Jelito cienkie to najdłuższa część układu pokarmowego. Pełni ważne funkcje w organizmie, odpowiadając m.in. za wchłanianie substancji odżywczych z pożywienia. Jak i pozostałe części układu pokarmowego, tak i ono może być podatne na występowanie stanów zapalnych oraz różnych chorób. Co warto wiedzieć o jelicie cienkim i jak je wesprzeć, by funkcjonowało prawidłowo?
Czym jest jelito cienkie?
Jelito cienkie to część układu pokarmowego, która u osoby dorosłej osiąga średnio 6 metrów długości, choć może być zarówno krótsza, jak i dłuższa. Znajduje się pomiędzy żołądkiem a jelitem grubym i pełni ważne role w trawieniu pokarmów, produkcji soków żołądkowych oraz wchłanianiu składników odżywczych.
Budowa
W skład jelita cienkiego wchodzi:
- dwunastnica
- jelito czcze
- jelito kręte
Składają się na nie błona śluzowa, kosmki jelitowe oraz mięśniówka gładka.
Dwunastnica
Dwunastnica jest pierwszą częścią jelita cienkiego, ale też najkrótszą – ma około 25 centymetrów długości. Zbudowana jest z czterech części: górnej, dolnej, zstępującej i wstępującej.
Magazynuje ona soki z dwunastnice i soki trzustkowe, które biorą udział w trawieniu substancji odżywczych, a także przesuwa żywność do dalszych części układu pokarmowego.
Jelito czcze
Jelito czcze jest o wiele dłuższe – może osiągać nawet 3 metry długości. To ono odpowiada za trawienie pokarmów.
Jelito kręte
Jelito kręte to ostatni odcinek układu pokarmowego. Ma około 3 metrów długości. Znajduje się w prawej części układu pokarmowego i razem z jelitem czczym pełni ważne funkcje w syntezie składników odżywczych.
Funkcje jelita cienkiego
Jelito cienkie odpowiada za:
- trawienie pokarmów
- wchłanianie substancji odżywczych, czyli witamin, mikroelementów, tłuszczy, białek
- produkcję soków żołądkowych
Choroby
Tak jak pozostałe części układu pokarmowego, tak i jelito cienkie jest narażone na występowanie chorób. Do najczęstszych z nich należą m.in. celiakia, wrzody, zespół krótkiego jelita, zespół ślepej pętli oraz choroby nowotworowe.
Celiakia
Celiakia to choroba autoimmunologiczna, której nie da się wyleczyć. Można jednak ją kontrolować pod warunkiem stosowania odpowiedniej diety. Celiakia objawia się silną nietolerancją glutenu, która daje objawy ze strony układu pokarmowego. Mogą pojawić się bóle brzucha, biegunki, zaparcia, wzdęcia, refluks żołądkowo-przełykowy, wymioty, a nawet migreny. Aby kontrolować chorobę, konieczne jest zachowanie diety, która wyklucza wszystkie pokarmy zawierające gluten.
Wrzody
Wrzody mogą występować w dwunastnicy lub w żołądku. Objawiają się problemami trawiennymi, dolegliwościami bólowymi, niekiedy nawet krwawymi wypróżnieniami. Lekkostrawna dieta, wyeliminowanie produktów wysoko przetworzonych, fast foodów, używek czy alkoholu pozwala wyleczyć rany powstałe w przewodzie pokarmowym. Konieczne jest jednak bezwzględne jej przestrzeganie.
Zespół krótkiego jelita
Zespół krótkiego jelita to choroba, w której jakiś odcinek jelita cienkiego nagle przestaje prawidłowo działać. To oznacza, że nie wchłaniają się prawidłowo substancje odżywcze, co grozi wystąpieniem niedoborów w organizmie. Zespół krótkiego jelita najczęściej objawia się biegunkami i zaburzeniami w gospodarce elektrolitowej. Wymaga hospitalizacji, ponieważ w krótkim czasie może doprowadzić do śmierci pacjenta.
Zespół ślepej pętli
Inna nazwa tego schorzenia to zespół rozrostu bakteryjnego. Występuje, gdy jelito czcze przestaje pracować prawidłowo, przez co zaczynają się w nim namnażać bakterie. Mogą one powodować problemy z syntezą składników odżywczych, przede wszystkim tłuszczy oraz witamin z grupy B. Leczenie najczęściej polega na długotrwałej antybiotykoterapii.
Choroby nowotworowe
Nowotwory jelita cienkiego mogą powodować bóle brzucha, problemy z wchłanianiem składników odżywczych, nudności, wymioty, a także utratę masy ciała. Mogą doprowadzić nawet do perforacji jelita i spowodować jego niedrożność. Wymagają leczenia u onkologa i często usunięcia chorego fragmentu jelita (np. laparoskopowo).
Czytaj też:
Kamica pęcherzyka żółciowego. Przyczyny i objawy kamicy żółciowej