Na rynku dostępne są różne rodzaje ciśnieniomierzy, które pozwalają na badanie ciśnienia tętniczego w warunkach domowych. Urządzenia te różnią się pod względem mechanizmu działania, a także marginesu błędu pomiaru. W przypadku pomiarów ciśnienia tętniczego, które są wykonywane profilaktycznie u osoby zdrowej, nie jest konieczne korzystanie z ciśnieniomierza lekarskiego. Jeżeli cierpimy na nadciśnienie tętnicze, musimy mieć pewność, że aparat do mierzenia ciśnienia, z którego korzystamy, nie wprowadzi nas w błąd, pokazując nieprawidłową wartość ciśnienia tętniczego, co może wpływać na efekty leczenia.
Jaki ciśnieniomierz wybrać?
Warto przede wszystkim zwrócić uwagę na jakość ciśnieniomierza. Zarówno w celach profilaktycznych, jak i w celu monitorowania efektów terapii niezbędne jest korzystanie z certyfikowanego urządzenia. Wysokiej jakości ciśnieniomierze dostępne są w aptekach i sklepach medycznych. Urządzenia, które możemy kupić m.in. na portalach aukcyjnych lub w supermarketach, za kilkanaście czy kilkadziesiąt złotych, nie są dobrym wyborem. Korzystając z takiego urządzenia, nie mamy pewności, że pokazuje on zgodne z prawdą wartości ciśnienia tętniczego. Ciśnienie krwi jest ważnym wskaźnikiem diagnostycznym, który wiele mówi o ogólnym stanie naszego zdrowia, dlatego najlepiej korzystać z profesjonalnego ciśnieniomierza, który gwarantuje dokładne pomiary.
Warto dowiedzieć się więcej na temat dostępnych w aptekach i w sklepach medycznych rodzajów ciśnieniomierzy, bo pomoże to dokonać właściwego wyboru urządzenia, którym będziemy dokonywali pomiarów ciśnienia tętniczego krwi.
Kto powinien mieć w domu ciśnieniomierz?
Ciśnieniomierz nie jest urządzeniem, z którego powinny korzystać jedynie osoby starsze. Każdy z nas powinien mieć go w swoim domu, aby móc sprawdzić wartość ciśnienia tętniczego np. w sytuacji gorszego samopoczucia. Warto pamiętać, że zagrożeniem dla zdrowia jest nie tylko nadciśnienie tętnicze, ale także niedociśnienie tętnicze. Dokonując regularnych pomiarów ciśnienia tętniczego, możemy rozpocząć leczenie związanych z nim schorzeń na wczesnym etapie ich rozwoju.
Czynniki ryzyka rozwoju nadciśnienia
Zarówno nadciśnienie tętnicze, jak i niskie ciśnienie krwi wywołują niespecyficzne objawy, co jest dodatkowym zagrożeniem dla naszego zdrowia. Regularne mierzenie ciśnienia tętniczego w warunkach domowych zalecane jest dla osób, które ukończyły 45. rok życia i znajdują się w grupie ryzyka rozwoju nadciśnienia oraz wszystkich osób, które ukończyły 55. rok życia.
Ryzyko rozwoju nadciśnienia tętniczego zwiększają m.in. nadwaga i otyłość, siedzący tryb życia, palenie papierosów i częste picie alkoholu oraz obciążenia genetyczne. Szczególnie narażone na rozwój nadciśnienia tętniczego są osoby starsze, dlatego w tej grupie korzystanie z ciśnieniomierza jest wręcz niezbędne.
Kryteria wyboru ciśnieniomierza
Wybór ciśnieniomierza powinien uwzględniać kilka ważnych kryteriów, które pozwalają dopasować sprzęt medyczny do indywidualnych potrzeb pod względem funkcjonalności.
Ważne kryteria wyboru ciśnieniomierza to:
- cel mierzenia ciśnienia – profilaktyka lub monitorowanie efektów leczenia,
- wygoda użytkowania (tutaj ważny może być wiek i stan zdrowia osoby, która ma korzystać z ciśnieniomierza),
- dodatkowe funkcje np. wykrywanie arytmii serca, czujnik ruchu, czujnik prawidłowego założenia rękawa ciśnieniomierza, pamięć pomiarów.
Jeżeli zdecydujemy się na wyrób medyczny, czyli ciśnieniomierz, który przeszedł liczne badania i uzyskał certyfikaty, możemy mieć pewność, że nie tylko będzie on dokładny, ale także posłuży przez długi czas.
Rodzaje ciśnieniomierzy
Ważnym kryterium wyboru jest także rodzaj ciśnieniomierza. Do wyboru są następujące możliwości:
- ciśnieniomierze ręczne ze stetoskopem – w tym: ciśnieniomierz zegarowy i ciśnieniomierz kolumnowy,
- ciśnieniomierze elektroniczne – w tym: ciśnieniomierz półautomatyczny, ciśnieniomierz automatyczny (naramienny) i ciśnieniomierz nadgarstkowy.
Każdy z powyższych ciśnieniomierzy ma swoje wady i zalety. Jeżeli chcemy mierzyć ciśnienie krwi w warunkach domowych, to powinniśmy zwrócić uwagę na łatwość obsługi, bo np. w przypadku ciśnieniomierzy ręcznych niezbędna jest pomoc drugiej osoby podczas mierzenia ciśnienia. Jeśli więc mieszkamy sami, to nie będzie dobry wybór.
