Swędzący nos, zmęczone oczy, wycieranie ust wierzchem dłoni – robimy to bez namysłu. Jednak dotknięcie twarzy może znacznie zwiększyć ryzyko zakażenia grypą lub zimnymi wirusami – a szczególnie nowym koronawirusem. Twoje usta i oczy to obszary, w których wirusy mogą najłatwiej dostać się do organizmu, a wystarczy dotknąć ich palcem, na którym jest zakażenie. Eksperci twierdzą, że noszenie rękawiczek może pomóc zerwać z nawykiem częstego dotykania twarzy.
Według Kevina Chapmana, psychologa i dyrektora Kentucky Center for Anxiety and Related Disorders, skłonność do dotykania własnej twarzy jest niezwykle powszechnym nawykiem, ponieważ podświadome dotykanie twarzy świadczy o tym, że wysyłasz ludziom w pobliżu ciebie sygnał, że jesteś świadomy swojej osoby.
Samoświadomość?
– Samoświadomość publiczna ogólnie odnosi się do naszej świadomości siebie z perspektywy innych ludzi, która nieuchronnie wywoływana jest podczas interakcji społecznych – powiedział Chapman. – Oczywiście ludzie badają twarze innych i są wrażliwi na różne sygnały wydawane przez twarz, więc dotykanie twarzy może być częściowo związane z naturalną tendencją do bycia wrażliwym na nasze twarze i mimikę.
Badanie z kwietnia 2014 r. sugerowało, że dotykanie własnej twarzy pomaga regulować stres i zdolności zapamiętywania. Ponieważ dotykanie twarzy może być narzędziem służącym do tworzenia relacji, ludzie zaczynają dotykać swoich twarzy od najmłodszych lat i staje się to nawykiem, co utrudnia zaprzestanie robienia tego, nawet jeśli zagrożone jest zdrowie danej osoby.
– Psychologicznie większość osób nie interpretuje różnych form zagrożenia i zanieczyszczenia w odniesieniu do swoich twarzy, a zatem nie kojarzy choroby z dotykaniem twarzy – powiedział Chapman. – Większość osób nie utożsamia porad CDC ze sprawami dotyczącymi ich codziennego funkcjonowania, jak dotykanie twarzy, z powodu iluzji posiadania nad tym kontroli.
Powiedział, że jedynym wyjątkiem są osoby z zaburzeniami lękowymi, które są bardziej świadome swojego braku kontroli. Mówienie sobie, że nie możesz dotknąć twarzy, spowoduje (prawdopodobnie), że będziesz bardziej jej dotykać. Chociaż możliwe jest dotykanie twarzy w mniejszym stopniu lub wcale, jak zaleca CDC, Chapman powiedział, że bycie radykalnym wobec siebie wcale nie pomoże, ponieważ tłumienie myśli zazwyczaj nie pomaga ludziom ograniczyć ich nawykowych zachowań.
Pomocne może być ustawienie przypomnienia telefonicznego lub zajęcie rąk
Chapman zasugerował elastyczne podejście. Zamiast mówić sobie: „dzisiaj nie będę publicznie dotykać twarzy”, powiedzcie sobie: „muszę być bardziej świadomy dotykania dziś mojej twarzy”. Powiedział też, aby ustawić przypomnienie telefoniczne i zawsze pamiętać o tym.
– Odwrócenie nawyków jest z pewnością możliwe i wymaga praktykowania umiejętności przeprogramowania własnych tendencji do działania – powiedział Chapman.
– Możesz także spróbować zająć dłonie piłką antystresową lub skrzyżować ręce, aby dłonie nie mogły swobodnie dotykać twarzy – powiedziała Denise Cummins, naukowiec, który bada temat myślenia i podejmowania decyzji.
Na koniec, jeśli chodzi o unikanie zarażenia się, zastosuj inne środki, takie jak mycie rąk ciepłą wodą z mydłem przez co najmniej 20 sekund, pozostawanie w domu, gdy jesteś chory i unikanie bliskiego kontaktu z chorymi.