie stosowane w onkologii dziecięcej są coraz bardziej skuteczne, jednak lekarze podkreślają, że wciąż zbyt późno rozpoznaje się choroby. Żeby zwrócić uwagę na problem, wrzesień ustanowiono międzynarodowym miesiącem budowania świadomości na temat nowotworów u dzieci.
„W zależności od rodzaju nowotworu tempo jego rozwoju może się różnić, jednak zazwyczaj u dzieci komórki chorobowe namnażają się znacznie szybciej niż u osób dorosłych. W związku z tym, w momencie diagnozy często okazuje się, że choroba jest już w zaawansowanym stadium” – wskazuje prof. Anna Raciborska, Kierownik Kliniki Onkologii i Chirurgii Onkologicznej Dzieci i Młodzieży w Instytucie Matki i Dziecka.
Jakie objawy powinny wzbudzić czujność rodziców oraz pediatrów?
Wczesna diagnoza nowotworów u dzieci jest trudna, ponieważ objawy kliniczne są bardzo różnorodne i zależą od rodzaju, umiejscowienia, stopnia zaawansowania i tempa wzrostu nowotworu. Początek choroby nie daje zwykle charakterystycznych objawów i dlatego zdarza się, że rodzice czy opiekunowie dzieci nie kojarzą ich z poważną chorobą i nie zgłaszają się z dzieckiem do lekarza.
„Są objawy, które warto skonsultować z lekarzem, szczególnie jeśli utrzymują się dłuższy czas. Należą do nich m.in. nieuzasadniona utrata wagi, długotrwała gorączka bez wyraźnej przyczyny czy ból, który nie ustępuje po odpoczynku, nasila się w nocy i powoduje trudności w wykonywaniu codziennych czynności” – mówi prof. Anna Raciborska.
Innymi symptomami, które mogą oznaczać nowotwór u dziecka i powinny wzbudzić czujność, są:
- różnego rodzaju obrzęki, zwłaszcza w okolicach brzucha lub kończyn, które mogą wskazywać na obecność guza,
- bóle mięśniowo-kostne,
- niewyjaśnione bóle kończyn dolnych,
- powiększenie jednego lub obu jąder u chłopców,
- asymetryczne powiększenie migdałków,
- objawy neurologiczne, takie jak bóle głowy, zaburzenia chodu, kłopoty z utrzymaniem równowagi,
- problemy z oddawaniem moczu lub stolca,
- nieustępujące objawy infekcji, np. kaszel.
Jak podkreśla ekspertka, zdarza się również, że ze względu na niejednoznaczne objawy, lekarze mogą nie rozpoznać choroby na wczesnym etapie jej rozwoju. Jeśli jednak leczenie nie przynosi rezultatów, należy ponownie zgłosić się do lekarza i poprosić o zweryfikowanie diagnozy i ewentualne rozszerzenie badań.
Nowotwory u dzieci można skutecznie leczyć
Rokowanie u dzieci z chorobą nowotworową jest bardzo optymistyczne, pod warunkiem że zostanie ona wykryta w początkowej fazie.
„W przypadku niektórych nowotworów np. przewlekłej białaczki szpikowej wyleczalność sięga ok. 96 procent. Terapia mięsaków tkanek miękkich u pacjentów ze zlokalizowaną postacią choroby jest skuteczna w 70-80 proc., a nowotworów pierwotnych kości w 65-75 procent. Podobny odsetek (ok. 70 proc.) skuteczności osiąga się obecnie w leczeniu guzów ośrodkowego układu nerwowego. Niestety w przypadku współistnienia zmian przerzutowych skuteczność terapii chorób nowotworowych jest znacznie niższa i kształtuje się pomiędzy 5-30 proc. Dlatego tak ważne jest wczesne wykrycie choroby oraz prawidłowe jej leczenie” – wyjaśnia prof. Anna Raciborska.
W terapii onkologicznej dzieci stosowana jest chemioterapia wielolekowa, radioterapia, chirurgia, leczenie celowane i immunoterapia. W niektórych sytuacjach przeprowadza się dodatkowo przeszczep szpiku. Dobór metod uzależniony jest od konkretnego przypadku. Równolegle z terapią przeciwnowotworową zaleca się leczenie zmniejszające jej skutki uboczne: stosuje się m.in. leki przeciwwymiotne, preparaty krwiopochodne, antybiotykoterapię, leki przeciwbólowe i przeciwlękowe.
Czytaj też:
Szczepionka na raka jest skuteczna? Są pierwsze ważne dowodyCzytaj też:
Nowotwory atakują już 40-latków. Jak uniknąć raka w młodym wieku?
Źródła:
- Instyt Matki i Dziecka. Klinika Onkologii i Chirurgii Onkologicznej Dzieci i Młodzieży.
- Zdrowie WPROST.pl