Czy szczepionka powoduje zakrzepy?
W tej chwili nie wiadomo. Europejska Agencja Leków (EMA), która dokonała przeglądu danych dotyczących bezpieczeństwa, twierdzi, że „nie zostało to udowodnione, ale jest możliwe”. Organizacja musi dowiedzieć się, czy zgłoszone zakrzepy są efektem ubocznym, czy zbiegiem okoliczności, który wydarzyłby się w sposób naturalny. Jest to niezwykle trudne w przypadku rzadkich incydentów. Z drugiej strony, gdyby jedna na 10000 osób miała poważne zakrzepy krwi, odpowiedź byłaby oczywista.
Niektórzy naukowcy wskazują na bardzo niezwykłą naturę skrzepów jako znak, że coś może się dziać. Często pojawiają się w tym samym czasie, co niski poziom płytek krwi, które są jednym z głównych składników skrzepu, oraz przeciwciała związane z innymi zaburzeniami krzepnięcia występującymi we krwi.
Inni twierdzą, że nie ma wystarczających dowodów, a zgłoszone przypadki mogą prawdopodobnie wynikać z COVID-19, który sam jest powiązany z nieprawidłowym krzepnięciem.
Jak duże może być ryzyko?
Jest całkowicie możliwe, że ryzyko jest zerowe, ponieważ nie udowodniono, że szczepionki powodują skrzepy w mózgu.
Niemiecki Instytut Paula Ehrlicha zgłosił 31 zakrzepów w zatokach żylnych mózgu i dziewięć zgonów na 2,7 miliona zaszczepionych tam osób. Jednak najnowsze dane z Wielkiej Brytanii wykazały znacznie mniej zakrzepów – zaledwie pięć, pomimo zaszczepienia znacznie większej liczby osób: 11 milionów.
Europejska Agencja Leków, która oceniła dane z całego świata, szacuje, że ryzyko zakrzepicy zatok żylnych mózgu u osób w wieku poniżej 60 lat, którym podano szczepionkę AstraZeneca, wynosi około jeden na 100 000.
Szef ds. monitorowania bezpieczeństwa w organizacji, dr Peter Arlett, powiedział, że to „więcej, niż byśmy się spodziewali”.
Jednak nie jest pewne, jaka jest rzeczywista przyczyna zakrzepów krwi w mózgu. Szacunki wahają się od około dwóch przypadków na milion ludzi każdego roku do prawie 16 na milion w niepandemicznych czasach, a sam koronawirus może je również powodować.
Czy szczepionka AstraZeneca jest bezpieczna?
Weźmy na początku inny przykład. Leki chemioterapeutyczne mają brutalne skutki uboczne, ale są niezwykle cenne. Nawet dostępne bez recepty środki przeciwbólowe, takie jak paracetamol i ibuprofen, mogą mieć poważne skutki uboczne, ale są po prostu niezwykle rzadkie. Kluczem jest zawsze to, czy korzyści przewyższają ryzyko.
Jest to szczególnie trudne w przypadku pandemii. Normalnie medycyna opierałaby się na „zasadzie ostrożności” w celu udowodnienia odpowiedniego bezpieczeństwa przed podaniem nowego leku dużej liczbie ludzi. Ale w przypadku pandemii wszelkie opóźnienia w szczepieniach będą również kosztować życie.
Opierając się tylko na danych z Niemiec, jeśli zaszczepisz milion osób, spodziewasz się, że 12 będzie miało zakrzep krwi, a cztery z nich umrą. Ale jeśli milion 60-latków złapie koronawirusa, około 20000 umrze z powodu COVID-19. Jeśli milion 40-latków złapie koronawirusa, umiera około 1000 osób. To byłoby kilkaset osób po trzydziestce.
Czytaj też:
Dworczyk: Rejestracja na szczepienia wznowiona. W pełni działa już także Internetowe Konto PacjentaCzytaj też:
Czy po szczepieniu AstraZeneca trzeba przyjąć aspirynę? Odpowiada lek. Bartosz FiałekCzytaj też:
Pfizer: Nasza szczepionka jest skuteczna i bezpieczna również dla dzieci