Badanie „Avon Longitudinal Study of Parents and Children” (ALSPAC) przeprowadzone wśród ponad 3000 dzieci wykazało, że stany lękowematek wiążą się z nadpobudliwością u dzieci, chociaż związek z innymi objawami ADHD, takimi jak nieuwaga, jest mniejszy. W badaniu zgłaszano poziomy niektórych fizycznych objawów lękowych, takich jak pocenie się, drżenie, zawroty głowy i bezsenność u 8727 matek w okresie między wczesną ciążą a momentem gdy dziecko miało 5 lat.
Czytaj też:
Dzieci z oznakami ADHD wykazują niższą gotowość do pójścia do szkoły
Lęk matki a nadpobudliwość
Naukowcom udało się sklasyfikować poziomy lęku matek w zależności od tego, jak często zgłaszały jego oznaki: podzielono je na klasy lęku niskiego, średniego lub wysokiego. Następnie naukowcy sprawdzili, jak dzieci radzą sobie w testach uwagi (kiedy osiągnęły wiek 8,5 roku) i stwierdzili, że nie ma różnicy między nimi, bez względu na stany lękowe matek. Jednak badanie większej grupy 3199 dzieci w wieku 16 lat wykazało, że istniała znacząca różnica w objawach nadpobudliwości, w zależności od tego, jak znerwicowana była matka.
Dziecko matki, która zgłaszała umiarkowany lub wysoki poziom lęku, było ok. dwa razy bardziej narażone na objawy nadpobudliwości. Ponadto 11 procent dzieci matek z wysokim poziomem lęków i 11 procent dzieci matek z umiarkowanym poziomem lęków wykazywało objawy nadpobudliwości, podczas gdy wśród dzieci kobiet z niskim poziomem lęku było to tylko 5 procent.
Warto zauważyć, że wszystkie matki zgłosiły wzrost lęków podczas ciąży. Około 28 procent badanych kobiet wykazywało średnie lub wysokie poziomy lęku.
Korelacja istnieje, ale należy zachować spokój
Badanie wykazało jedynie związek, więc naukowcy nie mogą zaświadczać w stu procentach, że stany lękowe u kobiet w ciąży i we wczesnym okresie życia powodują nadpobudliwość u dzieci, ponieważ inne czynniki genetyczne, biologiczne lub środowiskowe mogą także wchodzić w grę, chociaż tezy znalazły poparcie w badaniach na zwierzętach.
Naukowcy nie są pewni co do przyczyn i podają, że być może dzieci reagują na lęk odczuwany przez matkę, lub może to być jakiś efekt biologiczny, na przykład hormony stresu w łożysku mające wpływ na rozwijający się mózg. ADHD nie ma jednej przyczyny, chociaż badacze wiedzą, że może być dziedziczne. Potrzeba zatem przeprowadzić więcej badań, aby potwierdzić tę przyczynowość.
Naukowcy apelują o uspokojenie emocji. Podobnie jak w przypadku wszystkich badań projektu ALSPAC należy zachować ostrożność, aby nie mieszać związku z przyczyną. Badacze podają, że ADHD i stany lękowe są skorelowane na poziomie genetycznym więc odkrycie to może dobrze odzwierciedlać wpływy genetyczne, należy jednak podkreślić, że badanie nie dotyczy zaburzeń lękowych ani ADHD, ale raczej cech związanych z nimi. Warto mimo to odnotować, że ADHD i nadpobudliwość, lęki i zaburzenia afektywne dwubiegunowe są ze sobą powiązane.
Czytaj też:
Objawy ADHD u dziewczynek