Jeśli masz piątkę znajomych, jeden z nich statystycznie będzie osobą wysoko wrażliwą. Według dr Elaine N. Aron, ekspertki w dziecinie psychologii i autorki książek o wysoko wrażliwych, osób mających takie cechy jest nawet 20% w skali ogólnej populacji. 70% z nich może być introwertykami, chociaż nie jest to zawsze skorelowane. Ale czym tak naprawdę jest wysoka wrażliwość?
Wysoka wrażliwość jako wyjątkowe odbieranie rzeczywistości
W Polsce badania na ten temat trwają dopiero od ok. 25 lat. Znacznie bogatsza jest literatura amerykańska. W 1996 wspomniana dr Elaine N. Aron napisała książkę Wysoko wrażliwi ludzie, definiując tę grupę jako „urodzonych z wyraźną cechą biologiczną, która predysponuje ich do przetwarzania i rozumienia informacji na głębszym poziomie”. Odznaczają się oni większą reaktywnością emocjonalną, fizyczną i sensoryczną, ale i też rozbudowanym życiem wewnętrznym.
Wrażliwość na przetwarzanie sensoryczne jest również czasami mylona ze stanem zwanym zaburzeniem przetwarzania sensorycznego. Jednak nieprawidłowości w przetwarzaniu bodźców wymagają terapii, zaś WWO uważa się po prostu za cechę, a nie dysfunkcję.
Jakie cechy wspólne mają wysoko wrażliwi?
Przytłoczenie przez bodźce zmysłowe
Hałaśliwe tłumy, głośne dźwięki, mocne światła – wszystko to może zadziałać „jak płachta na byka” na osobę wysoko wrażliwą.
Głębokie poruszenie pięknem
Osoba wysoko wrażliwa umie się zachwycić pięknem natury, sztuki, muzyki. Ponieważ mocno odbiera rzeczywistość, będzie także zdruzgotana złem i niesprawiedliwością.
Będzie otwierać się tylko przed zaufanymi ludźmi
Ponieważ nie przepada za powierzchownymi rozmowami, będzie otwierać się tylko przed zaufanymi ludźmi.
Poczucie potrzeby przestoju
Zwłaszcza w gorączkowe dni osoba wysoko wrażliwa potrzebuję wycofać się do cichej, znajomej przestrzeni, aby poczuć się lepiej.
Posiadanie bogatego i złożonego życia wewnętrznego
Osoby wysoko wrażliwe to często artyści, marzyciele, ludzie kreatywni. Mają głębokie przemyślenia na wiele tematów i bogate życie wewnętrzne.
Korzyści z bycia WWO
Osoba, która dobrze pojmie swoją wyjątkową wrażliwość, może odnieść na tym polu wiele korzyści. Większość WWO to z natury świetni słuchacze i obserwatorzy otaczającej rzeczywistości. Są empatyczni, szybko wyczuwają nastroje innych. Ponieważ nie mają żadnej satysfakcji w toczeniu konfliktów i sporów, będą zawsze nastawieni na rozwiązywanie problemów. Cechuje ich niespotykana wręcz intuicja, która kieruje ich w przyjazne otoczenie. W przypadku takich osób emocjonalne „dołki” mogą być bardziej dotkliwe, ale wzloty potrafią cieszyć bardziej.
Mitem jest, że wysoko wrażliwe są tylko kobiety. „Generalnie mężczyznom o wiele trudniej jest być wrażliwym niż kobietom, ponieważ zakłada się, że kobiety będą bardziej wrażliwe. W przypadku mężczyzn bardziej zależy to od tego, jak wyglądają i jak chcą się przedstawiać” – tłumaczy dr Elaine N. Aron.
To z czym wysoko wrażliwi muszą sobie poradzić, to nauka mówienia „nie”. Chcąc spełniać oczekiwania innych, mogą bagatelizować własne potrzeby. Stają się wobec siebie krytyczni i nazbyt wymagający. W sytuacjach konfliktowych mogą reagować dużym stresem i uniesieniem. Relaks powinien być wpisany w ich codzienne zadania! Dzięki temu lepiej radzą sobie z emocjami i mogą być bardziej produktywni.
Czytaj też:
Twoje dziecko jest agresywne? Być może cierpi na nadwrażliwość słuchową