Ciśnieniomierze ręczne ze stetoskopem (ciśnieniomierz kolumnowy i ciśnieniomierz zegarowy)
Ciśnieniomierze zegarowe i kolumnowe to urządzenia medyczne stosowane do profesjonalnego pomiaru ciśnienia tętniczego np. w przychodniach. Urządzenia te zapewniają wiarygodne pomiary, jednak ich obsługa jest skomplikowana. Z tego względu do domowego zastosowania najczęściej wybierany jest ciśnieniomierz elektroniczny.
Ciśnieniomierze elektroniczne (półautomatyczne i automatyczne)
Do ciśnieniomierzy elektronicznych zaliczamy ciśnieniomierze półautomatyczne oraz automatycznie dokonujące pomiaru elektroniczne ciśnieniomierze naramienne i ciśnieniomierze nadgarstkowe. Przy czym modele naramienne są znacznie dokładniejsze od nadgarstkowych.
Ciśnieniomierze automatyczne – ciśnieniomierz naramienny
Ciśnieniomierz naramienny to prosty w obsłudze aparat do pomiaru ciśnienia tętniczego w warunkach domowych. Ciśnieniomierz automatyczny naramienny składa się z aparatu z wyświetlaczem oraz mankietu, który połączony jest z aparatem za pomocą rurki. Ciśnieniomierz naramienny dokonuje pomiaru ciśnienia krwi po naciśnięciu guzika – założony na przedramię mankiet sam się pompuje, a po dokonaniu pomiaru aparat usuwa powietrze z mankietu. Użytkownik może sprawdzić na wyświetlaczu wynik pomiaru ciśnienia – ciśnieniomierz naramienny w wersji podstawowej pozwala sprawdzić wartość ciśnienia skurczowego, ciśnienia rozkurczowego oraz pulsu.
Ciśnieniomierz naramienny to sprzęt medyczny, który wykonuje dokładne pomiary, jednak trzeba pamiętać, że mankiet musi zostać odpowiednio założony pomiędzy łokciem i ramieniem na wysokości serca. Ciśnieniomierz naramienny zakładamy na rękę dominującą – u osób praworęcznych na rękę prawą, a u leworęcznych na lewą. Osoby oburęczne mogą dokonywać pomiarów na jednej i drugiej ręce.
Ciśnieniomierze naramienne – zalety:
- bezpieczeństwo stosowania,
- dokładne pomiary,
- w pełni automatyczne działanie,
- krótki czas dokonywania pomiaru,
- prosta obsługa,
- pamięć pomiarów,
- możliwość wyboru rozmiaru mankietu.
Ciśnieniomierz naramienny to dobry wybór m.in. dla osób starszych, które mogą bez problemu same dokonać pomiaru ciśnienia i sprawdzić jego wartość, korzystając z funkcji pamięć pomiarów, gdy np. zapomną wpisać wynik pomiaru do specjalnego dzienniczka.
Ciśnieniomierz naramienny może być wyposażony w dodatkowe funkcje np. wykrywanie arytmii i innych nieprawidłowości w pracy serca, a także pulsoksymetr (który wiele osób wykorzystywało w czasie pandemii COVID-19).
Ciśnieniomierze automatyczne – ciśnieniomierz nadgarstkowy
Ciśnieniomierz nadgarstkowy dokonuje pomiaru na nadgarstku ręki dominującej. Polecany jest m.in. dla osób młodych oraz osób, których obwód przedramienia utrudnia korzystanie z ciśnieniomierza naramiennego. I w tym przypadku mamy do czynienia z aparatem, który sam dokonuje pomiarów, ma pamięć pomiarów oraz może być wyposażony w dodatkowe funkcje.
Jak mierzyć ciśnienie tętnicze krwi?
Pomiarów ciśnienia nie należy wykonywać po wysiłku fizycznym, spożyciu napojów z kofeiną, obfitym posiłku, a także po spożyciu alkoholu i wypaleniu papierosa. Aby wynik był wiarygodny, trzeba dokonać pomiaru po spoczynku oraz unikać przed badaniem stresu. Sprawdzając ciśnienie, warto znać nowe normy ciśnienia tętniczego, by móc przeanalizować wynik.
Czytaj też:
Niespodzianki profilaktyczne od NFZ. Akcja w całej PolsceCzytaj też:
Nadciśnienie tętnicze – rodzaje, przyczyny, objawy i leczenie
Źródła:
- J. Wiliński, D. Czarnecka, G. Bilo, G. Dymek, Ł. Klima, A. Kusiak, P. Palacz, „Przestrzeganie zasad prawidłowego pomiaru ciśnienia tętniczego przez chorych na nadciśnienie tętnicze w praktyce samodzielnych pomiarów ciśnienia tętniczego (SBPM)”, Arterial Hypertension 2007, vol. 11, no 1, s. 53–59
- Jan W. Pęksa, „Prawidłowe wykonywanie pomiarów ciśnienia tętniczego w gabinecie lekarskim”, Lekarz POZ 2/2022, s. 130-136