Jak radzić sobie z żałobą podczas świąt, czyli w czasie, w którym kontrast między wewnętrznym smutkiem a radością dookoła jest tym bardziej dojmujący? To pytanie aktualne zwłaszcza w czasie pandemii COVID-19, ponieważ do grudnia 2020 roku umarły z tego powodu ponad 2 miliony osób na całym globie. A przecież ludzie nie przestali odchodzić z tego świata również z innych powodów...
Nie miej zbyt wygórowanych oczekiwań
Pomóc w przetrwaniu świąt może świadomość, że w tym roku i tak będą one obchodzone skromniej niż w latach poprzednich. Większość osób spędzi je wyłącznie w gronie najbliższej rodziny, siedząc w domu, nigdzie nie wychodząc. Warto podejść do tych świąt jak do wakacji – w końcu po angielsku zamiast terminu „Boże Narodzenie”, kojarzącego się wyłącznie z chrześcijaństwem, używa się właśnie słowa „holidays”, czyli wakacje. A w czasie wolnym nie trzeba robić nic nadzwyczajnego, wystarczy po prostu odpoczywać.
Co więcej, jak zauważa Sherry Cormier, psycholożka zajmująca się właśnie przeżywaniem żałoby, tak naprawdę często bardziej przejmujemy się przez kilka tygodni przed Bożym Narodzeniem, jak te świąteczne dni przetrwamy niż rzeczywiście cierpimy później w święta. Pomóc może więc niemyślenie o tym, że będzie gorzej niż na co dzień...
Zmodyfikuj sposób obchodzenia świąt
Osoba pogrążona w żałobie żyje jakby w dwóch rzeczywistościach: z jednej strony tęskni za bliskim, który odszedł, z drugiej – wciąż ma wokół siebie resztę rodziny i chciałaby z nią świętować. Aby to jak najmniej boleśnie pogodzić, warto zmodyfikować sposób obchodzenia świąt, np. zrezygnować z uroczystego otwierania prezentów pod choinką i zrobić to wcześniej, w wigilię rano lub np. wesprzeć finansowo organizację, której działalność była bliska zmarłej osobie, zaangażować się w wolontariat.
Naucz się wyznaczać granice
Pamiętaj również, że nie musisz dostosowywać się do oczekiwań innych. Choć to trudne, spróbuj w delikatny, ale stanowczy sposób powiedzieć, że niestety w tym roku nie masz ochoty na śpiewanie kolęd (jeśli oczywiście rzeczywiście tak jest). Pamiętaj również, że inni twoi bliscy też przeżywają żałobę i mogą mieć inne na nią spojrzenie i niekiedy zupełnie niechcący sprawić ci przykrość.
Żal współistnieje z innymi emocjami
Nie musisz cały czas okazywać radości, a sama radość i żałoba są jak yin i yang. Ponadto, jeśli np. rano dasz upust swoim emocjom i pozwolisz sobie popłakać, istnieje większa szansa, że wieczorem będziesz się czuć lepiej. Z drugiej strony, może ci się wydawać, że czujesz się aż za dobrze chwilami spędzonym z bliskimi, że to aż nie wypada. Tymczasem wypada jak najbardziej, bo to nie oznacza, że nie kochałeś zmarłego bliskiego. Poza tym, żałoba często wiąże się z szokiem i znieczuleniem. To taki mechanizm przetrwania. Dopiero po jakimś czasie może zacząć do ciebie docierać, co naprawdę się stało.