Trądzik różowaty to uciążliwa dermatoza, która obejmuje przede wszystkim skórę twarzy. Zmiany związane z trądzikiem różowatym mają podłoże zapalne. Ten i inne rodzaje trądziku wymagają specjalistycznego leczenia.
W przypadku długo utrzymujących się objawów trądziku różowatego mogą na skórze pojawić się także tzw. zmiany wtórne, do których zaliczamy obrzęk twarzy, popękane naczynka, grudki i krosty, a także zmiany przerostowe. Trądzik różowaty to dermatoza, która rozwija się w drugiej i trzeciej dekadzie życia. Zmiany związane z trądzikiem różowatym nie powstają w okresie nastoletnim. Charakterystyczne dla przebiegu trądziku różowatego jest pojawienie się w początkowym okresie choroby rumienia oraz niezbyt licznych wykwitów skórnych, a także zaostrzenie się objawów chorobowych pomiędzy czwartą i piątą dekadą życia.
Trądzik różowaty powoduje nie tylko dyskomfort związany ze stanem zapalnym oraz występowaniem rumienia, ale także jest defektem kosmetycznym, który obniża samoocenę. Warto dowiedzieć się więcej na temat jego objawów, przyczyn i sposobów leczenia, a także czynników, które mogą wpływać na pogorszenie się stanu cery.
Trądzik różowaty – podstawowe informacje o schorzeniu
Trądzik różowaty jest zapalną chorobą skóry twarzy. Związane z nim zmiany skórne rzadko pojawiają się w obrębie owłosionej skóry głowy, a także na szyi i dekolcie. Nie należy mylić trądziku różowatego z trądzikiem pospolitym, który występuje przede wszystkim u młodzieży.
Pierwszym objawem trądziku różowatego jest rumień przelotny, który z czasem przeobraża się w rumień stały. Trądzik różowaty pojawia się pomiędzy 20. a 30. rokiem życia. Rumień zlokalizowany jest na czole, policzkach oraz w okolicy brody. Trądzik różowaty to zapalna choroba skóry twarzy, która częściej diagnozowana jest u kobiet. Trzeba jednak wiedzieć, że trądzik różowaty występuje również u mężczyzn. Badania dowiodły, że u mężczyzn często ma on cięższy przebieg.
Czynniki ryzyka, które sprzyjają rozwojowi trądziku różowatego, to przede wszystkim zaburzenia endokrynologiczne m.in. w okresie ciąży oraz menopauzy, a także choroby tarczycy. Istotny wpływ na zwiększenie się ryzyka rozwoju trądziku różowatego mają także zaburzenia emocjonalne oraz nadpobudliwość psychoruchowa.
Trądzik różowaty częściej rozwija się u osób o jasnej karnacji. Wyróżniamy kilka typów trądziku różowatego. Zmiany charakterystyczne dla trądziku różowatego mają podłoże neurologiczne i są związane zaburzeniami w obrębie naczyń krwionośnych (zaburzenia naczynioworuchowe). W przebiegu choroby na skórze pojawiają się drobne, poszerzone naczynia krwionośne. Typowe dla trądziku różowatego jest uczucie pieczenia i palenia skóry twarzy, które może utrudniać normalne funkcjonowanie.
Wyodrębniono czynniki, które nasilają objawy trądziku różowatego. To m.in. spożywanie ciężkostrawnych potraw, ostre przyprawy, kawa, alkohol, palenie papierosów oraz przewlekły stres.
Przyczyny trądziku różowatego
Przyczyny trądziku różowatego nie zostały dokładnie poznane. Na podstawie badań i obserwacji klinicznych wyodrębniono kilka czynników, które sprzyjają rozwojowi tej zapalnej choroby skóry twarzy. Badania dowiodły, że bezpośrednią przyczyną trądziku różowatego są zaburzenia w obrębie układu nerwowego, które powodują nadmierną reaktywność naczyń krwionośnych. Zaburzenia naczynioworuchowe w początkowej fazie choroby powodują powstawanie krótko utrzymującego się rumienia. Na kolejnych etapach choroby rumień utrzymuje się coraz dłużej. Z czasem choroba wchodzi w fazę przewlekłą.
Na zaostrzenie się objawów choroby wskazują liczne drobne naczynia krwionośne, które widoczne są na skórze. Potocznie nazywane popękanymi naczynkami krwionośnymi lub pajączkami teleangiektazje, potwierdzają związek pomiędzy rozwojem choroby oraz zaburzeniami naczynioruchowymi.
Objawy trądziku różowatego nasilają wyszczególnione powyżej czynniki, czyli m.in. spożywanie alkoholu, palenie papierosów oraz stosowanie nieodpowiednio skomponowanej diety. Liczne popękane naczynia krwionośne na skórze twarzy często związane są również z nałogami – konieczne jest odpowiednie różnicowanie w tym kierunku.
Inne czynniki prowokujące rozwój choroby to między innymi zaburzenia hormonalne, do których zaliczamy zaburzenia miesiączkowania, a także zaburzenia hormonalne związane z menopauzą. Często trądzik różowaty wywołują niewłaściwie dobrane leki antykoncepcyjne, a także choroby tarczycy. Inne czynniki, które mogą spowodować trądzik różowaty, to np. Czynniki infekcyjne m.in. roztocza, które bytują na skórze, a także chorobotwórcze bakterie, które zasiedlają błonę śluzową żołądka. Ryzyko rozwoju trądziku różowatego zwiększa również nadpobudliwość emocjonalna oraz przewlekły stres.
