Proces mentalnego analizowania przeszłych działań, aby zobaczyć, co należało zrobić inaczej, nazywa się „myśleniem kontrfaktycznym”. Myślenie kontrfaktyczne to mentalny proces wyobrażania sobie wyniku lub scenariusza innego niż to, co faktycznie się wydarzyło.
Każdy z nas angażuje się w pewien poziom samoobronnego myślenia, twierdzi autor badania Satoris Howes, badacz z OSU-Cascades z OSU College of Business. Zwykle przypisujemy sukces naszym własnym wysiłkom, ale nasze niepowodzenia obwiniamy siłami zewnętrznymi – często obwiniając niepowodzenia innych ludzi ich własnymi brakami.
„Ale narcyzi robią to częściej, ponieważ myślą, że są lepsi od innych” – powiedział Howes. „Nie słuchają rad innych ludzi, nie ufają opiniom innych”.
Kim jest narcyz?
Narcyzm jest zwykle definiowany jako wiara we własną wyższość i uprawnienia, a narcyzi uważają, że są lepsi i bardziej zasługują na to niż inni.
Badanie, opublikowane niedawno w Journal of Management, składało się z czterech odmian tego samego eksperymentu z czterema różnymi grupami uczestników, w tym studentami, pracownikami i menedżerami z dużym doświadczeniem w zatrudnianiu. Jeden z czterech został przeprowadzony w Chile z uczestnikami hiszpańskojęzycznymi.
Uczestnicy najpierw przystąpili do testu oceniającego ich narcyzm, prosząc ich o dokonanie wyboru spośród par zdań („Myślę, że jestem wyjątkową osobą” w porównaniu z „Nie jestem lepszy ani gorszy od większości ludzi”). W pierwszej z czterech odmian przeczytali następnie kwalifikacje hipotetycznych kandydatów do pracy i musieli wybrać, kogo zatrudnić. Po dokonaniu wyboru otrzymali szczegółowe informacje na temat tego, jak ten hipotetyczny pracownik radzi sobie w pracy, i oceniono, w jakim stopniu zaangażowali się w „myślenie alternatywne”, czy podjęli właściwą decyzję.
Te cztery warianty wykorzystywały różne metody do analizy, w jaki sposób na myślenie alternatywne wpłynęło uprzedzenie z perspektywy czasu, czyli tendencja do wyolbrzymiania z perspektywy czasu tego, co faktycznie wiedzieliśmy. Badacze przytaczają przykład prezydenta Donalda Trumpa, który w 2004 roku powiedział, że „przewidział wojnę w Iraku lepiej niż ktokolwiek inny”.
Autorzy zauważają, że wcześniejsze badania wykazały, że uprzedzenia z perspektywy czasu są często odwracane jako forma samoobrony, gdy prognoza okazuje się niedokładna – np. Trump powiedział w 2017 r., Że „Nikt nie wiedział, że opieka zdrowotna może być tak skomplikowana” po niepowodzeniu przedstawić skuteczną alternatywę dla ustawy o przystępnej cenie.
W badaniu OSU naukowcy odkryli, że kiedy narcyzi prawidłowo przewidywali wynik, uważali, że jest on bardziej przewidywalny niż osoby nie-narcyzi („Wiedziałem to od początku”); a kiedy przewidywali niepoprawnie, czuli, że wynik jest mniej przewidywalny niż nienarcyzi („Nikt nie mógł się domyślić”).
Tak czy inaczej, narcyzi nie czuli, że muszą robić coś inaczej lub angażować się w samokrytyczne myślenie, które mogłoby mieć pozytywny wpływ na przyszłe decyzje.
„Padają ofiarą uprzedzeń z perspektywy czasu i nie uczą się z tego, kiedy popełniają błędy. A kiedy robią wszystko dobrze, nadal się nie uczą” – powiedział Howes.
Narcyzi często awansują w szeregach organizacji, ponieważ emanują całkowitą pewnością siebie, przypisują sobie sukcesy innych i odwracają winy od siebie, gdy coś pójdzie nie tak, powiedział Howes.
Czytaj też:
Jakie błędy dietetyczne popełniają chorzy na cukrzycę typu 2