10 maja przypada Międzynarodowy Dzień Tocznia. W Polsce na tę chorobę cierpi przeszło 18 tysięcy osób, przy czym przyjmuje się, że z biegiem czasu liczby te będą rosnąć. Schorzenie częściej dotyka kobiet niż mężczyzn (stosunek wynosi 10: 1 w przypadku osób dorosłych i 5:1 w grupie dzieci i młodzieży poniżej 18 roku życia).
Jak manifestuje się toczeń?
Toczeń rumieniowo-układowy (TRU) daje o sobie znać na wielu rozmaitych płaszczyznach. Jedną z najbardziej charakterystycznych oznak tej choroby jest rumień na twarzy obejmujący część nosa i policzków (zwykle przybiera kształt motyla). TRU manifestuje się jednak nie tylko na skórze. Atakuje również układ nerwowy, mięśniowo stawowy i sercowo-naczyniowy. Może zaburzyć pracę całego organizmu. Jego najczęstsze objawy to:
- napady padaczkowe,
- uporczywe migrenowe bóle głowy, które nie ustępują nawet po przyjęciu silnych leków przeciwbólowych,
- owrzodzenie śluzówek jamy ustnej i nosa,
- podwyższona temperatura ciała (gorączka),
- nienaturalna utrata włosów, na przykład łysienie typu plackowatego,
- zaburzenia neurologiczne, w tym psychozy,
- nadwrażliwość na światło słoneczne,
- objaw Raynauda (sinienie i drętwienie palców).
Warto podkreślić, że objawy tocznia często są niespecyficzne (mogą występować w przebiegu wielu różnych schorzeń). Dlatego rozpoznanie TRU bywa utrudnione i zajmuje sporo czasu. Wymaga współpracy między kilkoma specjalistami z różnych dziedzin. W rezultacie leczenie choroby rozpoczyna się często zbyt późno. W przebiegu choroby często dochodzi do utraty sprawności i pogorszenia funkcji poznawczych związanych z zapamiętywaniem czy koncentracją.
TRU zwiększa ryzyko wystąpienia zaburzeń psychicznych
Toczeń rumieniowo-układowy sieje spustoszenie w całym organizmie. Zwiększa ryzyko rozwoju niewydolności nerek, zawału serca, chorób nowotworowych, a także – czego nie każdy jest świadomy – neurodegeneracyjnych, takich jak otępienie. Co więcej, przeprowadzone badania dowodzą, że osoby, u których zdiagnozowano toczeń częściej cierpią na depresję i zaburzenia lękowe. Wspomniane problemy zdrowotne często są następstwem nasilenia objawów choroby, a także postępującej niepełnosprawności. Należy zauważyć, że toczeń rumieniowo-układowy wiąże się również z dużym ryzykiem przedwczesnej śmierci.
Czytaj też:
Kiedy ból kręgosłupa może oznaczać raka nerki? To podstępny nowotwórCzytaj też:
Pokonała raka trzustki, dzięki wczesnemu wykryciu choroby. Jej uwagę zwrócił nietypowy objaw
Źródła:
- Anna Bogaczewicz, Jarosław Bogaczewicz, Tomasz Sobów (i inni), „Zaburzenia psychiczne w toczniu rumieniowatym układowym”, Aktualności Neurologiczne, l 2013, 13 (3), s. 168–178
- Agnieszka Daca, Ewa Bryl, „Toczeń rumieniowaty układowy — kryteria diagnostyczne i kliniczne skale oceny aktywności choroby — rys historyczny”, Forum Medycyny Rodzinnej 2013, tom 7, nr 5, s. 225–243
- Raport Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego, „Toczeń rumieniowaty układowy w Polsce. Medyczne i społeczne aspekty choroby oraz strategia leczenia”, kwiecień 2023