Choroba wrzodowa uważana jest już za chorobę cywilizacyjną. Dotyka ona coraz więcej osób w różnym wieku i bardzo często ma bezpośredni związek z życiem w ciągłym biegu, które poważnie odbija się na naszym zdrowiu. W jaki sposób wpływamy na powstawanie wrzodów żołądka? Czy chorobie wrzodowej można zapobiegać i jak ograniczyć ryzyko jej rozwoju?
Choroba wrzodowa żołądka – jak powstają wrzody na żołądku?
Wrzody to różnej wielkości nadżerki powstałe wskutek działania kwasu solnego np. na pozbawione naturalnej ochrony w postaci odpowiedniej ilości śluzu ściany żołądka; wrzody mogą być także zlokalizowane w dwunastnicy, jelicie cienkim oraz w dolnym odcinku przełyku. Do powstawania wrzodów przyczynia się m.in. nadprodukcja kwasu żołądkowego oraz inne czynniki wpływające na osłabienie błony śluzowej układu pokarmowego.
Intensywne badania nad przyczyną powstawania wrzodów żołądka trwają od kilku dziesięcioleci. W latach 80.tych ubiegłego stulecia naukowcy z Australii odkryli zależność pomiędzy wrzodami żołądka i zakażeniem wcześniej nieznaną bakterią Helicobacter pylori, która uważana była przez wiele lat za główną przyczynę rozwoju choroby wrzodowej żołądka oraz dwunastnicy. Odkrycie Helicobacter pylori było przełomem w badaniach nad wrzodami i zostało uhonorowane Nagrodą Nobla.
Bakteria Helicobacter pylori występuje u niemal 80% chorych, a zarażenie się nią następuje m.in. poprzez kontakt ze śliną osoby zakażonej, jednak nie jest ono jedyną przyczyną powstawania wrzodów.
Wrzody a stres
W toku badań, zauważono także zależność pomiędzy wrzodami i prowadzonym trybem życia; okazało się, że wrzody w większości występują u osób, które prowadzą bardzo intensywny i stresujący tryb życia m.in. u dyrektorów.
Z tego względu za kolejną z przyczyn powstawania wrzodów żołądka uznano właśnie stres, który obecnie dotyka przedstawicieli wszystkich grup społecznych, a tym samym wrzody stały się powszechną chorobą cywilizacyjną.
Przyczyny wrzodów
Szacuje się, że bakteria Helicobacter pylori może być przyczyną wrzodów żołądka u około 70% osób borykających się z tym schorzeniem; w przypadku wrzodów dwunastnicy odpowiada ona za ponad 90% przypadków choroby. Trzeba jednak mieć świadomość, że istnieją także inne przyczyny powstawania wrzodów. W grupie szczególnego ryzyka znajdują się:
-
osoby nerwowe i narażające się na przewlekły stres, który jest drugą po zakażeniu bakterią Helicobacter pylori przyczyną wrzodów żołądka,
-
osoby spożywające duże ilości czarnej kawy i mocnej herbaty,
-
osoby spożywające duże ilości alkoholu (także alkoholu niskoprocentowego),
-
osoby palące papierosy,
-
osoby, które nieregularnie się odżywiają oraz stosują niezdrową dietę,
-
osoby stosujące niesteroidowe leki przeciwzapalne np. leki przeciwbólowe dostępne bez recepty.
Ryzyko rozwoju choroby wrzodowej zwiększają także czynniki genetyczne, jednak dotyczą one przede wszystkim wrzodów dwunastnicy.
Objawy wrzodów żołądka
Choroba wrzodowa daje dość charakterystyczne objawy, które pojawiają się w szczególności na kilka godzin po posiłku. Należą do nich, m.in.:
-
ból w nadbrzuszu, który pojawia się przede wszystkim po spożyciu pokarmów zwiększających wydzielanie kwasu w żołądku np. potraw smażonych i pikantnych,
- pieczenie w przełyku (zgaga),
- odbijanie, któremu towarzyszy kwaśny lub gorzki posmak,
- naprzemienne zaparcia i biegunki,
- uczucie pełności i wzdęcia.
W początkowej fazie choroby możliwe jest zredukowanie nieprzyjemnych objawów wrzodów np. poprzez spożycie pokarmów i napojów zobojętniających kwas solny, jednak jest to jedynie działanie doraźne i przynoszące krótkotrwałą ulgę.
Ważne: objawy podobne do opisanych powyżej mogą powodować także inne schorzenia, m.in. choroba niedokrwienne serca (bóle w nadbrzuszu, pieczenie za mostkiem), refluks, zator tętnicy płucnej, tętniak aorty brzusznej oraz nowotwory układu pokarmowego, więc zawsze wskazana jest szybka konsultacja lekarska w celu wykluczenia innych przyczyn uciążliwych objawów i wdrożenia prawidłowego leczenia.
Podstawową zasadą profilaktyki jest prowadzenie higienicznego trybu życia i ograniczenie stresu. Kluczowe jest też stosowanie zdrowej diety oraz wykonanie badań w kierunku zakażenia bakterią Helicobacter pylori.
Czytaj też:
Dobra wędlina to ta najdroższa? Podpowiadamy, na co zwrócić uwagę podczas zakupów