Cykl miesiączkowy to nie tylko krwawienie, ale również wiele innych procesów, które zachodzą w organizmie kobiety. Mają one na celu przygotować organizm do zapłodnienia. Jak wygląda cykl miesiączkowy i co trzeba o nim wiedzieć?
Co to jest cykl miesiączkowy?
Cykl kobiecy (inaczej menstruacyjny lub owulacyjny) to regularnie powtarzające się procesy, do których co miesiąc dochodzi w kobiecym organizmie. Polegają one na przygotowaniu organizmu do owulacji, w czasie której której uwalniana jest komórka jajowa zdolna. W ciągu kilku dni płodnych, które występują w każdym prawidłowym cyklu, jest ona zdolna do zapłodnienia.
Jeśli do zapłodnienia nie dojdzie, rozpoczyna się faza lutealna, której zwieńczeniem jest wystąpienie krwawienia menstruacyjnego. Początek miesiączki to początek kolejnego cyklu. Przyjrzymy się bliżej procesom, jakie muszą zajść, by wystąpiła miesiączka.
Faza menstruacyjna
Pierwszy dzień miesiączki jest pierwszym dniem cyklu kobiecego. Okres trwa najczęściej około 5 dni, a w jego trakcie z organizmu wydalane jest złuszczone endometrium. Długość i intensywność miesiączki są cechami indywidualnymi. U jednych kobiet okresy są krótkie i mało obfite, a u innych trwają nawet do 7 dni i towarzyszą im silne bóle brzucha i mocne krwawienia. Miesiączki często zmieniają się po porodzie – gdy kobieta urodzi dziecko, a płodność powróci, okres może stać się krótszy, ale bardziej obfity.
Faza folikularna
Pod koniec miesiączki (albo po jej zakończeniu), około 6. dnia cyklu, rozpoczyna się wzrost pęcherzyka Graffa w jajniku. W tym czasie cały czas wzrasta stężenie estrogenów w organizmie, dzięki czemu pęcherzyk dojrzewa. Faza ta trwa 9 dni, a jej zwieńczeniem jest wystąpienie owulacji, które polega na pęknięciu pęcherzyka i uwolnieniu komórki jajowej zdolnej do zapłodnienia.
Faza owulacyjna
Około 14. dnia cykl dochodzi do owulacji. Komórka jajowa trafia do jajowodu i jest gotowa do zapłodnienia. W tym czasie kobieta może rozpoznać wyraźne sygnały owulacji.
Przede wszystkim pojawia się charakterystyczny, przezroczysty ciągnący śluz. Ma on konsystencję białka kurzego i zwiastuje nadejście dni płodnych. Kobieta może odczuwać również ból w podbrzuszu, kłucie w jajnikach, tkliwość piersi. Podwyższa się także temperatura ciała.
Komórka jajowa jest zdolna do zapłodnienia tylko przez 24 godziny. Jeśli nie nastąpi ono w tym czasie, jajeczko obumiera.
Faza lutealna
Po owulacji pęcherzyk Graffa zmienia się w ciałko żółte. Zaczyna wydzielać progesteron, hormon, który przygotowuje endometrium (ścianki macicy) do przyjęcia zapłodnionej komórki jajowej. Jeśli zapłodnienie nie nastąpi, poziom progesteronu spada, a ciałko żółte stopniowo zanika. Średnio około 28. dni cyklu następuje złuszczenie endometrium i pojawia się krwawienie.
Ile trwa cykl menstruacyjny?
Długość cyklu kobiecego jest kwestią indywidualną. Przyjmuje się, że prawidłowy cykl kobiecy trwa od 26 do 32 dni (średnio 28). Jeżeli cykle są dłuższe i trwają 35 i więcej dni, może to oznaczać, że nie dochodzi do owulacji. Zwykle jest to wskazaniem do wykonania monitoringu cyklu u ginekologa. Warto jednak pamiętać, że u każdej zdrowej kobiety cykl bezowulacyjny może wystąpić nawet 3 razy w ciągu roku i nie oznacza to żadnej patologii cyklu.
Cykl menstruacyjny a PMS
U części kobiet przed miesiączką występuje PMS – Zespół Napięcia Przedmiesiączkowego. Objawia się on tkliwością piersi, bólami głowy, migrenami, wzmożonym apetytem, zmiennością nastrojów, rozdrażnieniem, zatrzymywaniem wody w organizmie. Szalejące hormony sprawiają, że kobieta może być niestabilna emocjonalnie, bardziej płaczliwa, senna. Może również cierpieć na obniżenie nastroju albo stany depresyjne.
Aby zminimalizować negatywne skutki PMS, warto prowadzić zdrowy tryb życia. Zrezygnować z kawy, napojów gazowanych, alkoholu, a zamiast tego pić dużo wody. Dobrze jest również wprowadzić do diety zielone warzywa, orzechy, ograniczyć spożywanie produktów przetworzonych i zadbać o codzienną porcję ruchu, najlepiej na świeżym powietrzu.
Można również sięgnąć po preparaty z niepokalankiem mnisim, który obniża negatywne skutki PMS. Wprowadzenie takiego suplementu warto jednak skonsultować ze swoim ginekologiem.
Czytaj też:
Kalendarzyk małżeński: metoda antykoncepcji czy planowania rodziny?