Zaburzenia naczynioruchowe, które są obserwowane w przebiegu trądziku różowatego, mogą również wywoływać m.in. niektóre leki, czynniki fizyczne i czynniki chemiczne, a także inne oddziałujące na organizm czynniki, które są związane ze stanem fizjologicznym oraz ogólnym stanem zdrowia. Jednym z czynników, które sprzyjają rozwojowi choroby oraz nasilają związane z nią objawy, są nieodpowiednio dobrane kosmetyki do codziennej pielęgnacji. Bagatelizowanie problemu może doprowadzić do poważnych powikłań, dlatego też leczenie trądziku różowatego jest konieczne.
Ogólne objawy trądziku różowatego
Objawy tego schorzenia nie są początkowo specyficzne. Rumień przelotny może wskazywać na wiele różnych dolegliwości, które nie muszą dotyczyć bezpośrednio skóry. Często jest wywołany czynnikami zewnętrznymi i przemija po kilkunastu minutach. Rumień przelotny często pojawia się w obrębie skóry wrażliwej oraz może być objawem podrażnienia związanego np. ze stosowanymi kosmetykami. Wyróżniamy cztery podtypy choroby. Każdy z nich wywołuje nieco inne objawy kliniczne.
- Trądzik różowaty rumieniowo-teleangiektatyczny – typowe objawy w tym trądziku różowatym to: nawracający lub utrwalony rumień, poszerzone naczynia krwionośne, obrzęk twarzy oraz zmiany skórne w postaci łuszczenia się naskórka.
- Trądzik różowaty krostkowo-grudkowy – na ten podtyp wskazuje pojawienie się grudek i krost w obrębie rumienia, które są symetrycznie rozłożone w centralnej części twarzy. Warto wiedzieć, że zmiany skórne mogą być również objawem trądziku pospolitego – te typy trądziku mogą występować na skórze jednocześnie, jednak w przebiegu trądziku różowatego nie pojawiają się zaskórniki. Charakterystyczną cechą w tym trądziku różowatym jest brak popękanych naczynek. Stan zapalny powoduje złuszczanie się naskórka, a także obrzęk twarzy i zmiany przerostowe, czyli zgrubienia skóry.
- Trądzik różowaty oczny – charakteryzuje się niespecyficznymi objawami. W przebiegu choroby często występują: objawy oczne, świąd i pieczenie oczu, a także nawracające zapalenie spojówek i gradówka. Typowe dla trądziku różowatego typu ocznego są także dolegliwości związane z nadwrażliwością na światło.
- Trądzik różowaty guzkowy – schorzenie jest rzadko diagnozowane. Objawia się dominacją zmian przerostowych, które mogą powodować zniekształcenie twarzy. Zmiany skórne są niebolesne. W obrębie zmian przyrostowych widoczne są poszerzone ujścia gruczołów łojowych. Trądzik różowaty typu guzkowego praktycznie nie występuje u kobiet. Przebieg choroby jest ciężki. Zmiany skórne typowe dla tego typu trądziku lokalizują się na całej twarzy. Mogą obejmować również małżowiny uszne oraz powieki.
Trądzik różowaty – leczenie
Na sposób leczenia ma wpływ zarówno typ, jak i przebieg choroby. Czy można całkowicie wyleczyć trądzik różowaty? Niestety, w przypadku trądziku różowatego mamy do czynienia z chorobą nieuleczalną – leczenie jest objawowe. Ma ono na celu redukcję rumienia oraz poprawę ogólnego stanu skóry i samopoczucia chorego. Tradycyjne metody leczenia trądziku różowatego nie zawsze okazują się w tym przypadku skuteczne. Najlepszy efekt przynosi połączenie odpowiednio dobranego do potrzeb pacjenta leczenia farmakologicznego oraz właściwej pielęgnacji skóry (u osób z trądzikiem różowatym istotne jest dopasowanie kosmetyków do stanu cery) i unikanie czynników nasilających przebieg choroby.
Zminimalizować postęp choroby pozwala leczenie miejscowe. W leczeniu trądziku różowatego stosowany jest np. kwas azelainowy, nadtlenek benzoilu i sulfacetamid sodu. Leczenie miejscowe uwzględnia również stosowanie antybiotyków.
Warto wiedzieć, że istotny wpływ na leczenie miejscowe trądziku ma niezaostrzająca jego objawów pielęgnacja wrażliwej skóry, którą mogą podrażniać nie tylko preparaty myjące, ale także kosmetyki do makijażu. Niekiedy w leczeniu trądziku stosuje się również m.in. fototerapię, krioterapię i elektroterapię.
Czytaj też:
Czy można mieć trądzik w okresie menopauzy? Dowiedz się, jak pozbyć się zmian na skórzeCzytaj też:
Rogowacenie okołomieszkowe – przyczyny i objawy. Jak leczyć grudki i krostki na skórze?