Włókniak to łagodna zmiana nowotworowa, która wywodzi się z tkanki łącznej. Nie jest powodem do zmartwień, bo nie ma tendencji do przeobrażania się w nowotwór złośliwy. Warto jednak wiedzieć, że wszelkie dodatkowe zmiany w obrębie włókniaków np. zaczerwienienie i obrzęk skóry, pojawienie się w ich okolicy nietypowych pieprzyków lub innych niepokojących objawów, trzeba skonsultować z dermatologiem.
Włókniak – co to jest?
Na naszej skórze wraz z wiekiem pojawiają się różne zmiany. Jedną z nich są włókniaki. To mylnie nazywane pieprzykami łagodne zmiany nowotworowe, które wywodzą się z tkanki łącznej i najczęściej nie powodują żadnych problemów zdrowotnych. Włókniaki tworzą się nie tylko na skórze. Mogą także powstawać na narządach wewnętrznych, jednak zdarza się to zdecydowanie rzadziej.
Zmiany te najczęściej pojawiają się u osób dorosłych, choć mogą także występować u dzieci i młodzieży. Duże włókniaki, powstające w widocznych lub często narażonych na uszkodzenia miejscach na ciele, powodują nie tylko dyskomfort, ale także bywają powodem kompleksów. Można je łatwo uszkodzić np. noszonym na szyi łańcuszkiem, ocierającą skórę odzieżą lub bielizną, co wywołuje ból oraz dość silne krwawienie. Włókniaki często występują w większych grupach na szyi, plecach, klatce piersiowej oraz pod pachami.
Rodzaje włókniaków
Wyróżniamy dwa rodzaje włókniaków. Włókniak miękki może występować jako pojedyncza zmiana skórna lub tworzyć skupiska. Często pojawia się pomiędzy 30. a 40. rokiem życia u kobiet i mężczyzn na szyi, na plecach, klatce piersiowej, pod pachami i w pachwinach. Wielkość większości włókniaków miękkich oscyluje w granicach kilku milimetrów, jednak czasami zmiana może nadmiernie przyrastać do nawet kilku centymetrów. Włókniaki miękkie często powstają w miejscach, które są systematycznie pocierane przez odzież, biżuterie i bieliznę.
Włókniak twardy jest zmianą, która zwykle nie występuje w skupiskach. Pojawia się często w miejscach urazu skóry np. zadrapania, a także w miejscu ukąszeń owadów. Może mieć także związek z przebytym zapaleniem mieszka włosowego, które objawia się ropną krostą, zaczerwienieniem i bólem. Włókniaki twarde mogą pojawiać się już u osób powyżej 20. roku życia, jednak najczęściej obserwowane są u osób, które ukończyły 40. rok życia. Włókniaki twarde najczęściej tworzą się na nogach, brzuchu oraz plecach.
Jak wygląda włókniak?
Włókniak miękki to stosunkowo wolno powiększająca się zmiana koloru cielistego lub brązowego. Przypomina ona swoim wyglądem przyczepiony do skóry mały guzek. Wraz ze wzrostem włókniaka zaczyna on coraz bardziej odstawać od powierzchni skóry oraz może zmieniać swój kształt. Włókniaki miękkie mają charakterystyczny wygląd – przypominają nitkowate twory lub zawieszone na cienkiej szypułce małe woreczki. Włókniaki twarde cechuje nieco inny wygląd – nie odstają one bardzo od powierzchni skóry. To niewielkie, twarde guzki koloru cielistego lub brązowego, które w dotyku nieco przypominają powstający na ranie strupek.
Dlaczego powstają włókniaki?
Wyróżniamy kilka przyczyn powstawania włókniaków. Jedną z nich jest występowanie tych zmian skórnych u członków bliskiej rodziny. Nie mają one jednak związku ze zmianami genetycznymi. W przypadku włókniaków miękkich czynnikiem warunkującym ich rozwój może być zespół metaboliczny. Włókniaki miękkie częściej występują u osób z nadwagą, otyłością oraz innymi chorobami dietozależnymi. Związek z powstawaniem włókniaków miękkich może mieć także drażnienie skóry np. jej obcieranie przez ciasny kołnierzyk, biustonosz bądź noszoną biżuterię. Włókniaki miękkie pod pachami bywają związane z usuwaniem owłosienia za pomocą powodującej uszkodzenia skóry golarki elektrycznej lub tradycyjnej maszynki do golenia.
Włókniaki twarde mogą powstawać w miejscach uszkodzenia skóry. Ich pojawienie się związane jest z nadmierną proliferacją fibroblastów, czyli zbyt intensywnym rozrastaniem się komórek odpowiedzialnych za produkcję kolagenu oraz elastyny.
Jak pozbyć się włókniaka?
Włókniaki miękkie nie stanowią zagrożenia dla życia, ale mogą być problemem natury estetycznej. Na szczęście można je usunąć i jest na to kilka możliwości:
- interwencja chirurgiczna – mechaniczne usuniecie zmiany poprzez wycięcie za pomocą nożyczek lub skalpela. Zabieg jest przeprowadzany w znieczuleniu miejscowym
- Interwencja kriochirurgiczna – zabieg wykonuje się przy użyciu strumienia ciekłego azotu u bardzo niskiej temperaturze. Pod jego wpływem włókniak zostaje wymrożony i odpada
- laser frakcyjny CO2 – zabieg podczas którego woda śródkomórkowa zmienia się w parę, dzięki czemu włókniak może „wyparować”.
- elektrokoagulacja włókniaka – włókniak usuwany jest przy użyciu prądu o wysokiej częstotliwości
Włókniaki twarde można usuwać w drodze interwencji chirurgicznej bądź iniekcji sterydowych. Odbywa się to pod okiem lekarza.