Eksperci szacują, że co trzeciemu przypadkowi raka piersi można zapobiec poprzez zmiany stylu życia. Modyfikacje te obejmują między innymi takie podstawowe sprawy, jak kontrola wagi, aktywność fizyczna, odżywianie i spożywanie alkoholu. Najnowsze badania dotyczące zarządzania ryzykiem i najbardziej aktualne zalecenia dotyczące stylu życia zostaną zaprezentowane podczas dorocznego spotkania The North American Menopause Society (NAMS) w Chicago, w dniach 25-28 września 2019 r.
Czytaj też:
Rak piersi a dieta – jak jedzenie wpływa na rozwój nowotworu?
Rak piersi zabija powoli
Rak piersi wciąż jest najczęściej występującym rodzajem nowotworu wśród kobiet na całym świecie. Przeprowadzono już sporo badań dotyczących zapobiegania rakowi piersi, z których wiele prowadzi do tego samego wniosku: modyfikacje stylu życia zapewniają najlepszą i najłatwiejszą do wprowadzenia i stosowania formę prewencji.
W 2018 r. Światowy Fundusz Badań nad Rakiem i Amerykański Instytut Badań nad Rakiem zaktualizowały zalecenia dotyczące zapobiegania rakowi piersi podzielone według statusu menopauzy. Zalecenia obejmowały niektóre z najlepiej modyfikowalnych elementów ryzyka raka piersi, zwłaszcza w kwestii ćwiczeń, diety, alkoholu i karmienia piersią.
Czytaj też:
Miałaś raka piersi? Badanie krwi może pomóc przewidzieć nawrót choroby
Obserwacje dotyczące nowotworów
Zbiorowe zalecenia zostały oparte na szeregu potwierdzonych faktów:
-
U kobiet po menopauzie ryzyko raka piersi jest 1,5 do 2,0 razy większe, jeśli kobieta jest otyła
-
Sugeruje się, że tłuszcz zgromadzony w ciele zwiększa ryzyko raka w wyniku hiperinsulinemii, zwiększonego poziomu estradiolu i stanu zapalnego
-
Centra Kontroli i Prewencji Chorób szacują, że sama aktywność fizyczna może zapobiec jednemu z ośmiu przypadków raka piersi
-
Alkohol jest czynnikiem rakotwórczym, który można przypisać 6,4 procentom przypadków raka piersi
-
Każda ilość alkoholu zwiększa ryzyko raka piersi i im więcej kobieta pije, tym wyższe jest ryzyko raka piersi
- W ramach projektu dotyczącego raka z 2017 r. zaobserwowano istotną odwrotną zależność między spożyciem warzyw innych niż skrobiowe a niższym ryzykiem raka piersi.
Czytaj też:
Mężczyzno, idź na mammografię! Też możesz mieć raka piersi
Lekarze mówią...
„Biorąc pod uwagę skalę występowania raka piersi i zgromadzone dowody wspierające profilaktykę jako najbardziej opłacalną, długoterminową strategię zmniejszania ryzyka raka piersi, edukacja w zakresie stylu życia skoncentrowana na zaleceniach Amerykańskiego Instytutu Badań nad Rakiem powinna być stałym punktem kontroli lekarskich” – poinformowała dr Kling.
„Ta prezentacja powinna dostarczyć wielu cennych informacji dla lekarzy, którzy są w stanie pomagać kobietom w praktykowaniu zdrowszego stylu życia, co z kolei zmniejsza ryzyko zachorowania na raka piersi” – podała dr Stephanie Faubion, dyrektor medyczna NAMS.
Jak obniżyć ryzyko zachorowania na nowotwory?
Unikaj chemikaliów
Staraj się wybierać jak najbardziej naturalne kosmetyki do ciała. Parabeny są popularnymi substancjami chemicznymi stosowanymi w szamponach, płynach, kosmetykach i tym podobnych. Dodatkowo, postaraj się ograniczyć ilość chemii i detergentów w domu. Wdychanie rożnych substancji może sprzyjać chorobom płuc, w tym rozwojowi nowotworów.
Postaw na zdrową dietę
Sposób odżywiania jest kluczowy, jeśli chodzi o profilaktykę raka. Wielokrotnie wykazano np. że dieta bogata w błonnik pokarmowy znacznie zmniejsza ryzyko rozwoju raka jelita grubego. Ponadto owoce i warzywa są doskonałym źródłem nie tylko witamin, ale także antyoksydantów, które skutecznie walczą z wolnymi rodnikami, powodującymi uszkodzenia komórek, stres oksydacyjny i szybsze starzenie się skóry.
Panuj nad stresem
Intensywny stres, odczuwany przez dłuższy okres działa destrukcyjnie na organizm z różnych powodów. M.in. sprzyja zaburzeniom hormonalnym, prowadzi do niedoborów snu, nadwagi, chorób serca, spadku odporności, ogólnego wyniszczenia organizmu. Wszystkie te elementy sprzyjają rozwojowi raka.
Opalaj się z umiarem
Nadmierna ekspozycja na promienie ultrafioletowe słońca może powodować raka skóry. Nie oznacza to jednak, że lepiej w ogóle zrezygnować z przebywania na słońcu. Nasz organizm go potrzebuje, by mógł produkować cenną witaminę D. Aby promienie słoneczne nam nie szkodziły, musimy pamiętać o kremach z filtrem, okularach przeciwsłonecznych i regularnych kontrolach u dermatologa.
Ogranicz spożywanie mięsa
Ogranicz ilość spożywanego tłuszczu zwierzęcego, w tym masła i smalcu. Zastąp je zdrowymi tłuszczami, takimi jak awokado, kokos i oliwka. Unikaj wędlin zawierających azotany i smażonych potraw.
Rzuć palenie
To jedno z najważniejszych zaleceń. Pamiętaj także, by chronić się przed smogiem. Zwiększa on nie tylko ryzyko rozwoju raka płuc, ale także nowotworów w obrębie jamy ustnej.
Uprawiaj sport
Aktywność fizyczna redukuje przede wszystkim ryzyko zachorowania na raka jelita grubego, ale to nie wszystko. Sport pomaga utrzymać prawidłową masę ciała, a to jeden z czynników, które pozwalają nam zachować zdrowie na wielu płaszczyznach. Najczęstszymi rodzajami nowotworów, które wiążą się z nadwagą, są nowotwory rozwijające się w obrębie macicy, nerek i przełyku. Masa ciała jest zdecydowanie powiązana z tym, co jemy.
Ogranicz alkohol
Nadmierne spożycie alkoholu jest czynnikiem ryzyka, w tym m.in. raka jelita grubego czy przełyku. Picie i palenie w tym samym czasie zwiększają ryzyko jeszcze bardziej. Picie alkoholu może pomóc chemikaliom tytoniowym dostać się do komórek jamy ustnej, gardła i przełyku. Alkohol także utrudnia komórkom naprawianie uszkodzeń spowodowanych przez tytoń.
Unikaj ryzykownych kontaktów seksualnych
Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV) może powodować wiele rodzajów nowotworów, takich jak rak szyjki macicy, odbytnicy, gardła środkowego gardła, raka pochwy, sromu i prącia. HPV to wirus przenoszony drogą płciową, który rozprzestrzenia się poprzez kontakt skóra-skóra.
Wykonuj badania profilaktyczne
Np. kolonoskopię, cytologię czy RTG płuc. W przypadku raka piersi ajważniejsza jest profilaktyka i samobadanie piersi. Każda kobieta powinna raz w miesiącu wykonywać badanie piersi, a raz w roku USG piersi. Starszym kobietom (już po 40. roku życia) zaleca się także wykonanie mammografii.